خطای انسانی عجیب در شمارش یوزهای ایرانی / دو یوزپلنگ 4 تا شمرده شده‌اند / «تلما» و «مهتاب» یکی هستند! + اسناد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، پویان بهنود ، کارشناس ارشد مدیریت و حفاظت از تنوع زیستی در گفت و گو با رکنا مطرح کرد:" بررسی های مجدد تصاویر ثبت شده توسط دوربین های تله ای در پارک ملی توران نشان می‌دهد که برخلاف گزارش های منتشر شده توسط یک انجمن در خصوص شناسایی دو فرد یوزپلنگ جدید، (یک گزارش مربوط به شهریور سال ۱۴۰۱ و گزارش دوم در مهر ۱۴۰۲) به دلیل خطای انسانی اشتباه بوده و برخلاف ادعای مطرح شده، در دو سال گذشته هیچ یوزپلنگ بالغ جدیدی در زیستگاه های ایران و به خصوص استان سمنان ثبت و شناسایی نشده است."

وی در توضیح ماجرا اینگونه بیان داشت :"کمی به گذشته برگردیم، در شامگاه جمعه، چهاردهم مرداد ماه ۱۴۰۱، یک توله یوز با جنسیت ماده در محور عباس‌آباد - میامی استان سمنان بر اثر برخورد با خودروهای عبوری تلف شد. در ابتدای گزارش این حادثه تیمی از محیط بانان و کارشناسان در محل تصادف حاضر شده و موفق به مشاهده یک یوز بالغ به همراه یک توله در نزدیکی محل وقوع تصادف شدند. ظاهرا یوز ماده در زمان حادثه دو توله داشته که در تصادف یک توله خود را از دست داده بود و برای اطمینان از مرگ توله از دست رفته کنار جاده همراه با توله دوم باقی مانده خود با خطر تصادف دست و پنجه نرم می کرد که سرانجام پس از چهار روز محل را ترک کرد. در این مدت بارها با فاصله زیادی از جاده توسط محیط‌بانان و کارشناسان دیده شد؛ اما به علت فاصله زیاد امکان تصویربرداری وجود نداشت و شناسایی الگوی خالها هم ناممکن بود. این یوزپلنگ ماده به همراه توله خود تا امروز برای ما ناشناس است."

بهنود در ادامه گفت: در روز شانزدهم شهریور ۱۴۰۱ دوربین های توله ای در حوزه حفاظتی عباس آباد دو تصویر از یک یوز ماده بالغ و یک توله با جنسیت نا مشخص ثبت کردن که با توجه به اینکه تنها یک توله در جلوی دوربین قرار گرفته بود، برخی از کارشناسان این فرضیه را مطرح کردند که این یوز ماده بالغ به همراه توله اش احتمالا همان یوزی است که در مرداد ماه کنار جاده قرار داشت. به دلیل خطای انسانی در شناسایی الگوی خال های این یوز ماده، فرد جدیدی به اسم مهسا معرفی شد که پس از مدتی مجدا اسمش را به مهتاب تغییر دادند.

یوزپلنگی به نام مهتاب وجود خارجی ندارد

کارشناس ارشد مدیریت و حفاظت از تنوع زیستی همچنین افزود: متاسفانه این اطلاعات نادرست در مورد شناسایی این یوز ماده باعث گزارشات اشتباهی شد که تا همین امروز ما روی یک فرد جدید حساب باز کرده بودیم، در صورتی هیچ یوزپلنگ جدیدی به اسم مهتاب اصلا وجود خارجی ندارد و در بررسی های مجدد متوجه شدیم این یوز همان تلما است. تلما یوز ماده در تاریخ ۲۷ شهریور ماه ۱۴۰۱ به همراه چهار توله با جنسیت ناشناس توسط دوربین های تله ای ثبت شد.

پویان بهنود در ادامه گفت: در گزارش دیگری در سوم مهر ۱۴۰۲ بار دیگر موضوع ثبت یک یوز جدید در محدوده پارک ملی توران مطرح شد، که اشاره به ثبت یک یوز جدید یا توله هایی که قبل از سال ۱۴۰۱ توسط دوربین های تله ای ثبت شده بودند عنوان شد. در بررسی الگوی خال های این تصویر هم مشخص شد که هیچ یوز جدیدی وجود ندارد و تصویر ثبت شده متعلق به یک یوز ماده به نام مهشاد است.

اعلام هر یوز جدید موضوع بسیار مهم و اثرگذار است

وی افزود: موضوع شناسایی یوزپلنگ ها با توجه به‌ اینکه تعداد یوزپلنگ های شناسایی شده در ایران بسیار اندک و جمعیت یوزپلنگ آسیایی در آستانه انقراض قرار دارد بسیار حائز اهمیت است. تعداد یوزهای شناسنامه دار به حدی کم است که هر فرد یوز ثبت شده درصد مهمی از جمعیت و تعداد باقی مانده را به خود اختصاص می‌دهد. بطوریکه اعلام هر یوز جدید موضوع بسیار مهم و اثرگذاری در حوزه شناسایی تنوع ژنتیکی باقی مانده و روابط اکولوژیکی یوزپلنگ آسیایی محسوب می‌شود.

این کارشناس در پایان گفت: گزارش در خصوص شناسایی هر یوز جدید به دلیل وجود خطای انسانی بایستی با مشارکت چندین کارشناس انجام پذیرد تا میزان خطا به شکل حائز اهمیتی کاهش یابد. نقش تک تک یوزهای شناسایی شده در اولویت بندی و همچنین تصمیم گیری های حیاتی در خصوص حفاظت از این گونه ارزشمند بسیار حائز اهمیت بوده و باید از انتشار گزارشات اشتباه تا حد ممکن پرهیز شود.