توهم پایان خشکسالی با چند باران / رئیس هواشناسی کشور: بحران خشکسالی ایران با بارش چند سامانه به پایان نمی رسد/ بحران آب همچنان پابرجاست + فیلم

در نشست خبری خبرنگار رکنا از رئیس هواشناسی کشور سوال کرد: با ورود سامانه‌های بارشی اخیر به کشور، آیا می‌توان این تصور را داشت که ایران در حال عبور از بحران خشکسالی است، یا همچنان بخش‌های مهمی از کشور با خطر و بحران خشکسالی مواجه هستند؟

سحر تاج‌بخش مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به این سؤال به رکنا گفت:اساساً ایران در کمربند گرم و خشک جهان قرار دارد و میانگین بارش سالانه کشور حدود یک‌سوم و حتی کمتر از میانگین جهانی است. بنابراین ایران ذاتاً کشوری پربارش محسوب نمی‌شود. این ویژگی اقلیمی از گذشته‌های دور وجود داشته و بخش قابل توجهی از بیابان‌های جهان نیز در همین کمربند اقلیمی شکل گرفته‌اند که برخی از آن‌ها در داخل کشور ما قرار دارند. به همین دلیل، سازگاری با شرایط خشکی در ایران پیشینه‌ای تاریخی دارد.

وی افزود: این‌که تصور شود با وقوع چند سامانه بارشی، خشکسالی در کشور به پایان می‌رسد، برداشت درستی نیست. ممکن است در برخی سال‌ها میزان بارش‌ها به محدوده نرمال نزدیک شود، اما این موضوع به معنای پایان خشکسالی نیست، چرا که خشکسالی دارای ابعاد و سطوح مختلفی است.

تاج‌بخش مسلمان ادامه داد: در حوزه منابع آب زیرزمینی که به آن خشکسالی هیدرولوژیک گفته می‌شود، سال‌ها شرایط پربارشی مستمر لازم است تا بتوان افت منابع را جبران کرد. همچنین در بخش کشاورزی، خسارت‌هایی مانند سرمازدگی و کم‌آبی که به محصولات وارد می‌شود، گاهی نیازمند چندین سال زمان برای جبران است. بنابراین حتی اگر بارش‌ها در یک یا دو سال به سطح نرمال برسد، آثار خشکسالی به‌سرعت برطرف نخواهد شد.

رئیس سازمان هواشناسی کشور با تأکید بر ضرورت مدیریت منابع آب تصریح کرد: به کشورهایی با شرایط اقلیمی مشابه ایران همواره توصیه می‌شود مدیریت منابع آب موجود را به بهترین شکل ممکن انجام دهند. استفاده از فناوری‌ها و زیرساخت‌های نوین در حوزه آب، بهره‌گیری از آب‌های خاکستری، بازچرخانی آب و مدیریت مصرف در پایین‌دست از جمله راهکارهای اساسی است.

وی گفت: در حال حاضر اگرچه در بالادست سدهای متعددی وجود دارد، اما در پایین‌دست ظرفیت کافی برای جمع‌آوری و ذخیره‌سازی آب‌های شیرین ایجاد نشده است. به همین دلیل، بخش قابل توجهی از روان‌آب‌های ناشی از بارش‌ها مستقیماً وارد دریا می‌شود و امکان بهره‌برداری از آن‌ها وجود ندارد.

تاج‌بخش مسلمان در پایان تأکید کرد: راهبرد اصلی برای کشورهایی مانند ایران، حرکت به سمت مدیریت بهینه منابع آب با تکیه بر فناوری‌ها و تکنولوژی‌های نوین جهانی، به‌ویژه در حوزه کشاورزی و بهره‌وری مصرف آب است.