چگونه تشخیص دهیم تب نیاز به مراقبت پزشکی دارد؟
رکنا: تب یکی از مکانیسمهای حیاتی دفاعی بدن است که بهعنوان نشانهای از عفونت یا التهاب عمل میکند و توجه به شدت و علائم آن برای پیشگیری از مشکلات جدی ضروری است.
به گزارش رکنا، تب با وجود شناخته شده بودن عواملی مانند احساس گرما و خستگی، اغلب به صورت اشتباه به عنوان یک بیماری ساده تلقی میشود. در حالی که این وضعیت در حقیقت نقشی حیاتی در سیستم هشدار و دفاعی بدن ایفا میکند.
طبق گزارش منابع معتبر و همچنین یواسای تودی، تقریباً همه افراد در عمر خود حداقل یک بار به دلیل عواملی همچون زخم، دندان درد یا عفونتی همچون آنفلوآنزا ، تجربههای ناخوشایندی از تب داشتهاند. هرچند که تب ممکن است گاهی اوقات هشداردهندهای از یک مشکل بزرگتر باشد، اما در واقع نمایانگر فعالیت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با شرایط آسیبزا است.
تب امری رایج است و همه افراد به نوعی با نشانههای آن مانند گرمای زیاد، عرقریزی، احساس خستگی و لرز آشنایی دارند. با وجود اینکه تب برای بسیاری امری عادی به نظر میرسد، اما هنوز هم بسیاری از افراد نمیدانند چه زمانی تب به مراقبت فوری نیاز دارد و چگونه باید با آن برخورد کنند.
تشخیص تب و میزان دمای طبیعی
تب در واقع افزایش کنترلشده دمای بدن است که به وسیله هیپوتالاموس، بخشی از مغز که به عنوان تنظیمکننده دمای بدن شناخته میشود، کنترل میشود. این افزایش دما بهطور خاص به بدن کمک میکند تا محیطی ایجاد کند که دلخواه میکروبها نیست و همچنین عملکرد سیستم ایمنی را تقویت میکند.
به گفته دکتر کوری فیشر، پزشک خانواده، علائم تب شامل گرمای شدید، تعریق، درد عضلانی، سردرد و خستگی میباشند. همچنین لرز نشاندهنده تلاش بدن برای تولید گرما جهت تنظیم محدوده دمای جدید است.
دکتر لاله قرهباغیان، متخصص طب اورژانس، اظهار میکند که دمای بدن ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر به عنوان تب در نظر گرفته میشود. دمای بین ۳۷/۵ تا ۳۷/۹ درجه سانتیگراد به طور معمول تب خفیف نامیده میشود، اما اگر دما از ۴۰/۶ درجه سانتیگراد تجاوز کند، وضعیتی خطرناک به شمار میآید و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
چگونگی اندازهگیری دقیق دما
برای اندازهگیری دقیق دمای بدن، ابزارهایی مانند دماسنجهای دهانی، تمپانیک (گوشی) و رکتال (مقعدی) مناسبتر هستند. در مورد نوزادان و کودکان خردسال، استفاده از دماسنج مقعدی معمولاً مؤثرتر است، در حالی که برای افراد بزرگتر، دماسنجهای دهانی و گوشی کفایت میکنند.
دماسنجهای پیشانی یا زیر بغل نیز میتوانند مفید باشند، اما قابلیت اعتماد آنها کمتر است؛ زیرا این دستگاهها دمای سطح پوست را اندازهگیری میکنند و نمیتوانند دمای مرکزی بدن را به دقت نشان دهند. از این رو، هرچه دماسنج به مرکز بدن نزدیکتر باشد، میزان دقت بیشتری خواهد داشت.
علل بروز تب
پیشآمد تب اغلب ناشی از واکنش بدن به عواملی همچون عفونت، التهاب یا مشکلات زمینهای دیگر میباشد. دکتر فیشر بیان میکند که مهمترین سبب تب ، عفونت است، اما دیگر عوامل نیز میتوانند موجب بالا رفتن دمای بدن شوند.
دکتر قرهباغیان به عوامل دیگری همچون بیماریهای خودایمنی (مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید)، لختههای خونی، اختلالات التهابی و برخی انواع سرطانها اشاره میکند. همچنین، تعدادی دارو، نظیر آنتیبیوتیکها و داروهای ضدتشنج، ممکن است باعث مختل شدن تنظیم دمای بدن شوند.
واکسنها نیز میتوانند به شکل موقت و کوتاهمدت موجب تب شوند که ناشی از فعالیت سیستم ایمنی در ایجاد مقاومت بدن در برابر بیماریهای مختلف است. این امر نشاندهنده نیاز به ارزیابی پزشکی برای یافتن علت اصلی بروز تب میباشد.
علاوه بر این، شرایط خاصی مانند قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرما یا پوشیدن لباسهای ضخیم ممکن است منجر به افزایش دمای بدن شوند که از لحاظ فنی در دستهبندی هیپرترمی قرار میگیرند و نه تب .هیپرترمی نیازمند اقدام فوری برای کاهش دمای بدن است، زیرا این وضعیت کنترل نشده بوده و تفاوتهایی در شیوه درمان آن مشاهده میشود.
راهکارهای کاهش تب؛ چه باید کرد؟
برای پایین آوردن تب ، بیشتر هدف تسکین علائم و پیشگیری از عوارض جانبی است تا از بین بردن کامل آن. دکتر فیشر خاطر نشان میکند که معمولاً تب پس از چند روز خود بهخود کاهش پیدا میکند. در این زمان، اقداماتی چون استراحت کافی، مصرف مایعات، خنک نگه داشتن فضا، استفاده از حمام ولرم و پوشیدن لباسهای سبک توصیه میشود.
اضافه بر این، دکتر قرهباغیان اشاره میکند که کمپرسهای خنک در نواحی زیر بغل، کشاله ران یا پیشانی نیز میتوانند به کاهش دما کمک کنند. همچنین داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش این وضعیت مفید هستند.
اگر وضعیت شدیدتر شود، احتمال مداخلات پزشکی مانند تزریق مایعات وریدی یا استفاده از پتوهای خنککننده وجود دارد. همچنین ممکن است پزشکان تصمیم به تجویز آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای باکتریایی بگیرند.
دکتر فیشر توصیه میکند که اگر دمای بدن از ۳۹/۴ درجه سانتیگراد بیشتر شد یا طول دوره تب از سه روز عبور کرد و با علائم شدیدی همچون سردرد شدید، استفراغ مداوم، دردهای قفسه سینه، ضایعات پوستی یا گیجی همراه بود، سریعا به مراکز درمان مراجعه نمایید.
در نهایت، آگاهی از اینکه تب به عنوان یک واکنش طبیعی بدن به بیماری طراحی شده است و در مواقع اضطراری باید به سرعت واکنش نشان داد، میتواند به مدیریت بهتر این حالت کمک کند و اضطراب افراد را کاهش دهد.
ارسال نظر