چرا مدفوع شل می‌ شود؟ علت‌ های شایع و روش‌ های پیشگیری

به گزارش رکنا، بروز مدفوع شل به‌طور معمول پس از خوردن غذا اتفاق می‌افتد، اما ممکن است در ساعات دیگر روز نیز دیده شود. اگر این وضعیت به‌صورت مکرر و چندین بار در طول روز رخ دهد، به آن اسهال گفته می‌شود.

مدفوع شل گاهی به‌صورت مزمن ظاهر می‌شود و نیازمند اقدام درمانی است. در این مقاله، به دلایل احتمالی و راهکارهای پیشگیری و درمان مدفوع شل پرداخته شده است.

آنچه درباره مدفوع شل باید بدانید

 • مدفوع شل به حالتی از مدفوع گفته می‌شود که نرم‌تر و آبکی‌تر از حد معمول باشد.

 • اسهال گاه‌به‌گاه معمولاً جای نگرانی ندارد و رایج است.

 • علل مختلفی ممکن است منجر به مدفوع شل شوند، اما غالب این موارد بی‌ضرر هستند.

دلایل مدفوع شل

تجربه مدفوع شل در افراد بسیار شایع است. چنانچه این مشکل به‌صورت موقت رخ دهد، احتمالاً عوامل زیر در بروز آن دخیل هستند:

مواد غذایی

مصرف برخی مواد غذایی، نوشیدنی‌ها و یا مکمل‌ها می‌توانند موجب افزایش احتمال شل شدن مدفوع شوند.

در بسیاری موارد، بدن در هضم قندهایی نظیر الکل‌های قندی و لاکتوز با مشکل مواجه می‌شود.

مثلاً، الکل‌های قندی که در میوه‌ها ، سبزیجات و طعم‌دهنده‌های مصنوعی یافت می‌شوند، ممکن است به‌سادگی توسط روده کوچک تجزیه نشوند و نتیجه آن مدفوع شل یا اسهال باشد.

به همین منوال، رژیم غذایی غنی از لاکتوز نیز می‌تواند مشکلات مشابهی ایجاد کند. افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز معمولاً پس از مصرف مواد غذایی حاوی لبنیات دچار اسهال می‌شوند.

از مواد غذایی دیگر که موجب مدفوع شل می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 • الکل

 • غذاهای تند

 • قهوه

 • منیزیم

عفونت‌ یا مسمومیت غذایی

ورود ویروس‌ها ، باکتری‌ها یا انگل‌ها به بدن، التهاب معده و روده‌ها را به دنبال دارد و از این رو می‌تواند اسهال و مدفوع شل را ایجاد کند.

این شرایط با علائمی مانند زیر همراه است:

 • درد شکم

 • حالت تهوع

 • استفراغ

مدفوع شل مزمن؛ دلایل و بیماری‌ها

وقتی مدفوع شل به‌صورت مزمن و طولانی‌مدت رخ دهد، ممکن است علل پزشکی جدی‌تر دخیل باشد. در زیر به تعدادی از این مشکلات اشاره شده است.

سندرم روده تحریک‌پذیر

IBS یکی از بیماری‌های مزمن دستگاه گوارش است که اسهال و مدفوع شل را به‌عنوان علائم اصلی ایجاد می‌کند. دیگر علائم شامل موارد زیر هستند:

 • درد شکم

 • نفخ

 • یبوست

 • گاز

 • سوءهاضمه

کولیت اولسراتیو

UC یکی دیگر از بیماری‌های شایع است که باعث التهاب در روده بزرگ و راست‌روده شده و نشانه‌هایی مثل مدفوع شل را ایجاد می‌کند. علائم شامل موارد زیر است:

 • خستگی

 • کاهش اشتها

 • درد شکم

 • زخم‌های دهانی

بیماری کرون

این بیماری مزمن منجر به التهاب در دیواره داخلی دستگاه گوارش شده و عوارضی چون مدفوع شل و اسهال به بار می‌آورد. دیگر علائم این بیماری شامل:

 • خون در مدفوع

 • نقصان وزن

پرکاری تیروئید

در این وضعیت، غده تیروئید بیش از حد معمول هورمون تولید کرده و عملکرد بدن را مختل می‌کند. این امر ممکن است علائم زیر را به همراه داشته باشد:

 • تنظیم نامناسب دمای بدن

 • لرزش

 • کاهش وزن

بیماری سلیاک

در این بیماری، مصرف گلوتن باعث تحریک و التهاب روده کوچک می‌شود. افراد مبتلا به این بیماری علائمی نظیر مدفوع شل ، نفخ و سوءهاضمه را تجربه می‌کنند.

راهکارهای خانگی برای درمان مدفوع شل

اگر مدفوع شل به‌صورت نادر اتفاق افتد، معمولاً نیازی به مراجعه پزشکی نیست. با این حال، هنگام استمرار این وضعیت، اقدامات زیر می‌تواند مفید باشد:

 • توجه به رژیم غذایی و اجتناب از مواد خوراکی تحریک‌کننده

 • مصرف غذاهای غنی از فیبر

 • استفاده از داروهای ضداسهال

 • حفظ سطح هیدراتاسیون بدن

 • مصرف پروبیوتیک‌ها

نتیجه‌گیری

در اغلب موارد، اسهال به‌طور خودبه‌خود یا با روش‌های خانگی در عرض چند روز بهبود می‌یابد.

با این حال، اگر مدفوع شل بیش از یک هفته ادامه پیدا کند، بهتر است حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.