بررسی و نقد انیمیشن شمشیر و اندوه
رکنا: انیمیشن «شمشیر و اندوه» برای اولین بار در تاریخ انیمیشن ایران با استفاده از اسکن انسانی (MetaHuman) تولید شده است.
به گزارش رکنا، انیمیشن شمشیر و اندوه یکی از 4 انیمیشن راه یافته به جشنواره فیلم فجر است که روایتی از تاریخ اسلام و ماجرای واقعه کربلا را روایت می‌کند.این پویانمایی اثری ۹۲ دقیقه‌ای است که برهه تاریخی بعد از شهادت امام حسن مجتبی(ع) تا ورود امام حسین(ع) به کربلا را روایت می‌کند. روایت این اثر از زاویه دید یک ایرانی است که در شهر مداین زندگی می‌کند و منجر به پیوستنش به قافله امام حسین (ع) خواهد شد. مخاطب این انیمیشن نوجوان و جوان در نظر گرفته شده و در خلاصه داستان آن آمده است: «برای تحقق رویایی که داری مبارزه کن…»
صداپیشگان فیلم «شمشیر و اندوه» از این قرارند؛ زهره شکوفنده، مهبد قناعت پیشه، تورج نصر، غلامرضا صادقی، سعید مقدم‌منش، میثم نیکنام، سعید غفارمنش، حسام صادقی‌نیکو، محسن سرشار، محسن زرآبادی، اعظم حبیبی، کوروش زارع‌پناه، مهرداد معمارزاده، مریم خلقتی، شیدا زینی، عالم‌تاج خیری‌نیا، ابراهیم ربیعی، جوانه برهانی، میلاد مبینی، شهره روحی و مسیحا شیهدی‌اصل.
عوامل اصلی «شمشیر و اندوه» هم عبارتند از: فیلمنامه‌نویسان: عماد رحمانی، مهدی جعفری، کارگردانان: عماد رحمانی، مهرداد محرابی، تهیه‌کننده: مهدی جعفری، مدیر تولید: معین کریمی، تدوین: مهرداد محرابی، موسیقی: شاهین پژهان، آرش آقابابائی، طراح صدا و SFX: شاهین پژهان، طراح ارشد کاراکتر: بنیامین شجاعی باغینی، کارگردان هنری: میلاد علیقلیا، مسئول رندر: بهداد باقری، شبیه‌سازی مو و پارچه: محمد مشتاقی، سیاوش مصلحی، سرپرست صداپیشگان: حسام صادقی‌نیکو، مدیر دوبلاژ: حسام صادقی نیکو، صدابردار: بهنیا سبزواری، امور فنی صدا: میلاد استخری.
اطلاعات انیمیشن شمشیر و اندوه
خلاصه داستان انیمیشن شمشیر و اندوه
انیمیشن شمشیر و اندوه اثری ۹۲ دقیقه‌ای است که برهه تاریخی بعد از شهادت امام حسن مجتبی(ع) تا ورود امام حسین(ع) به کربلا را روایت می‌کند. روایت این اثر از زاویه دید یک ایرانی است که در شهر مداین زندگی می‌کند و منجر به پیوستنش به قافله امام حسین (ع) خواهد شد. مخاطب این انیمیشن نوجوان و جوان در نظر گرفته شده و در خلاصه داستان آن آمده است: «برای تحقق رویایی که داری مبارزه کن…»
این پویانمایی که برای اولین بار در تاریخ انیمیشن ایران با استفاده از اسکن انسانی (MetaHuman) تولید شده است.
نقد و بررسی فوری انیمیشن شمشیر و اندوه
نکته: این نقد و نوشته‌ها، نظر کوتاه ولی دست‌اول منتقدان و نویسندگان سینمایی است در بار اول تماشای فیلم؛ شاید بعدها همه چیز تغییر کند!
احسان ناظم بکایی
انیمیشن موشن کپچری با خط داستانی درست اما بدون رعایت قواعد معماری، تاریخی و دیالوگ‌نویسی. شمشیر و اندوه اگر چه کار پرهزینه و پردردسری در حوزه ساخت است اما سازندگان آن، چنان مبهوت مسائل فنی شده‌اند که انگار چنین نکاتی را یادشان رفته. فیلم حوالی دهه‌های ۴۰ و ۵۰ هجری قمری را روایت می‌کند اما معماری برای شهرهای عربی آفریقایی قرون جدید، لباس‌ها یادآور دوران جنگ‌های صلیبی و شخصیت اول با نام کارن با پرش‌ها و ابزار آلاتش، بازی پرنس‌آف‌پرشیا را تداعی می‌کند.
قصه کلی، سر و ته دارد اما مشکل بستر روایت تاریخی و جغرافیایی آن است. تمام شخصیت‌های ایرانی، نام‌های اصلی ایرانی مثل کارن، هامان، جاوید، بهنام و… دارند و در مدائن، صاحب شغل و… هستند حال آنکه در واقعیت، ایرانیان تحت عنوان موالی و شهروند درجه دو، برای زندگی در قلمروی خلافت می‌بایست تحت سرپرستی یک قبیله بوده و نامی عربی می‌داشتند. کارن، قهرمان قصه که پسربچه‌ای زخمی است بر دوش عمویش ماهان که سوارکار است، یکشبه از مدائن به بخارا می‌رود. اول اینکه فاصله مستقیم این دو شهر حدود ۲۵۰۰ کیلومتر است که برای طی آن چند ماه وقت باید صرف می‌شده.
ضمناً بخارا نه در آن زمان بلکه در سال ۵۴ هجری قمری توسط عبیدالله بن زیاد برای اولین بار فتح می‌شود. بنابراین آن زمان، اسلام جایی در آن سرزمین نداشته و سیحون و جیحون، مرزهای قلمروی اسلامی بودند و عبور از آنها راحت نبوده است. مورد دیگر شخصیتی به نام اشعث است که با توجه به زخم چشم او، منظور اشعث بن قیس کندی است. او در فیلم، علویان را قتل عام و نهایتاً توسط ماهان کشته می‌شود اما در تاریخ، اشعث در سال ۴۰ هجری قمری و در زمان خلافت امام حسن(ع) در کوفه می‌میرد.
در صحنه‌های آخر فیلم، دست کارن زخمی که تکان می‌خورد در میان پیکرهای واقعه عاشورا دیده می‌شود و در نمای بعد، او را سوار بر اسبی بر دیواره بنایی با گنبدی طلایی می‌بینیم. در میان مجروحان عاشورا، چنین نامی وجود ندارد و اگر سازندگان تحت تاثیر روز واقعه این کار را کرده‌اند عبدالله در آن فیلم تنها شاهد ماجرا بود. آن بنا هم اگر کاخ یزید بوده که هیچ وقت سپاهی در دوران خلافت یزید به دمشق لشگر نکشید و فتح دمشق توسط عباسیان هم حدود ۷۰ سال بعد از عاشورا در سال ۱۳۲ هجری قمری رخ داد که حضور کارن در آن واقعه غیرعادی است. مگر آنکه تمثیلی از قدس بوده باشد که فتح آن در سال ۱۶ هجری قمری و ماجراهای جنگ صلیبی هم در قرن پنجم هجری قمری بوده است!
۳ نکته از فیلم:
نگاه اشتباه شخصیت ها به دلیل ضعف تکنیکی
استفاده از تکیه‌کلام‌های امروزی
تاریخ را درست روایت کنیم
محمد تقی‌زاده
شمشیر و اندوه همانند انبوه پروژه‌های سینمایی سال‌های اخیر سینمای ایران مشکل فیلمنامه دارد با این تفاوت که این بار سازندگان آنقدر درگیر و غرق فضای تکنیکی کارشان شدند که به کلی از پرداخت درست و کامل فیلمنامه بازماندند. تکنولوژی در سال‌های اخیر نقش مهمی در پیشبرد پروژه‌های سینمایی داشته و ابن تکنولوژی‌زدگی محدود به سینمای ایران و انیمیشن نیست اما تاریخ سینما ثابت کرده که فیلم‌ها و آثاری ماندگار و موثر بودند که بر وجوه متنی و داستانگویی آثارشان تمرکز بیشتری داشتند. ابعاد تکنولوژی اگرچه جذابیت آثاری همچون شمشیر و اندوه را بالا برده اما نمی‌توان بدون تعلیق و داستانگویی انتظار همراهی تماشاگر را داشت.
۳ نکته از فیلم:
وجوه بصری خوب
وجوه داستانگویی ضعیف
تکنولوژی‌زدگی
صداپیشگان و عوامل انیمیشن شمشیر و اندوه
صداپیشگان فیلم شمشیر و اندوه از این قرارند؛ زهره شکوفنده، مهبد قناعت پیشه، تورج نصر، غلامرضا صادقی، سعید مقدم‌منش، میثم نیکنام، سعید غفارمنش، حسام صادقی‌نیکو، محسن سرشار، محسن زرآبادی، اعظم حبیبی، کوروش زارع‌پناه، مهرداد معمارزاده، مریم خلقتی، شیدا زینی، عالم‌تاج خیری‌نیا، ابراهیم ربیعی، جوانه برهانی، میلاد مبینی، شهره روحی و مسیحا شیهدی‌اصل.
عوامل اصلی شمشیر و اندوه هم عبارتند از: فیلمنامه‌نویسان: عماد رحمانی، مهدی جعفری، کارگردانان: عماد رحمانی، مهرداد محرابی، تهیه‌کننده: مهدی جعفری، مدیر تولید: معین کریمی، تدوین: مهرداد محرابی، موسیقی: شاهین پژهان، آرش آقابابائی، طراح صدا و SFX: شاهین پژهان، طراح ارشد کاراکتر: بنیامین شجاعی باغینی، کارگردان هنری: میلاد علیقلیا، مسئول رندر: بهداد باقری، شبیه‌سازی مو و پارچه: محمد مشتاقی، سیاوش مصلحی، سرپرست صداپیشگان: حسام صادقی‌نیکو، مدیر دوبلاژ: حسام صادقی نیکو، صدابردار: بهنیا سبزواری، امور فنی صدا: میلاد استخری،
به روایت تهیه‌کننده و نویسنده
مهدی جعفری جوزانی | انیمیشن سینمایی شمشیر و اندوه با این هدف ساخته شد که ضمن بازروایت وقایع مهم تاریخ اسلام، نقش ایرانی‌ها و حضور پررنگ ایرانیان در آن عرصه را به نمایش بکشد و در واقع پیام‌هایی را که در متن خود فیلم گنجانده شده را به مخاطب منتقل کند؛ یک پیام عمومی دیگری هم داریم و آن اینکه انیمیشن فقط برای کودکان نیست و مخاطب بزرگسال و نوجوان را هم می‌تواند درگیر کند./خبرگزاری فارس
چند نکته درباره انیمیشن
ساخت این اثر نزدیک به دو سال به طول انجام میده و نزدیک به ۲۰۰ نفر در این پروژه درگیر کار بوده‌اند.
یکی از ویژگی‌های مهم این انیمیشن که البته در فیلم‌های روز سینمای جهان وجود دارد استفاده از سیستم صدای دالبی سه بعدی است.
رندر این انیمیشن هم در داخل کشور انجام شده و با دو زبان فارسی و انگلیسی هم تولید شده است.
ساخت این اثر نزدیک به دو سال به طول کشیده و نزدیک به ۲۰۰ نفر در این پروژه درگیر کار بوده‌اند.
حرف‌های عوامل انیمیشن در نشست خبری جشنواره فیلم فجر
مهدی جعفری | نویسنده و تهیه‌کننده: تبریک می‌گویم به خانواده انیمیشن ایران زیرا در ۲ سال اخیر اتفاقات خوبی برای این حوزه رخ داده است و امسال هم شاهد حضور ۳ انیمیشن در جشنواره فیلم فجر هستیم. این مساله نشان می‌دهد که انیمیشن ایران در حال تبدیل شدن به یک صنعت است. افتخار دارم که حدود ۲ سال و نیم با حدود ۲۰۰ نفر انیمیشن «شمشیر و اندوه» را تولید کردیم.
جدا از موانع مالی، مهم‌ترین چالش من به عنوان تهیه‌کننده، ایده‌های نوینی بود که آقای رحمانی ارایه می‌دادند. از روز اول تکلیفمان را با مخاطب روشن کردیم. انیمیشن فقط برای کودک نیست و ما برای بزرگسالان و نوجوانان این کار را تولید کردیم. در همه جای دنیا، انیمیشن فقط برای کودک ساخته نمی‌شود. در ضمن من به شخصه، ارادتی به امام حسین(ع) دارم و این انگیزه را داشتیم که چنین موضوعی را وارد چرخه فرهنگی کنیم.
نمی‌توانم بگویم که انیمیشن ما رکوردشکن خواهد بود. تنها پیش‌بینی من این است که با اقبال مخاطبان مواجه شویم تا انگیزه ما برای ادامه مسیر باشد. فاصله ما با انیمیشن‌های بازار جهانی روز به روز کمتر می‌شود چراکه دانش و نیروی انسانی این حوزه در بین جوانان ما بسیار بالا است. اگر مسئولان به جوانان با استعداد ما توجه کنند، بی‌شک پیشرفت‌مان در این حوزه سرعت بیشتری خواهد گرفت. هدف تیم تولید در اولویت، اکران بین‌المللی و زبان اصلی این انیمیشن به زبان انگلیسی‌ست که به فارسی دوبله شده است.
عماد رحمانی | کارگردان: از سال ۱۳۸۹، بیش از ۲۰ اثر در حوزه ویدیو‌گیم فعالیت کرده‌ام و زمانی که آقای جعفری گفت بیا به انیمیشن ورود کنیم، فکر کردم شوخی می‌کند. پس از کمی فکر، از نظرم پیشنهاد جذابی آمد. به محض شروع تولید، بارها و بارها درباره قصه‌ای صحبت کردیم که پیرنگ مذهبی داشته باشد. فرایند تولید کار عجیب و سختی بود و حدود دو سال و اندی تلاش شبانه‌روزی انجام دادیم. قطعا کم و کسری‌هایی در پروژه هست و سعی می‌کنیم برای اکران عمومی بهتر شویم.
تا حد امکان سعی کردیم تا تمامی جزییات براساس واقعیت باشند و این کار هایپررئال است. ما از دستگاهی برای تولید این انیمیشن استفاده کردیم که در بازی‌ها استفاده می‌شود. از نظر من، «شمشیر و اندوه» ایراد بصری ندارد. ما نباید مخاطبان نوجوان را با نوجوانی نسل خودمان قیاس کنیم. در این چند روز که خروجی را با مردم دیدم، باید بگویم که نوجوانان نسل الان، درایت زیادی دارند و فهم داستان برایشان سنگین نیست. کاشت اکت کارن نسبت به اتفاقات از همان ابتدا رخ می‌دهد و به صورت متوالی تا پایان داستان رواج می‌یابد. تیتراژ هر انیمیشن بسیار مهم و چند پلان مهم ما در زمان تیتراژ است.
بنیامین شجاعی | طراح کاراکتر: برای تولید این اثر، برای نخستین بار دستگاهی را وارد کردیم و چالش اصلی ما این بود که تمامی کاراکترها را بر اساس دستگاه جدیدمان تولید کنیم. همچنین ما برای هر کاراکتر، سه دوره تاریخی داشتیم و زمانی که آقای رحمانی این را به من گفت، فکر نمی‌کردم از پس آن بربیایم. برای طراحی کاراکترها باید المان‌های متعددی به کار می‌بردیم. اول اینکه کاراکترها باید با آن برهه تاریخی منطبق می‌شدند و همچنین بخشی از سلایق ما هم در کار دخیل بوده است. سعی کردیم کاراکترهای اسلامی و ایرانی با رنگ و لعاب‌های متنوع در این پویانمایی وجود داشته باشد.
معین کریمی | کارگردان فنی: در ابتدا، «شمشیر و اندوه» از لحاظ تولید، برایم ترسناک بود؛ زیرا چنین اثری به لحاظ انیمیت به شدت دشوار است. همان‌طور که در تصویر دیدید، از لوکیشن‌های متعددی در این انیمیشن استفاده شده است و تعداد زیادی کاراکترهای اصلی و فرعی داشتیم که هر کدام در بازه‌های زمانی مختلف با لباس‌های متنوع ساخته شدند. در این دو دهه اخیر که تولید انیمیشن در ایران جدی شده است، اثری همچون «شمشیر و اندوه» که تماما رئال باشد، نداشته‌ایم. این اتفاقات جدید برای ما هیجان‌انگیز بود. همان‌طور که مطرح شد، ما در ابتدا روی بازی‌های ویدیویی کار می‌کردیم اما تلاش کردیم تا در حوزه انیمیشن هم کارمان نوین باشد.
مهرداد محرابی | کارگردان: استفاده از تکنولوژی‌های روز و پیشتاز، در کنار مزایایی که دارد، محدودیت‌هایی هم برای ما به وجود آورد. ما نیز تمام تلاش‌مان را کردیم تا جایی که ممکن است نقصی در اثر نباشد. جدا از شعار دادن، تولید انیمیشن واقعا یک کار تیمی است و اینگونه نیست که فردی باشد. همه اعضای گروه برای تکمیل پروژه تلاش کرده‌اند تا تولید پیش برود.
میلاد علیقلیا | کارگردان هنری: ایده اولیه عماد رحمانی پُر از لوکیشن و پلان‌های مختلف بود که در ابتدا گفتیم نمی‌توانیم این کار را بسازیم اما رفته‌رفته روی ایده کار کردیم تا روایت کاملی تولید کنیم. همچنین تلاش کردیم تا تمامی پوشش‌های گیاهی و انواع آب و هوا را در محیط‌ها نشان دهیم. انتخاب تکنولوژی در افزایش سرعت کار تاثیر داشت و به هرحال تکنولوژی بروز می‌تواند روی روند کار تاثیر زیادی داشته باشد. دو ماه پیش توانستیم کارخانه تولید انیمیشن آسیای غرب را افتتاح کنیم تا انیمیشن ایران بیشتر به سمت صنعت حرکت کند. همین الان دو انیمیشن دیگر در دست تولید داریم تا به امید خدا در جشنواره سال بعد با دستی پرتر در خدمتتان باشیم.
آرش آقابابابی | آهنگساز: روزهای اولی که درباره موسیقی این انیمیشن صحبت کردیم، موسیقی‌ای از عبدالقادر مراغه‌ای در قرن چهارم در ذهنم آمد. تلاش کردیم در «شمشیر اندوه» از موسیقی نواحی بهره ببریم و حال و هوای موسیقی تعدیل‌شده عبدالقادر مراغه‌ای هم در آن وجود داشته باشد.
شاهین پژهان | آهنگساز: در تولید این اثر، بیشتر کارهای تنظیم موسیقی با من بود. برای بخش‌های مختلف موسیقی این اثر از سازهای کوبه‌ای، زهی و… استفاده و همچین سازهای کلاسیک غربی را هم در اثر وارد کردیم. در واقع، سعی کردم تا صداها الکترونیک‌تر اما به شکل تعدیل‌شده‌ای در کار وجود داشته باشند. حدود چند ماه تمرین کردیم تا به موسیقی‌ای که در ذهن داشتیم، برسیم. در نهایت هر چقدر از سختی‌ها بگویم، کم است.
حسام صادقی‌نیکو | سرپرست دوبله: با این گروه، پیش‌تر در کارهای مربوط به بازی‌های ویدیویی همکاری کرده بودیم و نخستین پروژه پویانمایی ما «شمشیر و اندوه» است. خروجی اولیه این کار را که دیدم، از کیفیت خوب آن شگفت‌زده شدم. پس از جلسات متعدد، به عواملی برای دوبله رسیدیم که حس قصه را به خوبی منتقل کنند. این اثر یک انیمیشن رئال است و ما می‌خواستیم زمانی که مخاطب صداها را می‌شود، برایش تصنعی نباشد. احترام به مخاطب برای ما مساله مهمی بود، زیرا مهم ترین قضاوت‌کننده اثر هنری است. از دوبلور‌های گرامی همچون زهره شکوفنده، محبد قناعت‌پیشه، میثم نیکنام، تورج نصر، مریم خلقتی و... کمال تشکر را دارم.
بهداد باقری | سرپرست جلوه‌های ویژه: سخت‌ترین قسمت در پروژه‌های انیمیشن، جلوه‌های ویژه است. ما چالش‌های زیادی در نورپردازی و رِندر کار داشتیم زیرا تکنولوژی مورد استفاده‌مان جدید بود و ما اولین گروهی بودیم که از آن استفاده می‌کردیم.
منبع: فیلیمو
ارسال نظر