عزرائیل را بشناسید/ چهره فرشته مرگ چگونه است؟ / تنها کسی که ملک الموت قبل از قبض روح از او اجازه گرفت کیست؟

به گزارش رکنا، ملک موت یا عزرائیل یکی از فرشتگان برجسته در دین اسلام است که وظیفه انتقال روح انسان‌ها به عالم برزخ و آخرت را برعهده دارد. او به عنوان جریان‌دهنده مرگ در زندگی انسان‌ها نقش بسیار مهمی دارد.

بیشتر بخوانید: جبرئیل؛ فرشته مقرب را بشناسید

واژه‌شناسی نام «عزرائیل»

نام «عزرائیل» از ترکیب دو بخش تشکیل شده است: «عزر» که به معنای قوی یا نیرومند است، و «ئیل» که در زبان‌های سامی معنی خداوند را می‌دهد. با این تعریف، عزرائیل می‌تواند به عنوان «قدرت خداوند» یا «نماینده قدرتمند خدا» ترجمه شود. برخی نیز این نام را به معنای «بنده خدا» یا «خادم خدا» می‌دانند.

فرشته مرگ در فرهنگ‌های مختلف

شخصیت فرشته مرگ یا مأمور مرگ در باورها و اساطیر ملل مختلف حضوری برجسته داشته است؛ هرچند در هر فرهنگ نام و جلوه متفاوتی دارد. در اساطیر یونان باستان، «ثاناتوس» به عنوان فرشته مرگ شناخته می‌شد که فرزند شب (نیکس) و برادر خواب (هیپنوس) است.

در هندوئیسم، یاما به عنوان خدای مرگ و قاضی ارواح شناخته شده و شیوا نیز با مرگ و نابودی در ارتباط است. همچنین، در آیین‌های باستانی ایران، موجودی به نام «استویهاد» دیده می‌شود که جان انسان‌ها را قبض می‌کند.

نام عزرائیل در قرآن کریم

هرچند که نام «عزرائیل» به صراحت در قرآن ذکر نشده، اما عناوینی مانند «ملک الموت» (فرشته مرگ) برای اشاره به وظایف او وجود دارد. به عنوان مثال، در آیه 11 سوره سجده می‌خوانیم:

قُلْ یَتَوَفَّاکُم مَّلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ ثُمَّ إِلَیْنَا تُرْجَعُونَ

این آیه به وظیفه فرشته مرگ در قبض روح انسان‌ها اشاره دارد که تحت فرمان خداوند عمل می‌کند.

ایمان به نقش فرشته مرگ در قرآن کریم سه نتیجه مهم اعتقادی دارد:

الف) تفسیر مفهوم مرگ به مثابه فرآیندی عظیم و طبیعی.

ب) آمادگی انسان‌ها برای لحظه مرگ و به یاد قیامت بودن.

ج) تقویت اعتقاد به عالم غیب و باور به موجودات ماورایی الهی.

عزرائیل در سنت‌های اسلامی

در باور اسلامی، عزرائیل یکی از چهار فرشته مقرب الهی است که وظیفه‌اش قبض روح انسان‌ها است. این فرشته‌ها شامل عزرائیل، جبرئیل، میکائیل و اسرافیل هستند.

در برخی روایات آمده که عزرائیل با صورتی سیاه، چشمانی سرخ و بال‌هایی بزرگ دیده می‌شود و این ظاهر او نشان‌دهنده قدرت فوق‌العاده و عظمت مأموریتش است.

همچنین گفته شده عزرائیل برای اجرای مأموریت خود نیازی به جابجایی ندارد و می‌تواند همزمان جان چندین انسان را در نقاط مختلف بگیرد. او همچنین تنها بر اساس فرمان الهی عمل می‌کند و هیچ انسانی نمی‌تواند از چنگ او بگریزد.

صفات و ویژگی‌های عزرائیل

در روایات اسلامی ویژگی‌های خاصی برای عزرائیل ذکر شده است:

- توانایی قبض روح: او مأمور گرفتن جان انسان‌ها است.

- قدرت بی‌پایان: قادر است همزمان روح‌های متعدد را قبض کند.

- ظاهر مهیب: با چهره‌ای خاص و ترسناک ظاهر می‌شود که بازتاب عظمت وظیفه او است.

- بی‌طرفی مطلق: فرقی میان مؤمن و کافر نمی‌گذارد و تنها به فرمان خداوند عمل می‌کند.

- حضور پیشرفته: او به عنوان موجودی فرامادی می‌تواند در تمام نقاط جهان تأثیر بگذارد.

جالب اینجاست که بر اساس روایات، تنها کسی که عزرائیل قبل از قبض روح از او اجازه خواسته است، حضرت محمد (ص) بوده است.