سرانه مصرف شیر در ایران؛ یک سوم استاندارد جهانی است

به گزارش رکنا، مسعود سامی، مدیر گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده علوم پزشکی اصفهان در نشست خبری دبیرخانه شیر ایستگاه سلامت و پویش موسوم به «روزی یک لیوان شیر» در راستای توسعه اهداف فرهنگی و اجتماعی و تشریح و ترویج فواید مصرف شیر و تاثیر آن بر کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا و افزایش سلامت جامعه، اظهار کرد: استان اصفهان رتبه خوبی در مصرف شیر و لبنیات دارد، اما طبق آمارها بر اساس جمعیت کشور و میزان تولید، سرانه مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی در ایران زیر ۱۰۰کیلوگرم و معادل یک سوم استاندارد جهانی است.

وی با بیان اینکه هر اقدام مؤثر در راستای مصرف شیر، خدمت به آینده خواهد بود، افزود: مصرف سه تا پنج واحد شیر و لبنیات در هرم غذایی روزانه قرار دارد و حداقل مصرف روزانه یک واحد شیر یعنی یک لیوان شیر ۲۵۰ گرم ضروری است. سرانه مصرف سالیانه شیر و لبنیات در کشورهای پیشرفته ۳۵۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم و میانگین جهانی آن ۳۰۰ کیلوگرم است.

مدیر گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه اکنون در ایران سرانه مصرف شیر ۱۹۰ گرم در روز و ۷۰ کیلوگرم در سال برای هر فرد است، گفت: البته اگر این میزان شیر را هم مصرف کنیم هنوز با توصیه سازمان بهداشت جهانی که هر فرد در سال حداقل باید ۱۶۵ کیلوگرم شیر بخورد و به‌طور کلی ۳۵۰ کیلوگرم لبنیات مصرف کند، فاصله زیادی داریم.

وی خاطرنشان کرد: مصرف سه تا پنج واحد شیر و لبنیات در هرم غذایی روزانه افراد جامعه ضروری است که شامل شیر، ماست، پنیر، کشک و دوغ می‌شود. بر اساس گزارش منتشر شده توسط سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) ‬ میزان مصرف شیر‬ و‬ لبنیات، نشان دهنده توسعه یافتگی کشورها است. ‌

سامی تصریح کرد: بسیاری از دامداری‌ها در اصفهان شیر با کیفیت و ممتاز تولید می‌کنند، اما مقدار زیادی از آن به خارج از استان می‌رود و با برندهای خاص بسته‌بندی شده به‌طور مجدد به استان برمی‌گردد و به‌دست مصرف‌کننده اصفهانی می‌رسد. امسال کیفیت شیر و لبنیات در استان اصفهان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و شیرهایی با کیفیت کمتر از ۱۶ هزار بار میکروبی (توتال کانت) تولید می‌شود.

وی در خاتمه توصیه کرد: اگر شیر با ویتامین D غنی‌تر شود میزان جذب کلسیم و سایر فواید شیر را به حد چشمگیری افزایش می‌دهد. بیشتر آلاینده‌های هوا از طریق سبزیجات و منابع آبی وارد دستگاه گوارش می‌شوند و مصرف شیر می‌تواند جذب سرب این آلاینده‌ها را کاهش داده و آنها را از بدن دفع کند.

 بسیاری از بیماری‌ها با اصلاح الگوی تغذیه قابل کنترل و کاهش است

همچنین در ادامه حسن نیلی، دبیر علمی دبیرخانه ایستگاه سلامت و معاون ویروس شناسی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه چالش فرهنگی در زمینه مصرف کم شیر و لبنیات در جامعه وجود دارد و اقشار برخوردار هم شیر کمی مصرف می‌کنند، اظهار کرد: آلودگی هوا، یکی از چالش‌های دنیای معاصر محسوب می‌شود و ۸۰ درصد جمعیت کُره زمین متاثر از آلودگی هوا هستند و این آلودگی روز به روز در حال افزایش است، بنابراین باید در سبک زندگی و تعامل انسان با طبیعت بازنگری اساسی شود.

وی با تاکید بر اینکه همه موجوداتی که اکسیژن مصرف می‌کنند در معرض آلودگی هوا قرار دارند، افزود: به‌دلیل استفاده از سیستم‌های صنعتی و سوخت‌های فسیلی و عوارض آنها هرچه که جلوتر می‌رویم، امکان افزایش از این آلودگی وجود دارد. «اصلاح الگوی تغذیه» یکی از اهداف ایستگاه سلامت است که در راستای اصلاح سبک زندگی و تعامل انسان با طبیعت گام مؤثری برداشته است.

معاون ویروس شناسی دانشگاه اصفهان، تصریح کرد: پیشگیری از پوسیدگی دندان، پوکی استخوان، اختلالات حرکتی و اسکلتی و بیماری‌های قلبی و عروقی با اصلاح الگوی تغذیه امکان‌پذیر است، اما آلودگی هوا، این مشکلات را در جامعه به‌‍طور مضاعف افزایش می‌دهد.

وی درباره فعالیت دبیرخانه شیر ایستگاه سلامت، توضیح داد: این دبیرخانه از حدود ۱۰ سال گذشته در استان اصفهان تشکیل شد و در کشور هم مشابهی ندارد و رسالت آن این است که با اصلاح الگوی تغذیه به‌ویژه افزایش سهم مصرف شیر و لبنیات، بخشی از چالش‌ها را در این زمینه کاهش دهد.  

نیلی اضافه کرد: قرار بود مصرف سرانه سالانه شیر و لبنیات در ایران به ۱۶۵ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال برسد، اما این موضوع هنوز اتفاق نیفتاده است، حتی گروه‌های برخوردار جامعه هم مصرف شیر کمی دارند، براین اساس راه رسیدن به سرانه مصرف مورد نیاز شیر و لبنیات تنها اصلاح الگوی تغذیه است.

وی در توصیه به افراد در معرض خطر، گفت: یک‌سری از بیماری‌ها از جمله کبد چرب، دیابت، چاقی، انواع سرطان، اختلالات متابولیک و بیماری های قلبی و عروقی با آلودگی هوا و سبک زندگی و الگوی تغذیه ارتباط دارد که آمار اینگونه بیماری‌ها در کشور ما بطور چشم‌گیری در حال افزایش است. بسیاری از این بیماری‌ها با اصلاح الگوی تغذیه در کشور قابل کنترل و کاهش است و درصد قابل توجهی از بیماری‌ها با نوع ترکیبات غذایی دریافتی ما ارتباط مستقیم دارد.

دبیر علمی دبیرخانه ایستگاه سلامت، بیان کرد: شیر و لبنیات منبع غنی آنتی اکسیدان است و مصرف آنها می‌تواند از بیماری‌ها جلوگیری کند و طول عمر را افزایش دهد، از دیگر فواید شیر می‌توان به افزایش قد، کاهش استرس، مفید برای دیابت و پوست، جلوگیری از سرطان، کاهش وزن، کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش التهاب، مؤثر در خواب راحت، اشاره کرد.

* قیمت شیر تحت تاثیر تورم موجود در جامعه

همچنین حسن جعفری، مدیر اتحادیه دامداران اصفهان در این نشست، تصریح کرد: تولید شیر در استان اصفهان نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است. اصفهان رُتبه نخست کشور را در تولید شیر خام دارد و تولید شیر خام در این خطه معادل ۱۷ استان کشور است. بخشی از شیر تولیدی اصفهان به ۱۰ استان کشور از جمله تهران، مازندران، مرکزی، قم، خوزستان، فارس، البرز، خراسان رضوی و چهارمحال و بختیاری ارسال می‌شود.

وی با اشاره به اینکه تورم موجود در جامعه قیمت شیر را تحت‌تاثیر قرار داده است، افزود: قیمت شیر خام تابع مقررات تنظیم بازار دولت است و از ابتدای سال هر کیلوگرم شیر خام بر مبنای چربی ۳.۲ دهم ۱۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. درخواست بررسی مجدد هزینه‌های تولید را از دولت داریم، زیرا قیمت تمام شده حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده، اما سیاست دولت دائر بر جلوگیری از وارد شدن فشار به مصرف کننده است.

مدیر اتحادیه دامداران اصفهان با اشاره به وجود خشکسالی و افزایش تولید شیر در این استان اضافه کرد: تامین علوفه دامداری‌های اصفهان از طریق استان‌های غربی کشور از جمله خوزستان و فارس انجام می‌شود.

وی در خاتمه گفت: روزانه حدود ۶ هزار تُن شیر خام و ۷۲ هزار تُن گوشت قرمز در اصفهان تولید می‌شود و سهم این استان در تولید محصولات دامی کشور حدود ۳۰ درصد است. گاوداری‌های صنعتی و دانش آن توانسته است، میزان تولید شیر را در استان اصفهان افزایش دهد و موجب ارتقای کیفیت شیرهای تولید شده در استان شود.