آیا ترکیب ایبوپروفن و کافئین به کلیه‌ ها آسیب می‌ زند؟ / پاسخ به پرسش های متداول

به گزارش رکنا، مصرف ترکیب رایج ایبوپروفن و کافئین که در میان خانواده‌ها بسیار معمول است، می‌تواند به سلامت کلیه‌ها آسیب برساند. اما چگونه یک ترکیب ساده و شناخته‌شده می‌تواند خطرناک باشد؟

دکتر دنا فیروزآبادی، متخصص داروسازی بالینی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به بررسی خطرات مصرف ایبوپروفن همراه با کافئین پرداخته و توضیحاتی درباره تأثیر این ترکیب بر سلامت کلیه و بدن ارائه کرده است.

چرا استفاده از ترکیب ایبوپروفن و کافئین مشکل‌ساز است؟

دکتر فیروزآبادی در پاسخ به این سؤال که چرا ترکیب ایبوپروفن و کافئین می‌تواند خطرناک باشد، اظهار داشت: ایبوپروفن به گروه داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) تعلق دارد. این دارو می‌تواند باعث کاهش جریان خون به کلیه شود و زمینه‌ساز ایجاد آسیب حاد کلیوی گردد.

وی افزود: مصرف همزمان کافئین که یک محرک سیستم عصبی و قلبی است، می‌تواند این عوارض را در افراد دارای خطر بیشتری تشدید کرده، همچنین خطر کمبود آب بدن و کاهش عملکرد کلیوی را افزایش دهد.

فیروزآبادی توضیح داد که این ترکیب به ویژه برای افرادی که بیماری‌های کلیوی زمینه‌ای، فشار خون بالا، دیابت یا مشکلات قلبی-عروقی دارند، می‌تواند باعث افزایش سطح اوره و کراتینین خون، کاهش توانایی کلیه‌ها و حتی نارسایی حاد کلیوی شود. سالمندان و بیماران مبتلا به نارسایی قلبی نیز در اثر مصرف کوتاه‌مدت این ترکیب در معرض خطر قرار دارند.

خطرات مصرف بدون نسخه

این متخصص داروسازی درباره سایر عوارض ناشی از مصرف خودسرانه ایبوپروفن و کافئین اظهار کرد: کافئین باعث افزایش دفع ادرار و کمبود مایعات بدن می‌شود. تأثیر این وضعیت همراه با اثر داروهای NSAID بر روی کلیه، می‌تواند فشار زیادی به سیستم ادراری وارد کند. همچنین استفاده مکرر و خودسرانه این ترکیب ممکن است مشکلاتی نظیر سردرد، بی‌خوابی، اضطراب و تپش قلب ایجاد کند.

وی تأکید کرد: مصرف هر نوع داروی مسکن، حتی در صورت همراه بودن با کافئین، باید تحت نظارت پزشک یا داروساز انجام شود. تعیین مقدار مناسب، زمان‌بندی مصرف، محدودیت زمانی برای استفاده و کنترل منظم وضعیت عملکرد کلیه برای افراد پرخطر ضروری است. همچنین باید از ترکیب‌های دارویی حاوی کافئین به همراه دیگر داروهای مشابه خودداری کرد؛ چراکه این امر می‌تواند خطرات جدی ایجاد کند.

اهمیت مشورت با متخصص

بر اساس اعلام وزارت بهداشت، دکتر فیروزآبادی در پایان توصیه کرد: هر نوع داروی ترکیبی دارای مزایا و محدودیت‌های خاص خود است. خانواده‌ها باید پیش از مصرف ایبوپروفن یا داروهای مشابه، به ویژه اگر همراه با کافئین باشد، حتماً با داروساز یا پزشک مشورت کنند تا از بروز عوارض جدی و خطرناک جلوگیری شود.

پرسش‌ و پاسخ درباره تاثیر ایبوپروفن و کافئین بر کلیه‌ها

ایبوپروفن چه اثری روی کلیه‌ها دارد؟

پاسخ:
ایبوپروفن از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) است. مصرف گهگاهی و کوتاه‌مدت آن در افراد سالم معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما مصرف طولانی‌مدت یا با دوز بالا می‌تواند جریان خون کلیه را کاهش دهد و به کلیه‌ها آسیب بزند.

چه کسانی بیشتر در خطر آسیب کلیوی با ایبوپروفن هستند؟

پاسخ:

افرادی که بیماری کلیوی دارند

سالمندان

کسانی که کم‌آب هستند

افرادی که هم‌زمان داروهای خاص (مثل بعضی داروهای فشار خون) مصرف می‌کنند

آیا ایبوپروفن می‌تواند باعث نارسایی کلیه شود؟

پاسخ:
در موارد نادر، به‌ویژه با مصرف نادرست یا طولانی‌مدت، بله. به همین دلیل توصیه می‌شود بدون نظر پزشک، برای مدت طولانی استفاده نشود.

کافئین چه اثری روی کلیه‌ها دارد؟

پاسخ:
کافئین خاصیت ادرارآور خفیف دارد. مصرف متعادل آن (مثل چای یا قهوه معمولی) معمولاً برای کلیه‌ها مضر نیست، اما مصرف زیاد می‌تواند باعث کم‌آبی بدن شود که برای کلیه‌ها خوب نیست.

آیا کافئین باعث سنگ کلیه می‌شود؟

پاسخ:
به‌طور مستقیم نه. حتی برخی مطالعات نشان داده‌اند مصرف متعادل قهوه ممکن است خطر سنگ کلیه را کمی کاهش دهد، به شرطی که آب کافی نوشیده شود.

مصرف همزمان ایبوپروفن و کافئین خطرناک است؟

پاسخ:
در مصرف کوتاه‌مدت و متعادل، معمولاً مشکلی ندارد. اما اگر هم‌زمان ایبوپروفن زیاد و کافئین بالا مصرف شود، خطر کم‌آبی و فشار به کلیه‌ها افزایش می‌یابد.

برای محافظت از کلیه‌ها چه کارهایی باید انجام داد؟

پاسخ:

مصرف ایبوپروفن فقط در صورت نیاز و نه طولانی‌مدت

نوشیدن آب کافی، مخصوصاً هنگام مصرف کافئین

پرهیز از مصرف خودسرانه داروها

در صورت داشتن بیماری کلیوی، حتماً با پزشک مشورت کنید