وضعیت خانه‌های بهداشت سیستان و بلوچستان از سال ۱۳۸۰ بهتر شده و به آغل تبدیل شده اند + فیلم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، دی‌ماه سال ۱۳۸۰، گروهی از روزنامه ایران، برای تهیه مستندی راهی سیستان و بلوچستان شدند؛ جایی که هنوز هم وقتی به تصاویر آن روزها نگاه می‌کنی، گویی همین امروز ثبت شده‌اند. از آن روزها تاکنون انتظار می‌رفت که تغییری در زندگی مردم این خطه رخ دهد؛ اما نه‌تنها اوضاع بهتر نشد؛ بلکه بحران کم‌آبی و محرومیت، کم‌کم به نقاط دیگر کشور هم رسیده است.

اصغر آزاددل، عکاس پیشین روزنامه ایران در بخشی از گفت و گو با رکنا از سفرش به سیستان و بلوچستان را روایت می‌کند.

او در گفت و گو با رکنا در خصوص خانه های بهداشت و وضعیتی که داشتند، می گوید: خانه های بهداشت در روستاها اغلب وجود داشت.

آزاددل تاکید می کند: خانه های بهداشتی که در چند روستا بودند را دیدیم. مثلا در یک روستا، یک اتاقی به پرستار یا امدادگر داده بودند.  در یکی دیگر از روستاها، یک نفر از اهالی خود روستا در آن اتاق ساکن بود. آن زمان می گفتند او دیپلمه است! ولی خب در این روستا کار می کرد.

خانه های سلامت در برخی نقاط سیستان و بلوچستان تبدیل به آغل شده اند!

حال برگردیم به روزگار جدید، کمتر از ۱۰ ماه پیش، ساجده عرب سرخی، این فعال اجتماعی در گفت و گو با رکنا، به مشکلات سیستم بهداشت و درمان در این مناطق اشاره کرده و گفته بود: متأسفانه بسیاری از خانه‌های بهداشت و مراکز سلامت به دلیل کمبود کادر توانمند در استان سیستان و بلوچستان بلااستفاده مانده‌اند. در بعضی از مناطق، این خانه‌های سلامت تبدیل به آغل یا تعطیل شده‌اند.

درِ 4 تا از مراکز سلامت بخش بنت در سیستان و بلوچستان بسته است

وی افزوده بود: فقط در بخش بنت شهرستان نیکشهر، 6 مرکز جامع سلامت وجود دارد که از این تعداد، چهار تا از آنها بسته است و به درشان قفل زده شده است. حتی دو تا از این مراکز، نگهبان هم ندارند. از سویی دیگر، در مراکزی که فعال هستند، می بایست یک پزشک عمومی به صورت تمام وقت حضور داشته باشد؛ این در حالی است که یک پزشک از صبح تا ظهر در این مراکز فعال است و بعد از آن می رود!

به جای آنکه 5 پزشک در مرکز اصلی بهداشت شهر بنت حضور داشته باشد، 2 پزشک شیفتی کار می کنند!

ساجده عرب سرخی تاکید کرده بود: مرکز اصلی بهداشت در شهر بنت است که باید پنج تا پزشک به صورت تمام وقت داشته باشد. این در حالی است که دو پزشک طرحی شیفتی در این مرکز فعالیت می کند. این وظیفه علوم پزشکی ایرانشهر است که این مراکز را تجهیز و به شرایط آنها رسیدگی کند. در دو سه ماه اخیر این مرکز تحت نظر علوم پزشکی چابهار قرار گرفته است که البته چیزی تغییر نکرده است.

روستاییان برای رسیدن به پزشک در بخش بنت باید 4 میلیون تومان هزینه کنند!

عرب سرخی مجددا گریزی به مشکل نبود راه‌های مناسب جهت ارتباط مناطق مختلف با یکدیگر اشاره کرده و افزوده بود: در بخش بنت از ۱۲۰۰ کیلومتر جاده روستایی، فقط ۸۸ کیلومتر از آن آسفالت شده است. این وضعیت موجب می‌شود که مردم برای مراجعه به پزشک و یا انجام امور دیگر، هزینه‌های بالایی پرداخت کنند. به طور مثال، با وضعیت بنزین در استان سیستان و بلوچستان، برای رفت و برگشت از طریق این جاده ای که خاکی است، یک فرد بیمار باید چهار میلیون تومان فقط هزینه رفت و برگشت پرداخت کند که بسیاری از روستاییان قادر به پرداخت هزینه‌های بالای رفت و آمد نیستند.

۹ ساعت تا درمان؛ وقتی بیمار به بیمارستان نمی‌رسد / محرومیت درمانی در روستاهای سیستان و بلوچستان

ساجده عرب‌سرخی، فعال اجتماعی، در گفت‌وگویی تازه با رکنا، از تداوم بحران در حوزه بهداشت و درمان مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان خبر داد و گفت: در طول یک سال گذشته، تغییر محسوسی در وضعیت روستاها و دهستان‌ها دیده نمی‌شود.

او توضیح داد: در بخش بنت نیکشهر، بزرگ‌ترین مرکز جامع سلامت این منطقه ۳۰ هزار نفری پیش‌تر دو پزشک طرحی شیفتی داشت؛ حالا تعدادشان بیشتر شده، اما این افزایش هیچ ارتباطی با روستاها ندارد. در دهستان‌ها همچنان پزشک یا کادر درمانی مستقر نیست و مردم تنها به بهورزهای تجربی تکیه دارند. دارو هم تقریبا وجود ندارد؛ در همین یک سال، خودم دست‌کم ده وانت دارو به آن مناطق برده‌ام.

عرب‌سرخی افزود: پزشکی هم که در مرکز سلامت حضور دارد، تنها یک پزشک عمومی است و کوچک‌ترین مورد را به شهرهای بزرگ ارجاع می‌دهد؛ از زاهدان گرفته تا چابهار، کرمان، یزد یا شیراز. اما بیماران برای رسیدن به این شهرها با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند. مسیر نیکشهر تا زاهدان حدود ۹ ساعت راه است، وسایل نقلیه کم است، کرایه‌ها سرسام‌آور و بیماران اغلب نیاز به همراه دارند، چون یا کودک‌اند یاسالخورده. خیلی از مردم حتی پول کرایه مسیر را ندارند، چه برسد به هزینه ویزیت و دارو. اغلب مجبور می‌شوند شب را کنار خیابان یا بیمارستان بگذرانند.

او از تصمیم وزارت بهداشت برای تغییر حوزه مدیریتی نیز انتقاد کرد و گفت: فکر کردند کار بزرگی کرده‌اند وقتی دانشگاه علوم پزشکی نیکشهر را از ایرانشهر گرفتند و به چابهار دادند، اما واقعیت این است که در چابهار هم وضعیت مدیریتی نابسامان است و تغییری در عمل رخ نداده.

عرب‌سرخی در پایان تاکید کرد: ریشه مشکل در مدیریت محلی است، نه در سطح کلان. رفتار مدیران اقتدارگرایانه است و کمترین توجهی به واقعیت‌های زندگی مردم در روستاها ندارند. نتیجه این بی‌توجهی، مرگ‌های تلخ در روستاهاست؛ از زنان بارداری که به بیمارستان نمی‌رسند تا کودکانی که قربانی نیش عقرب یا مار می‌شوند. در سرزمینی به این وسعت، گاه رسیدن به درمان، به معنای نبرد با زمان است.