فیلم / نگاهی به چیدمان افسانه ای و معماری خلاقانه دفتر شاه پهلوی در نیاوران !/ از اتاق استراحت نیمروزی در کاخ تا اتاق منشی و حتی اتاق دندانپزشکی ...

در دل باغ‌های زیبای نیاوران ساختمانی تاریخی به نام کاخ صاحبقرانیه جای گرفته است. این بنا شاید از بیرون چندان خارق‌العاده به نظر نرسد، اما داخل آن با روایت هنر و ظرافت ایرانی مخاطبان را محو زیبایی می‌کند. آینه‌کاری‌های باشکوه و گچ‌بری‌های هنرمندانه طراوتی خاص به فضای این کاخ بخشیده‌اند و حس گذر در یکی از تصاویر خیالی را تداعی می‌کنند.

<

*تاریخچه ساخت صاحبقرانیه*

دهکده نیاوران به‌علت آب‌و‌هوای مطلوب و نزدیکی به رشته‌کوه البرز، همیشه مورد توجه بوده است. در دوران قاجار نیز شاهان این منطقه را برای سکونت‌های ییلاقی‌شان انتخاب کردند. در سال 1229 شمسی، ناصرالدین شاه قاجار دستور ساخت کاخ صاحبقرانیه را صادر کرد. این اثر تاریخی که امروز به‌خوبی مرمت شده، یکی از موفق‌ترین نمونه‌های احیای بناهای تاریخی کشور است و به‌عنوان یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های تفریحی تهران شناخته می‌شود.

<

*جذابیت‌های تاریخی و فرهنگی*

کاخ صاحبقرانیه همواره توجه هنرمندان و فیلمسازان را به خود جلب کرده است. بخشی از فیلم‌ها و سریال‌های مشهور ایرانی مانند میرزا کوچک‌خان، شازده احتجاب و سلطان صاحب‌قران در این کاخ فیلم‌برداری شده‌اند. این مجموعه در باغی بزرگ به مساحت 11 هکتار واقع شده که علاوه بر جنبه‌های تاریخی، جلوه‌های طبیعی بسیار زیبایی دارد.

*ساختار کاخ صاحبقرانیه*

این کاخ به دو بخش تقسیم شده بود: کاخ بزرگ و حرم‌سرا . کاخ بزرگ شامل تالار آینه و اطاق‌های دو طبقه بود، درحالی‌که حرم‌سرا مجموعه‌ای از ساختمان‌های کوچک‌تر را شامل می‌شد که هر یک برای تعدادی از زنان شاه در نظر گرفته شده بودند. با دستور رضا پهلوی، حرم‌سرا تخریب و بازسازی شد.

<

*عکسخانه تاریخی*

از بخش‌های جالب کاخ، عکسخانه است. در ابتدای این قسمت، عکس‌هایی از صاحبقرانیه متعلق به دوران ناصرالدین شاه نمایش داده شده و در بخش بعدی تصاویری از شخصیت‌های دوران مشروطیت و نیز نسخه‌ای از فرمان مشروطیت به چشم می‌خورد.

<

*اتاق مذاکرات نظامی*

یکی از ویژه‌ترین بخش‌های کاخ، اتاق مذاکرات نظامی است. این اتاق که بین سال‌های 1345 تا 1357 مرکز تصمیم‌گیری‌های نظامی بوده، دارای شیشه‌های ضدگلوله و طراحی آکوستیک است. در داخل این اتاق اشیای ارزشمندی همچون کره‌های چوبی ساخت ایتالیا و اسلحه‌های خاص به نمایش گذاشته شده است.

*تالار آینه یا تالار جهان‌نما*

در ادامه مسیر بازدید از این کاخ، به تالار جهان‌نما می‌رسیم که بیشتر به تالار آینه معروف است. این تالار دارای پنجره‌ای بزرگ به شهر تهران و کوهستان البرز در شمال و جنوب است. در این تالار، میز کار محمدرضا پهلوی همچنان قرار دارد و زیبایی این سالن با نورهای منعکس‌شده از دیوارهای آینه‌ای بیشتر می‌شود.

<

*تحولات دوره پهلوی*

در زمان محمدرضا پهلوی، این بنا تحت مدیریت فرح دیبا دگرگونی‌های عظیمی را تجربه کرد. فضای داخلی کاخ تغییرات چشم‌گیری پیدا کرد و طبقه زیرین برای برگزاری مهمانی‌های غیررسمی و طبقه بالا نیز به عنوان دفتر کار محمدرضا پهلوی مورد استفاده قرار گرفت. پس از انقلاب اسلامی، تعمیرات و بازسازی‌های لازم انجام شد و تلاش شد آثار ارزشمند آن حفظ شوند.

*فضاهای مختلف کاخ*

بخش‌های دیگر کاخ شامل اتاق‌هایی خاص مانند اتاق استراحت نیم‌روزی، اتاق مذاکرات خصوصی ، اتاق سفرا، اتاق منشی، اتاق هدایا و حتی اتاق دندانپزشکی است که مجموعه‌ای از آثار تاریخی و هدایای ارزشمند در آن‌ها به نمایش گذاشته شده است.

*حوضخانه؛ قلب زیبایی کاخ*

طبقه زیرین کاخ یا همان حوضخانه یکی از زیباترین بخش‌های ساختمان به‌شمار می‌رود. این قسمت، دارای گچ‌بری‌های فاخر ، ارسی‌هایی زیبا و آثار هنری شاخص است. حوض مرکزی با مبلمان اطراف، فضایی برای پذیرایی و آرامش فراهم می‌کند. سقف‌های چوبی دست‌ساز و ظرف‌های کریستالی، زیبایی این بخش را دوچندان کرده‌اند.

<