3 درصد از کودکان دچار مشکلات شنوایی هستند / اختلال شنوایی؛ از باعث و بانی های افت تحصیلی کودکان است

یزدانی ضمن تاکید بر افت تحصیلی کودکان به علت مشکلات شنوایی ، به شایع ترین مشکلات شنوایی در کودکان اشاره کرد و گفت:«مشکلات شنوایی کودکان اغلب شامل عفونت های آشکار تا مخفی ، کم شنوایی های مختلف حسی عصبی و هدایتی و اختلال پردازش شنوایی است.»

عفونت‌های گوش آشکار، معمولاً با علائم مشخص و آشکاری مانند درد گوش، کاهش شنوایی، ترشحات چرکی یا مومی، تب، سرگیجه و احساس پری گوش همراه هستند که فرد به راحتی می‌تواند آن‌ها را احساس کند. عفونت‌های گوش مخفی، برخلاف نوع آشکار، ممکن است علائم واضح و آشکاری نداشته باشند یا علائم آن‌ها بسیار خفیف و گذرا باشد. کاهش جزئی و تدریجی شنوایی، احساس گرفتگی گوش و  سرگیجه خفیف و متناوب بخشی از علائم عفونت های مخفی گوش هستند که تشخیص آنها دشوارتر است. علل ایجاد آن می تواند عفونت‌های مزمن گوش میانی، آلرژی‌ها و اختلالات ساختاری گوش باشد. کم شنوایی های حسی عصبی به علل مختلفی همچون قرار گرفتن در معرض صدای بلند، برخی عفونت‌ها مانند سرخچه، مننژیت و اوریون، بیماری‌های خود ایمنی، پیرگوشی یا آسیب به گوش یا سر و ژنتیک ایجاد می شوند. کم شنوایی های هدایتی به دلایلی مانند جرم گوش، عفونت گوش میانی، پارگی پرده گوش، رشد استخوان غیر طبیعی در گوش میانی (اتواسکلروز) و اجسام خارجی در گوش به وجود می آیند. اختلال پردازش شنوایی (APD) به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فرد علیرغم داشتن شنوایی طبیعی، در درک و تفسیر صداها، به ویژه گفتار، مشکل دارد. این اختلال به این معنی است که مغز فرد قادر به پردازش صداهایی که با گوش خود می شنود نیست که از خفیف تا شدید متغیر است.

وی افزود:«افت شنوایی بیشتر به عللی مثل تجمع مایع در گوش میانی، اتیت سروز، پارگی پرده یا حتی ناشنوایی یک طرفه به دنبال عفونت های ویروسی  دوره کودکی پدید می آید. این اختلالات شنوایی در کودکانی که با وزن کم در هنگام تولد به دنیا آمده اند. سابقه بستری در آی سی یو یا زردی در دوران کودکی را دارند یا سابقه مصرف جنتامایسین و دهروهای اتو توکسیک دارند، بسیار مشاهده می شود.»

وی در مورد اختلال پردازش شنوایی در کودکان گفت:«این اختلال می تواند به صورت بروز مشکل در شنیدن صدای محیط های پر سروصدا خود را نشان دهد. این کودکان آستانه شنوایی طبیعی دارند، اما در محیط های پر سروصدا مثل کلاس یا مدرسه، توانایی افتراق و جداسازی سروصدای فضای پیرامون از صدای معلم در حال درس دادن را ندارند. این هم می تواند بدون افت شنوایی واضح در تست های روتین سبب افت تحصیلی شود.»

او افزود:«هرگونه علامت افت شنوایی در کودک باید جدی گرفته شود. از جمله این علائم می توان به پرسش ها و درخواست های مکرر برای تکرار صحبت های دیگران توسط کودک اشاره کرد. از سوی دیگر زمانی که کودک نسبت به پاسخ درخواست ما به دلیل نشنیدن آن بی اهمیت است (به عنوان مثال زمانی که کودک را از محیط اتاق مجاور صدا می زنیم و جواب نمی دهد، یا جوابگوی زنگ تلفن یا زنگ در به علت عدم شنیدن صدای آن نیست)، باید به افت شنوایی در کودک مشکوک شویم.»

یزدانی پایین بودن دایره لغات و عدم توانایی کودک در تلفظ برخی از لغات را یکی دیگر از علائم اختلالات شنوایی کودکان عنوان کرد؛ یعنی زمانی که کودک به اصطلاح دیر به حرف زدن می افتد و قادر به حرف زدن بین سنین 18 ماهگی تا 3 سالگی نیست، باید کودک را به گوش پزشکی ببریم و با تجویز و توصیه های پزشک به درمان او اقدام کنیم. از طرف دیگر اگر کودکی حین نوشتن املا کلماتی را جا می اندازد یا دچار افت تحصیلی به علت نشنیدن و نفهمیدن سخنان معلم خود می شود، ممکن است که اختلالات شنوایی در وی به وجود آمده باشد. همچنین برخی از اختلالات جسمی دیگر همچون اختلالات بینایی، کلیه و مجاری ادرار هم می تواند افت شنوایی را با خود به همراه آورد. وجود هر گونه افت شنوایی در تاریخچه خانوادگی بیمار نیز یکی دیگر از نشانه هایی است که می توان با استفاده از آن متوجه مشکلات شنوایی در کودک شد. اگر در والدین یا خانواده کودک سابقه مشکلات شنوایی وجود دارد، می توان نشانه هایی از این مشکل را درکودک هم جستجو کرد.

به طور کلی قبل از سن ورود کودک به مدرسه بهتر است شنوایی کودکان مورد بررسی و معاینه قرار گیرد. او در این خصوص تصریح کرد:«آزمون های مختلفی برای ارزیابی شنوایی استفاده می شود که معروف ترین آنها تست PTA (Pure Tone Audiometry ) می باشد. PTA یک آزمایش استاندارد برای ارزیابی شنوایی افراد است که با هدف تعیین آستانه شنوایی در فرکانس‌های مختلف صوتی انجام می شود و به پزشکان کمک می‌کند تا نوع و شدت اختلال شنوایی را تشخیص دهند. در صورت مختل بودن PTA می توان از تست های تکمیلی مثل ABR نیز کمک گرفت.»

یزدانی در نهایت به این نکته نیز اشاره کرد که چکاب شنوایی باید در کلینیک های معتبر و توسط متخصص گوش، حلق و بینی و شنوایی سنج انجام شود درمان خودسرانه این مشکلات غلط است. توجه به معضلات شنوایی کودکان بسیار مهم و درمان آن توسط متخصصان ضروری است.