افزایش ترک تحصیل دانش آموزان همزمان با رشد تورم در کشور / شیر نفت را برای آموزش و پرورش باز کنید!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، این روزها تورم در کشور آنچنان بالاست که به نظر می رسد در مهرماه امسال، آمار ترک تحصیلی ها افزایش چشم گیری داشته باشد. در این خصوص با معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش به گفت و گو نشستیم تا ببینیم چقدر احتمال دارد که دانش آموزان به دلیل مسائل مالی، از ادامه تحصیل باز بمانند.

کتب درسی گران می شوند؛ پای تورم بر گلوی دانش آموزان و خانواده هایشان

سید ابراهیم سحرخیز، در گفت و گو با رکنا با اشاره به اینکه ترک تحصیل عوامل زیادی دارد، گفت: تورم ؛ می تواند باعث بی انگیزگی در دانش آموزان شود و پای کودکان را به آشفته بازارِ کار باز کند. همچنین این مهم، جو روانی حاکم بر خانواده را نیز آسیب پذیر می کند؛ چراکه بسیاری از خانواده ها، با توجه به گرانی های چند سال اخیر، بسیار بی انگیزه شده اند و نمی توانند امکانات لازم را برای فرزند دانش آموزشان، از جمله سرویس ایاب و ذهاب، پوشاک و لوازم التحریر را تهیه کنند. گذشته از آن آسیب گرانی، می تواند خودش را در قالب کلاس های فوق برنامه و نابرابری های آموزشی نیز نشان دهد. همچنین در چند روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه کاغذ یارانه ای برای تولید کتاب های درسی دیگر به دست آموزش و پرورش نمی رسد. اگر این یارانه هم قطع شود، گران شدن کتب درسی را در پیش خواهیم داشت که می تواند مزید بر علت ترک تحصیل دانش آموزان باشد.

وی افزود: فرزندان دهک های بالای جامعه، یا در مدرسه های غیر دولتی ثبت نام می کنند یا از انواع و اقسام کتاب های کمک درسی و کنکوری بهره می گیرند. در کلاس های موسیقی و ورزش و... شرکت می کنند و با خیالی آسوده در کلاس درس حاضر می شوند. همه اینها مستقیم و غیرمستقیم بر بهبود وضعیت درسی دانش آموزان تاثیر دارد. دانش آموزی که در خانواده ای که مشکل مسکن دارد زندگی می کند و دائما رنج جا به جایی و تغییر محله و مدرسه را به دوش می کشد با آسیب های روانی زیادی مواجه می شود که این به طور غیر مستقیم بر نظام تعلیم و تربیت هم اثر می گذارد. 

دولت می خواهد دانش آموزان به سمت مدارس غیر دولتی کوچ داده شوند

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه بسیاری از مدیران دولت های قبلی به آقای رئیسی نامه نوشته اند تا به بخش ششم سند تحول دولت، که مربوط به آموزش و پرورش است، توجه بیشتری شود، گفت: در آن سند، دولت برشی را ارائه داده با انتظار تحولی از وزیر آموزش و پرورش که در بخشی از آن آمده است که به نظر می رسد دو ایراد کلی دارد. نخست، با اصل 30 قانون اساسی یعنی همان حق «آموزش و پرورش رایگان» در تعارض آشکار است. حرکت ناشیانه به سمت کوپنی کردن مدارس اینگونه شروع می شود که دولت، باتوجه به یکی از بندهایی که در همین سند تحول ذکر شده است، یارانه ای را برای آموزش و پرورش در نظر گرفته است که نمی داند آن یارانه را به حساب خانواده ها واریز کند یا به حساب مدارس غیر دولتی! به این شکل که مدارس پولی شوند و دانش آموزان به سمت مدارس غیر دولتی کوچانده شوند.

سحرخیز تاکید کرد: اخیرا هم آقای حداد عادل به جای اینکه به فکر آموزش و پرورش دولتی باشند، نگران توسعه مدارس غیر دولتی شده و اعلام کرده اند که گرانی، باعث شده بازار مدارس غیر دولتی کساد شود. همچنین گفته بود که مدیریت آموزش و پرورش ثبات ندارد. بله ثبات ندارد و آن هم عللی دارد. عمر وزیران آموزش و پرورش به طور میانگین حتی به دو سال هم نمی رسد و باید دلیل آن را در مافیای مدارس غیر دولتی و کسانی که 40 سال است تلاش می کنند آموزش و پرورش را غیر دولتی کنند جست و جو کرد.

«مردمی سازی مدارس» همان اسم رمز خصوصی سازی است!

وی دومین ایراد از یکی از بندهای سندتحول آموزش و پرورش را عنوان مردمی سازی بیان کرد و گفت: مردمی سازی، همان اسم رمز خصوصی سازی مدارس است. یعنی مدارس را به طرق مختلف از دست دولت بیرون بیاوریم و به اسم «مردمی سازی» این کار را انجام دهیم؛ ولی در نهایت، مدرسه یا هیئت امنایی شود یا به اشخاص صاحب نام واگذار شود. 

بی توجهی به آموزش و پرورش بازتاب ها و پیامدهای سیاسی و اجتماعی دارد

سید ابراهیم سحرخیز تاکید کرد: متاسفم! در تمام این سالها، به جز دو سال اول بعد از انقلاب، سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت از 10 درصد بیشتر نشده است. و همه این موارد، بازتاب ها و پیامدهای سیاسی و اجتماعی دارد. آموزش و پرورش حتی اولویت دهم دولت هم نیست.

وی تاکید کرد: یک اشتباه در اوایل انقلاب رخ داد و آن این بود که مدارس در کشور متنوع شدند. همین تنوع مدارس، باعث طبقاتی شدن مدارس نیز شد. از شاهد و تیزهوشان و غیر دولتی گرفته تا هیئت امنایی و مدارس ورزشی و قرآنی و الی آخر. این اتفاق باعث شده است تا دانش آموزان به شکل سوا کن و جدا کن طبقاتی شوند. آنهایی که پول ندارند در مدارس دولتی عادی، با کلاس های 40 نفره با بهره وری پایین و کمک به مدرسه های اجباری باید درس بخوانند. مردمی که با این تورم، مجبور هستند مسکن و مواد خوراکی و خودروی گران تهیه کنند، با همه گرفتاری ها، در آموزش و پرورش هم باید نابرابری را به جان بخرند.

حال آموزش و پرورش اصلا خوش نیست؛ نظام تعلیم و تربیت نابود شده است

سحرخیز افزود: حال آموزش و پرورش اصلا خوش نیست؛ منتها برخی فکر می کنند این بدحالی، با زیاد شدن مدارس غیر دولتی رو به بهبود می رود. این راه را 35 سال است تجربه و طی کرده ایم و دیدیم که روز به روز حال آموزش و پرورش بدتر شد. دلیل این است که راهبرد ثابتی برای حل مشکلات وجود ندارد. قانون اساسی نادیده گرفته شده است. در سند تحول، حرف های قشنگی زده شده است ولی هیچ وزیری، یا به آن اعتقاد ندارد یا دولت اجازه ورود نمی دهد. نمونه بارز آن، رتبه بندی معلمان است که همه در آن مانده اند. مجلس و دولت هم دیگر را محکوم می کنند و معلم ها در این دعوای دولت و مجلس بی نصیب مانده اند و هرچه فریاد می زنند حق و حقوقشان به دست نمی رسد. به این آموزش و پرورش، نباید لقب مولد سرمایه انسانی و اجتماعی داد. این آموزش و پرورش نابود شده است. نسل آینده نادیده گرفته می شود و آب در هاون کوبیده!

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش افزود: آموزش و پرورش این روزها بیشتر به دنبال این است که معلم ارزان قیمت پیدا یا خرید خدمات کند. از سویی دیگر، فعالیت های پرورشی در مدرسه نیز تعطیل شده است. خانواده ها که در آمد ندارند و آموزش و پرورش هم بودجه ندارد که برای بچه ها خرج کند؛ در نهایت نتیجه این می شود که بچه ها نه روحیه دارند و نه شاداب هستند. آموزش و پرورش نتوانست حتی برای دوره ابتدایی، مربی پرورشی خوبی تربیت کنند و امکانات بازی و شادی و نشاط را برایشان فراهم آورد. 

حتی اگر لازم باشد دولت باید شیر نفت را برای نظام آموزش و پرورش باز کند

سید ابراهیم سحرخیز با اشاره به اینکه در دنیا، دو موضوع برای مردم و دولت ها اصلا شوخی بردار نیست و دولت ها موظف اند از هر طریقی که شده منابعش را تامین کنند، گفت: نخست آموزش و پرورش است که حق مسلم هر شهروندی در هر کشوری فارق از نژاد، رنگ پوست، دین و عقیده است. مورد دوم نیز مربوط به حوزه بهداشت و سلامت است.

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد: امیدوارم اشتباه دوم دولت، بعد از حذف ارز ترجیحی، متوجه آموزش و پرورش نباشد. مردم در این زمینه باید هشایر و مطالبه گر باشند و بدانند، نه دولت و نه هیچ کس دیگری نمی تواند در این کشور فراقانونی عمل کند. اصل 30 قانون اساسی کشور روشن است و حتی شورای نگهبان هم نمی تواند آن را تفصیل دیگری کند. دولت حتی اگر شده باید شیر نفت را باز کند و پول آن را در حوزه آموزش و پرورش سرمایه گذاری کند. سرمایه گذاری برای تربیت نسل آینده ذخیره اصلی کشور است. شعار فرزند پروری، تسهیل ازدواج و ... بدون توجه به حوزه تعلیم و تربیت بچه ها بی معناست. 

خبرنگار: زهرا علی هاشمی