دهان؛ قاتل خاموش قلب شما

عفونت‌ها و بیماری‌های لثه در دهان توانایی ایجاد التهاب گسترده، ورود باکتری‌های خطرناک به جریان خون و در موارد جدی‌تر، حتی تأثیر مستقیم بر بافت قلب را دارند. این پیامدها می‌توانند به بیماری‌های جدی قلبی عروقی و حتی شرایط تهدیدکننده زندگی منجر شوند.

پریودنتیت، دشمن خطرناک قلب

در میان دلایل اصلی این ارتباط، پریودنتیت به عنوان یکی از اشکال جدی بیماری‌های لثه قرار دارد که به دلیل تجمع طولانی‌مدت پلاک و بهداشت نامناسب دندان‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری بدون درمان منجر به تخریب و عقب‌نشینی بافت لثه می‌شود.

عملکرد پریودنتیت به گونه‌ای است که باکتری‌ها را به جریان خون راه می‌دهد. همچنین فعالیت‌های روزمره مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می‌توانند زمینه‌ساز انتقال میکروب‌ها در بدن باشند. باکتری‌ها قادرند به پوشش داخلی رگ‌ها متصل شده و عفونت را در بدن پخش کنند، که در موارد شدید باعث نارسایی اندام‌ها یا خطرات جانی می‌شوند.

التهاب و نقش مخرب آن

التهاب یک عامل کلیدی است که سلامت دهان و دندان می‌تواند از طریق آن بر قلب اثرگذار باشد. بیماری‌های مزمن لثه باعث ایجاد پاسخ ایمنی طولانی‌مدت و افزایش سطح نشانگرهای التهابی مانند پروتئین‌های خاص و سیتوکین‌ها می‌شوند.

این مواد شیمیایی مستقیماً به پوشش رگ‌های خونی آسیب زده و باعث‌ایجاد تصلب شرایین می‌شوند؛ وضعیتی که منجر به باریک شدن شریان‌ها، افزایش فشار خون و بالا رفتن خطر حملات قلبی و سکته می‌شود. در واقع، التهاب از یک علامت بیماری قلبی فراتر رفته و به عنوان نیروی محرک اصلی شناخته می‌شود.

بهداشت نامناسب دهان همچنین می‌تواند درمان‌هایی سخت و طولانی‌مدت را برای بیماران به همراه داشته باشد. اندوکاردیت عفونی یکی از عارضه‌های قلبی است که به خاطر ورود باکتری‌های دهانی به مناطقی آسیب‌پذیر در قلب ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به مصرف طولانی مدت آنتی‌بیوتیک یا نیاز به جراحی شود.

مطالعات چه می‌گویند؟

تحقیقات اپیدمیولوژیک تأیید کرده‌اند که افراد مبتلا به بیماری‌های لثه، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر بیماری قلبی هستند. یک پژوهش نشان داده که احتمال بیماری عروق کرونر قلب در افرادی که به پریودنتیت مبتلا هستند، دو برابر بیشتر از دیگران است. همچنین رابطه‌ای مستقیم بین شدت بیماری لثه و احتمال بروز مشکلات قلبی وجود دارد.

از خطر سیگار تا تاثیر دیابت

مواردی مانند سیگار کشیدن، رژیم‌های نامناسب غذایی، مصرف زیاد الکل و دیابت کنترل نشده، نقش مهمی در بدتر شدن وضعیت دهان و دندان و افزایش خطر بیماری قلبی ایفا می‌کنند. سیگار عملکرد سیستم ایمنی را مختل کرده، الکل دهان را خشک و باکتری‌های مفید را نابود می‌کند و دیابت نیز فرآیند بهبود زخم‌ها را کند کرده و باعث تشدید بیماری‌های پریودنتال و قلبی می‌شود.

تحقیقات جدید نشان داده‌اند که بهداشت دهان حتی می‌تواند بر سلامت قلب از طریق تغییرات در میکروبیوم دهان و بدن اثر بگذارد. محیط ناسالم دهان باعث از دست رفتن تعادل میکروبی در بدن شده و منجر به آسیب سیستم ایمنی و التهاب مزمن می‌شود.

راهی ساده برای دفاع از قلب

مراقبت مناسب از دهان به تنهایی خطرات قلبی را از بین نمی‌برد، زیرا عوامل دیگری همچون ژنتیک، تغذیه، ورزش و بیماری‌های زمینه‌ای نیز دخیل هستند. اما، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، مراجعه به دندانپزشک و درمان سریع مشکلات لثه می‌توانند نقش کلیدی در کاهش خطرات سیستمیک ایفا کنند.

دندانپزشکان و متخصصان قلب توصیه می‌کنند که سابقه سلامتی دهان مورد توجه قرار گیرد. این همکاری بین رشته‌ای می‌تواند در پیشگیری، تشخیص زودهنگام و بهبود نتایج درمانی بیماران بسیار مفید باشد.

دهان نه تنها دریچه‌ای به سیستم گوارش محسوب می‌شود، بلکه عامل اصلی در حفظ سلامت کلی بدن و حتی قلب است. با ایجاد عادات صحیح، می‌توان نه تنها از لبخند زیبا محافظت کرد بلکه به حفظ قلب نیز کمک کرد.