کدام مواد غذایی تراریخته در ایران بیشترین مصرف را دارند؟

تأکید اصلی این نشست بر ضرورت ایجاد قوانین گام‌به‌گام، افزایش شفافیت و مطالعه علمی مخاطرات زیست‌محیطی و انسانی این محصولات بود.

موسوی، عضو پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری، در این جلسه به مخاطرات اجتماعی ناشی از محصولات تراریخته اشاره کرد و درباره مراحل صدور مجوز و برچسب‌گذاری مطابق قانون ایمنی زیستی نگرانی‌هایی مطرح نمود.

وضعیت مواد غذایی تراریخته در کشور

موسوی اظهار داشت که بیش از ۹۰ درصد روغن، ۳۰ درصد برنج و مقدار قابل توجهی از سویا و غلات وارداتی کشور تراریخته هستند. وی همچنین درباره پیامدهای زیست‌محیطی و نیاز به مدیریت هوشمند این حوزه هشدار داد.

به گفته وی، برای افزایش مقاومت گیاهان به آفات از طریق دستکاری DNA باید مراقب بود که بروز تغییرات ژنتیکی دیگر که ممکن است مفید به نظر برسند اما خطراتی مانند کاهش تنوع زیستی، مسمومیت یا آلرژی ایجاد کنند، جلوگیری شود.

مدت ماندگاری DNA تراریخته در بدن انسان

موسوی در ادامه درباره ماندگاری DNA تراریخته در بدن انسان توضیح داد که این ماده پس از ورود به جریان خون حدود ۱۶ دقیقه زنده می‌ماند و سپس از بین می‌رود. وی افزود که در مواردی، حضور این DNA در بند ناف مشاهده شده است.

وی گفت: در فرآورده‌های حیوانی حدود ۱۰ تا ۲۰ گرم و در گیاهان حدود ۰.۶ گرم DNA وجود دارد. تاکنون شواهدی از تأثیر مستقیم این DNA بر ژنوم انسانی گزارش نشده، اما احتمال انتقال آن به باکتری‌های روده‌ای کاملاً منتفی نیست.

عدم ارتباط تراریخته‌ها با بروز بیماری‌ها

اسماعیل‌زاده، مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، از فعالیت کمیته‌ای تخصصی برای بررسی ایمنی محصولات تراریخته خبر داد و اعلام کرد: تاکنون هیچ شواهدی مبنی بر ارتباط این محصولات با بروز بیماری‌ها در گزارش‌ها مشاهده نشده است.

پوراحمد از سازمان غذا و دارو نیز اشاره کرد که به دلیل مشکلات اقلیمی و نیاز به استفاده از آفت‌کش‌ها، جایگزین کردن این ترکیبات شیمیایی با محصولات تراریخته یک ضرورت است. اما وی بر شناسنامه‌دار شدن مزارع قبل از اجرای چنین سیاست‌هایی تأکید کرد.

کشت غیررسمی محصولات تراریخته در کشور

رهنما، نماینده وزارت جهاد کشاورزی، اعلام کرد که از سال ۱۳۸۵ کشور موفق به تولید سیب‌زمینی تراریخته شده است، اما قوانین فعلی کشت داخلی این محصولات را ممنوع کرده‌اند.

وی افزود که سالانه حدود ۷ میلیارد تومان واردات تراریخته صورت می‌گیرد و برخی محصولات مانند گوجه سیاه حتی به صورت غیررسمی در داخل کشور کشت می‌شوند.

مصوبات جلسه

یکی از مهم‌ترین مصوبات این نشست، تهیه سند حمایت‌طلبی توسط رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با همکاری سایر متخصصان بود تا به شورای آینده‌نگاری و معاونت علمی فرهنگستان ارائه شود.

همچنین، پیشنهاد تدوین پیش‌نویس لایحه اصلاح قانون تراریخته‌ها با هدف ممنوعیت واردات و صدور مجوز مرحله‌ای برای تولید داخلی مبتنی بر ژنوم بومی مطرح شد. این پیش‌نویس قرار است همراه با مستندات علمی ایمنی زیستی، توسط وزارت جهاد کشاورزی به کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی ارائه گردد.