فاجعه سکته در ایران؛ چرا 10 سال زودتر؟
رکنا: مطالعات نشان می‌دهد ایرانی‌ها به طور میانگین ۱۰ سال زودتر از متوسط جهانی دچار سکته مغزی می‌شوند؛ عواملی همچون سردردهای میگرنی و تنشی، سبک زندگی ناسالم و عدم کنترل مناسب بیماری‌ها در این روند تأثیرگذارند.
به گزارش رکنا، صرع ، میگرن، آلزایمر و سکته مغزی، از جمله آشناترین بیماری‌های مغز و اعصاب به شمار می‌آیند.
دکتر محمدحسین حریرچیان، متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، این موضوع را بررسی کرده و می‌گوید: «سردرد، یکی از شایع‌ترین مشکلات مغز و اعصاب است که دسته‌بندی آن شامل سردردهای میگرنی و تنشی می‌شود.
بیش از 15 درصد افراد جامعه از سردردهای میگرنی رنج می‌برند که در اغلب موارد با شیوه‌های درمانی قابل کنترل هستند. اما طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، سردرد میگرنی میان 10 بیماری ناتوان‌کننده قرار دارد که گاهی تاثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره افراد می‌گذارد. صرع نیز یکی دیگر از بیماری‌های مرتبط با مغز و اعصاب است که حدود یک درصد جمعیت به آن مبتلا هستند. مدیریت دقیق این بیماری به دلیل علائم پیچیده‌ای که ایجاد می‌کند، اهمیت ویژه‌ای دارد.»
بیماری MS، با وجود تعداد کم مبتلایان، اثرات اجتماعی مهمی دارد. دکتر حریرچیان توضیح می‌دهد که از هر هزار نفر، تنها یک نفر به این بیماری مبتلا می‌شود، اما چون بیشتر جوانان جامعه درگیر آن می‌شوند و ممکن است به ناتوانی دائمی منجر شود، ارزش توجه خاص دارد.
او همچنین درباره زوال عقل، که اغلب سالمندان را تهدید می‌کند، هشدار می‌دهد: «زوال عقل به عنوان یکی از مشکلات رایج مغز و اعصاب، شایع‌ترین علت ابتلا به آن آلزایمر است. تقریبا 5 درصد از افراد بالای 65 سال به آلزایمر دچار می‌شوند و با افزایش سن، این درصد نیز بالا می‌رود. به نحوی که نزدیک به 30 درصد افراد بالای 80 سال ممکن است گرفتار آلزایمر شوند.»
سکته مغزی؛ از هر چهار نفر، یک نفر در خطر است
* سکته مغزی ، یکی دیگر از مشکلات فراگیر مغز و اعصاب است. دکتر حریرچیان در این رابطه اظهار دارد: «طبق مطالعات، از هر چهار نفر بالای 25 سال، یک نفر در طول عمر خود دچار سکته مغزی می‌شود. این بیماری نه تنها سومین دلیل مرگ و میر، بلکه اولین علت ناتوانی* در جوامع مختلف محسوب می‌شود.
دو نوع سکته مغزی اصلی وجود دارد: سکته ایسکمیک، زمانی که خون به بخشی از مغز نمی‌رسد، و سکته بر اثر پارگی رگ که موجب خونریزی مغزی می‌شود. نوع ایسکمیک بسیار شایع‌تر است و در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روش‌های درمانی آن انجام شده است.
در این حالت، زمان نقشی حیاتی دارد؛ هر یک دقیقه بعد از سکته ایسکمیک موجب از دست رفتن دو میلیون سلول مغزی می‌شود. به همین دلیل، رسیدن به بیمارستان در دقایق اولیه می‌تواند از آسیب‌های برگشت‌ناپذیر جلوگیری کند. پزشکان با استفاده از داروهای مخصوص، برای بازکردن رگ‌ها و بازیابی جریان خون تلاش می‌کنند تا سلول‌های مغزی دوباره فعال شوند. اما اگر درمان مناسب به موقع انجام نشود، آسیب سلول‌های مغزی غیرقابل جبران خواهد بود.»
چرا ایرانی ها زودتر سکته مغزی می‌کنند؟
این متخصص درباره شیوع سکته مغزی در ایران توضیح می‌دهد: «در ایران، مطالعات دقیقی برای ارائه آمار انجام نشده است، اما یافته‌های موجود نشان می‌دهد که میانگین سن سکته مغزی در ایران 10 سال کمتر از متوسط جهانی است. به عبارتی، ایرانی‌ها 10 سال زودتر به این بیماری دچار می‌شوند. دلیل این موضوع، ابتلای افراد به چندین بیماری زمینه‌ای مثل دیابت، پرفشاری خون، چربی بالا و مصرف دخانیات است.
از طرفی، عدم کنترل مناسب این بیماری‌ها، احتمال سکته مغزی را در سنین پایین‌تر افزایش می‌دهد. شاید همین شیوع بالای بیماری‌های زمینه‌ای توجیهی باشد برای اینکه چرا سکته مغزی در کشور ما نسبت به دیگر نقاط جهان در سنین پایین‌تر رایج است.»
او همچنین به تفاوت جنسیتی در شیوع این بیماری اشاره کرده و می‌گوید: «سکته مغزی در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود. این تفاوت، ناشی از عملکرد هورمون‌های زنانه است که تا قبل از دوران یائسگی نقش پیشگیری‌کننده در برابر این بیماری دارند. اما بعد از یائسگی، این ویژگی از بین رفته و نرخ سکته مغزی میان زنان هم به تدریج افزایش پیدا می‌کند.»
ارسال نظر