چرا دردهای مفصلی در بیماران با کم کاری تیروئید شیوع بالاتری دارد؟

به گزارش رکنا، نشانه های کم کاری تیروئید معمولا کم کم بروز می کند و در ابتدا ممکن است بدون علامت باشد. اگرچه احساس ضعف و بیحالی ، عدم تحمل سرما، افزایش وزن ، یبوست و خشکی پوست جزء  شایع ترن علایم هستند ولی تعدادی از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید از درد های مفصلی هم  شاکی هستند. این درد ها از یک محدوده درد ساده و بدون تورم مفصل ( آرترالژی )  تا یک التهاب واقعی ( آرتریت ) متفیر است.

عوامل بسیار زیادی در سلامت مفاصل و غضروف مفصلی نقش دارند از جمله هورمون تیروئید که اگر سطح خونی آن کاهش یافته باشد می تواند باعث خشکی و درد در مفصل شود. بیشترین شکایات مفصلی در بزرگسالان مبتلا به کم کاری تیروئید مربوط به زانو و دست هاست. تورم و افزایش مایع مفصلی در زانو از علائم  شایع است. معمولا سرما ممکن است درد این افراد را تشدید کند و در همراهی با دردهای منتشرشده عضلانی باشد.

دلایل متعددی برای شیوع بالاتر دردهای مفصلی در بیماران با کم کاری تیروئید مطرح است به جز نقشی که برای هورمون تیروئید بر سلامت مفاصل قائل هستیم، از دیگر دلایل دردهای مفصلی همراه با کم کاری تیروئید ، تورم و تجمع مایع در اطراف مفاصل ناشی از کاهش متابولیسم  است. علاوه بر این بیمارانی که کم کاری غده تیروئید آنها به دلیل بیماری خودایمنی باشد ( هاشیموتو ) احتمال همراهی با سایر بیماری های خود ایمنی بالاتر است که یکی از شایع ترین حالات همراهی با روماتیسم مفصلی است بنابراین یکی دیگر از دلایل دردهای مفصلی در بیماران با کم کاری تیروئید وقوع یک التهاب روماتیسمی است.

البته رابطه کم کاری تیروئید با روماتیسم مفصلی یک رابطه دو طرفه است بدین معنا که احتمال اینکه بیمار روماتیسمی دچار کم کاری تیروئید شود هم بالاتر بوده  و تا 25 درصد است یعنی  یک و نیم تا دو برابر سایر افراد لذا در یک بیمار مبتلا به روماتیسم مفصلی هم در صورت ایجاد درد و تورم غیر طبیعی یا حتی بروز خستگی و اضافه وزن بررسی و انجام تست های تیروئیدی ضروری است.

همچنین کم کاری تیروئید به عنوان یک عامل خطر در خصوص شدت التهابات روماتیسمی است. در بیماران با دردهای روماتولوژیک نامشخص احتمال کم کاری تیروئید را مدنظر قرار می دهیم. در صورت همراهی درد مچ و انگشتان دست با احساس کرختی و سوزن سوزن شدن احتمال همراهی با سندرم تونل کارپ نیز زیاد است . افزایش وزنی هم که همراه با کم کاری تیروئید رخ می دهد،  می تواند در بروز درد مفاصل نقش داشته باشند. از دیگر دلایل می توان ضعف عضلانی همراه با این بیماران را دانست که  باعت می شود در حین راه رفتن  طولانی فشار بیشتری به مفاصل زانو وارد شود.

در بسیاری از موارد درمان کم کاری تیروئید، دردهای مفصلی به خصوص دردهای غیرالتهابی را بهبود می بخشد مگر در موارد طول کشیده آن که غضروف آسیب دیده باشد و در صورتی که علائم مفصلی و تورم در بیماران با کم کاری تیروئید با مصرف داروهای تیروئیدی از بین نرفت همراهی با روماتیسم مفصلی و چک کردن سایر علل که نیاز به درمان های اضافه تر و بیشتری دارن الزامی است.

تقویت عضلات اطراف مفاصل بزرگ، انجام ورزش های با شدت کم نظیر شنا و دوچرخه سواری در کاهش دردهای مفصلی اینگونه بیماران موثر است و به درجاتی هم عملکرد تیروئید را بهبود می بخشند. داشتن خواب کافی،  دوری از استرس ها،  مصرف مکمل ها و توجه به رژیم غذایی ازدیگراقدامات و توصیه های درمانی است.

پروفسور کامران آزما / متخصص طب فیزیکی و توانبخشی – استاد دانشگاه