ورزش و ورزشگاه یـا زندان و زندانی؟!

به گزارش رکنا، پس از سال‌ها کم‌خبری از فوتبال مشهد، ناگهان نام این شهر بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد؛ خبری که تیتر نخست بسیاری از رسانه‌های ورزشی کشور شد: «حضور تیم ابومسلم ثامن در لیگ دسته سوم فوتبال کشور!»
بازگشت این تیم و استقبال کم‌سابقه هواداران، به‌ویژه تکمیل ظرفیت ورزشگاه امام رضا(ع) در رقابت‌های لیگ سه، بار دیگر نشان داد که ورزش چه سهمی در ایجاد نشاط اجتماعی و سلامت روانی جامعه دارد؛ آن هم در زمانی که معمولاً در اغلب مسابقات فوتبال کشور با سکوهای خالی و بی‌روح مواجه هستیم.

این حضور پرشور و هیجان‌انگیز هواداران به‌قدری چشمگیر بود که بسیاری از طرفداران دیگر تیم‌ها را هم به تقلید واداشت. اما این ماجرا جنبه مهم‌تری نیز دارد؛ جنبه جرم‌شناختی و نقش ورزش در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی.
ورزش منظم، علاوه بر تقویت توان جسمانی، روحیه همکاری تیمی و کاهش استرس، خشم و پرخاشگری، در سطح اجتماعی نیز آثار قابل‌توجهی دارد. برای جوانانی که چند ساعت از هفته خود را صرف حضور در ورزشگاه می‌کنند، اوقات فراغت به‌شکل سالم پر می‌شود و فرصت حضور در محیط‌های پرخطر و قرار گرفتن در معرض رفقای ناباب کاهش می‌یابد. پس از پایان مسابقه نیز افراد به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردند و میزان تردد در محیط‌های ناامن کمتر می‌شود.

تماشای مسابقات ورزشی علاوه بر سرگرمی، نقش الگوسازی نیز دارد. نوجوانی که قهرمان و الگوی خود را یک ورزشکار پرتلاش قرار می‌دهد، بیشتر به‌سوی مسیرهای سالم و هدفمند سوق داده می‌شود؛ نه دنبال «قهرمان‌سازی‌های پوشالی» در فضای مجازی که برخی افراد با نمایش‌های هیجانی و بی‌پایه، نوجوانان را به بیراهه می‌کشانند. موفقیت تیم مورد علاقه نیز موجب افزایش نشاط و شادی در جوانان می‌شود و آثار مثبت آن در روابط خانوادگی، رفتار با همسالان، عملکرد تحصیلی و حضور اجتماعی مشهود است. این شادی سالم، مانع گرایش به هیجانات کاذب و رفتارهای پرخطر می‌شود؛ رفتارهایی که سلامت جسمی و روانی فرد و آرامش خانواده‌اش را تهدید می‌کند.

با توجه به این نقش مهم، ضروری است مدیران ورزشی و مسئولان استانی تلاش بیشتری برای حمایت از تیم‌های ورزشی مشهد انجام دهند تا جوانان بیشتری به ورزش و فعالیت‌های سالم جذب شوند و سایر شهروندان نیز با حضور در ورزشگاه‌ها به تشویق ورزشکاران بپردازند.
چرا که همیشه «پیشگیری آسان‌تر، کم‌هزینه‌تر و مؤثرتر از درمان» است و ورزش یکی از مهم‌ترین ابزارهای این پیشگیری محسوب می‌شود.

نویسنده: کاظم میرزایی- قاضی دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی  پژوهشگر دوره دکتری حقوق جزا و جرم شناسی