هشدار جدی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان درباره افزایش موارد گزش در فصل گرما / ثبت بیش از ۱۳۰۰ مورد عقرب گزیدگی و ۱۶۰ مورد مارگزیدگی در استان

به گزارش رکنا به نقل از وبدا، پژمان شاهرخی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان ، بیشترین موارد عقرب گزیدگی را به‌ترتیب در شهرستان‌های میناب با ۲۸۸ مورد، بندرعباس با ۱۹۵ مورد، بشاگرد با ۱۷۵ مورد، جاسک با ۱۲۲ مورد و حاجی‌آباد با ۱۰۴ مورد اعلام کرد.

وی گفت: همچنین بیشترین موارد مارگزیدگی مربوط به شهرستان‌های بندرعباس با ۳۰ مورد، رودان با ۲۸ مورد، حاجی‌آباد با ۲۷ مورد و میناب با ۲۱ مورد بوده است.

دکتر شاهرخی افزود: «این آمار نشان می‌دهد که نواحی شرقی، مرکزی و کوهستانی استان تمرکز بالاتری از موارد گزش دارند؛ مناطقی که نیازمند توجه ویژه، تجهیز مضاعف مراکز درمانی، تأمین به‌موقع سرم‌های ضدسم و آموزش هدفمند به عموم مردم هستند.»

هشدار درباره موارد ارجاع درمانی

وی با اشاره به ارجاع بین‌شهری بیماران گفت: در این مدت، ۸ بیمار از شهرستان بشاگرد به میناب و یک بیمار از رودان به بندرعباس اعزام شده‌اند؛ موضوعی که زنگ خطری برای میزان آمادگی مناطق کمترمجهز است.

یک مورد مرگ تلخ در اردیبهشت‌ماه

رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با ابراز تأسف اعلام کرد: در اردیبهشت‌ماه سال جاری، یک مورد فوت ناشی از عقرب‌گزیدگی در شهرستان بشاگرد ثبت شد؛ علی‌رغم تلاش بی‌وقفه تیم درمان، متأسفانه به‌دلیل شدت علائم و تأخیر در مراجعه، جان بیمار از دست رفت.

اقدامات راهبردی برای پیشگیری

دکتر شاهرخی تأکید کرد: «کاهش آسیب ناشی از گزش جانوران زهرآگین تنها با درمان ممکن نیست؛ بلکه نیازمند نگاهی راهبردی، بین‌بخشی و پیشگیرانه است.»

بر همین اساس، سه محور اولویت‌دار دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان شامل موارد زیر است: ۱. بازنگری در الگوی توزیع سرم‌های پادزهر بر اساس تحلیل آماری و جغرافیایی؛ ۲. آموزش نظام‌مند نیروهای بومی و محلی برای ارائه اقدامات اورژانسی اولیه؛ ۳. توسعه همکاری فراگیر بین‌بخشی با دستگاه‌هایی چون محیط زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و هلال احمر برای آموزش، آگاه‌سازی و اصلاح محیط زیست انسانی.

هشدار درباره باورهای نادرست و اقدامات خطرناک

دکتر شاهرخی تصریح کرد: «گزش مار یا عقرب یک اورژانس واقعی‌ست و هرگونه تأخیر یا خوددرمانی می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری به دنبال داشته باشد.»

وی با هشدار نسبت به برخی اقدامات اشتباهی که مردم گاه در مواجهه با گزش انجام می‌دهند، گفت: بریدن یا مکیدن محل گزش، بستن محکم عضو با بند یا پارچه، و استفاده از آتش یا یخ، نه‌تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند خطرناک و حتی مرگ‌بار باشد.

اقدامات اولیه‌ای که می‌تواند جان بیمار را نجات دهد

دکتر شاهرخی اقدامات زیر را به‌عنوان کمک‌های اولیه ضروری برشمرد: حفظ آرامش بیمار و جلوگیری از تحرک زیاد؛ بی‌حرکت نگه‌داشتن عضو آسیب‌دیده و قرار دادن آن پایین‌تر از سطح قلب؛ بستن آرام ناحیه بالاتر از محل گزش با یک باند پهن؛ و انتقال سریع بیمار به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مجهز.

آمادگی مراکز درمانی

به گفته رئیس دانشگاه، در حال حاضر با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، مراکز درمانی در شهرستان‌های بندرعباس، میناب، بشاگرد، جاسک، رودان و حاجی‌آباد به سرم‌های ضدسم و تیم‌های درمانی آموزش‌دیده مجهز شده‌اند.

دکتر شاهرخی در پایان خاطرنشان کرد: سلامت مردم، اولویت نخست ماست. با ارتقاء دانش عمومی، آموزش مستمر پرسنل، و پاسخ‌گویی به‌موقع، می‌توان از بروز مرگ و عوارض ناشی از گزش جانوران سمی به‌شکلی مؤثر پیشگیری کرد. این مسئولیتی همگانی‌ست؛ اما برای ما، رسالتی شبانه‌روزی است.