اشتباهات رایج در تربیت فرزند: سبک های فرزندپروری ناسالم را بشناسید!
رکنا: کارشناسان هشدار می دهند که در میان انبوه توصیه های تربیت فرزند، پیروی کورکورانه از برخی سبک های رایج فرزندپروری می تواند ناسالم باشد و به سلامت روان و رشد عاطفی کودکان آسیب جدی بزند.
به گزارش رکنا، متخصصان حوزه روانشناسی کودک هشدار میدهند که در دنیای پرهیاهوی توصیههای شبکههای اجتماعی، پیروی کورکورانه از سبکهای از پیش تعیینشده فرزندپروری میتواند به جای کمک، به کودکان آسیب جدی وارد کند. آنها بر لزوم انعطافپذیری و پاسخگویی به نیازهای واقعی فرزندان تأکید دارند.
رشد فزاینده «کارشناسان فرزندپروری» و ترویج سبکهای متنوع، والدین را سردرگم کرده است. بسیاری از والدین، بهویژه نسل هزاره، در جستجوی راهکارهای سریع اینستاگرامی هستند تا از الگوهایی مانند «والدگری هلیکوپتری» اجتناب کنند. اما کارشناسان معتقدند فرزندپروری مؤثر فراتر از توصیههای مختصر مجازی است.
رویکردهای ناسالم در فرزندپروری
دانیل لیندنر، مربی والدگری، بیان میکند که آنچه تحت عنوان «فرزندپروری ملایم» مطرح میشود، گاهی به معنای عدم پاسخگویی کودک در قبال اعمالش، نبود انضباط یا مسئولیتپذیری تعبیر میگردد. او هشدار میدهد که این رویکرد، کودکان را آسیبپذیر میبیند و مانع از یادگیری آنها از اشتباهات میشود.
همچنین، تلاش برای «فرزندپروری مقتدرانه» ممکن است به «اقتدارگرایی» منجر شود. لیندنر توضیح میدهد والدینی که تمامی جنبههای زندگی فرزند خود را کنترل میکنند، فضا را برای استقلال و رشد او از بین میبرند و به عزت نفس و توانایی تصمیمگیری کودک لطمه میزنند.
پولینا شکادرون، گفتاردرمانگر، معتقد است والدین درگیر با فرسودگی روانی یا مشکلات حلنشده خود، ممکن است وسوسه شوند به یک سبک خاص متوسل شوند. اما این پافشاری، انعطاف لازم برای مواجهه با پیچیدگیهای رشد کودک را از آنها میگیرد.
5 سبک فرزندپروری آسیبزا
۱. فرزندپروری طردکننده یا غفلتگر
این شیوه به معنای غفلت عاطفی یا روانی والد از فرزند است که حتی در بزرگسالی نیز میتواند ادامه یابد. استفانی ویکستروم، رواندرمانگر، این نوع غفلت را عاملی برای ایجاد دلبستگی ناایمن و ناپایدار میداند. این وضعیت اغلب ناشی از مشکلات روانی یا جسمی والدین است.
پیامدها
ایجاد دلبستگی ناایمن ، تروماهای بیننسلی و ممانعت از شکلگیری پیوند عاطفی سالم.
راهکار
مراجعه به متخصص سلامت روان برای شکستن چرخه آسیبها ضروری است.
۲. فرزندپروری سهلگیرانه
والدین در این سبک، به دلیل تمایل به محبوبیت یا اجتناب از تنش، در تعیین مرزهای روشن ناتواناند. این ناتوانی در مرزبندی، معمولاً در تمام روابط آنها مشهود است.
پیامدها
کودکان بدون مرز دچار سردرگمی ، فقدان جهتگیری و ناتوانی در ورود به زندگی مستقل میشوند.
راهکار
پذیرش مرزها به عنوان بخش ضروری رشد سالم و تقویتکننده امنیت روانی کودک.
۳. فرزندپروری ببرگونه (Tiger Parenting)
این سبک با فشار زیاد ، برنامهریزی افراطی و انتظارات غیرواقعبینانه از سوی والدین مشخص میشود.
پیامدها
اضطراب ، کمالگرایی افراطی و عزتنفس پایین از پیامدهای رایج این رویکرد است.
راهکار
والدین باید بر حمایت عاطفی و اعتماد به تواناییهای کودک تمرکز کنند، نه صرفاً بر عملکرد.
۴. فرزندپروری هلیکوپتری
والدین به طور مداوم در تمام امور فرزندشان دخالت میکنند و پیوسته "بالای سر" او هستند.
پیامدها
مانع استقلال و اعتمادبهنفس کودک میشود؛ کودکان برای رشد به تجربه شکستهای متناسب با سن نیاز دارند.
راهکار
ایجاد فضای «شکست سالم» و گفتوگو درباره درسهای آموختهشده برای توانمندسازی کودکان.
۵. فرزندپروری سختگیرانه یا اقتدارگرا
این سبک بر انتقاد مداوم ، مقایسه ، شرمسار کردن و گاهی پنهانسازی سوءرفتار استوار است.
پیامدها
ترس از والدین ، اضطراب مزمن و کاهش عزتنفس از نتایج معمول این شیوه است.
راهکار
اصلاح شیوه ارتباطی، توجه به خودمراقبتی والد و تمرکز بر نقاط قوت کودک توصیه میشود.
آیا سبک خاصی برای فرزندپروری لازم است؟
متخصصان بر این باورند که نیازی به پیروی از یک سبک واحد نیست. کودکان ماشین نیستند و هر موقعیت، واکنش متناسب خود را میطلبد. هدف نهایی، پرورش کودکانی با دلبستگی ایمن و والدینی پاسخگو و هماهنگ با نیازهای عاطفی و روانی فرزند است؛ رویکردی که بیش از هر قالب از پیش تعیینشدهای، به انسانیت کودک احترام میگذارد.
ارسال نظر