پروتز دندانی چیست؟

به گزارش رکنا، پروتز دندانی یکی از روش‌های دندان‌پزشکی است که به منظور جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا آسیب‌دیده به کار می‌رود. این پروتز به طور معمول به شکل مصنوعی طراحی می‌شوند تا عملکرد و زیبایی دندان‌ها را بازسازی کنند.

1. پروتز دندانی چیست؟

پروتز دندانی به وسایل مصنوعی اطلاق می‌شود که به منظور جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا آسیب‌دیده طراحی و ساخته می‌شود. این پروتزها می‌توانند به صورت ثابت یا متحرک باشند. پروتزهای ثابت معمولاً به کمک دندان‌های موجود یا ایمپلنت‌های دندانی در دهان ثابت می‌شوند، در حالی که پروتزهای متحرک می‌توانند به راحتی از دهان خارج و وارد شوند.

2. فواید پروتز دندانی:

• جایگزینی دندان‌های از دست رفته: پروتزها می‌توانند عملکرد جویدن و تکلم را بهبود دهند.

• جلوگیری از مشکلات ساختاری: عدم جایگزینی دندان‌های از دست رفته می‌تواند باعث تغییرات در ساختار فک و صورت شود که پروتزها از این تغییرات جلوگیری می‌کنند.

• زیبایی: پروتزهای دندانی، به خصوص مدل‌های ثابت، به زیبایی لبخند و صورت کمک می‌کنند.

• اعتماد به نفس: افرادی که دندان‌های خود را از دست داده‌اند، ممکن است از نظر اجتماعی یا روانی احساس ناراحتی کنند که پروتزها می‌توانند این مشکل را حل کنند.

3. عوارض پروتز دندانی:

• درد و حساسیت: در ابتدای استفاده از پروتز، ممکن است فرد احساس ناراحتی و درد جزئی کند.

• ناراحتی‌های لثه: به دلیل فشار یا اصطکاک پروتز بر روی لثه‌ها، احتمال التهاب یا زخم در لثه‌ها وجود دارد.

• حساسیت به غذاهای گرم یا سرد: برخی افراد با استفاده از پروتزهای دندانی ممکن است به تغییرات دما حساس شوند.

• لغزش پروتز: در صورت استفاده از پروتزهای متحرک، احتمال دارد که در طول زمان یا هنگام صحبت کردن یا جویدن، پروتز به حرکت درآید.

4. شرایط استفاده از پروتز دندانی:

• از دست دادن دندان: اگر فرد تعدادی از دندان‌های خود را از دست داده باشد، پروتز می‌تواند به عنوان جایگزین عمل کند.

• کمبود فضای کافی: در برخی موارد، ممکن است فضای کافی برای قرار دادن پروتز وجود نداشته باشد.

• مشکلات لثه‌ای یا دندانی شدید: افرادی که مشکلات شدید لثه‌ای یا پوسیدگی‌های عمیق دارند، باید ابتدا این مشکلات را درمان کنند.

5. بیماری‌ها و شرایطی که استفاده از پروتز را محدود می‌کنند:

• بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت کنترل نشده، اختلالات ایمنی بدن یا بیماری‌های قلبی ممکن است به درمان و بهبود پروتز دندانی تاثیر بگذارند.

• مشکلات لثه‌ای شدید: افرادی که مشکلات جدی لثه‌ای دارند، باید این مشکلات را برطرف کنند.

• سرطان دهان یا رادیوتراپی: افرادی که به دلیل سرطان دهان یا درمان‌های رادیوتراپی تحت درمان هستند، ممکن است نتوانند پروتز دندانی بگذارند.

6. شرایط سنی و جنسی:

پروتز دندانی محدودیت سنی ندارد و می‌تواند برای افراد از هر گروه سنی مورد استفاده قرار گیرد، از کودکانی که دندان‌های دائمی خود را از دست داده‌اند تا افراد مسن. در خصوص جنسیت، هیچ تفاوتی در نیاز به پروتز دندانی بین زنان و مردان وجود ندارد.

7. تاثیر داروها:

برخی داروها، به ویژه داروهای ضدمیکروبی یا داروهایی که باعث خشکی دهان می‌شوند، می‌توانند در فرآیند ترمیم و نگهداری پروتز دندانی تاثیر داشته باشند. در چنین شرایطی، ممکن است نیاز به مشاوره با دندان‌پزشک برای تنظیم درمان دارویی وجود داشته باشد.

8. میزان درد:

در حالت عادی، استفاده از پروتز دندانی نباید درد زیادی ایجاد کند. اگر درد ایجاد شود، معمولاً به دلیل عدم تطابق پروتز با ساختار دهان یا فشار زیاد آن است. در صورت بروز درد، فرد باید با دندان‌پزشک خود مشورت کند.

9. داروها و درمان‌ها:

برای تسکین درد یا التهاب ناشی از استفاده از پروتز دندانی، ممکن است دندان‌پزشک داروهایی مانند مسکن‌ها یا دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده تجویز کند.

10. متخصص‌های مرتبط:

• دندان‌پزشکان عمومی: می‌توانند پروتزهای ساده را طراحی و اجرا کنند.

• پروتزسازان دندان‌پزشکی: این متخصص‌ها معمولاً در طراحی و ساخت پروتزهای دندانی تخصص دارند.

• جراحان دهان و فک: در صورت نیاز به ایمپلنت دندانی یا جراحی برای نصب پروتز، جراحان فک و صورت وارد عمل می‌شوند.

11. جنبه زیبایی یا درمانی:

پروتز دندانی هم جنبه درمانی و هم زیبایی دارد. از یک سو، پروتز به بازسازی عملکرد دندان‌ها کمک می‌کند (جذب غذا و تکلم)، و از سوی دیگر، به بهبود زیبایی لبخند و ساختار صورت کمک می‌کند.

12. اولین استفاده از پروتز دندانی:

پروتز دندانی در تاریخ به دوران باستان بازمی‌گردد. اولین نمونه‌های پروتز دندانی در مصر باستان و روم باستان یافت شده‌اند. این پروتزها عمدتاً از مواد طبیعی مانند عاج یا دندان‌های حیوانات ساخته می‌شدند. اما استفاده مدرن از پروتز دندانی به قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی برمی‌گردد، زمانی که پیشرفت‌های دندان‌پزشکی امکان استفاده از مواد مصنوعی و طراحی‌های پیچیده‌تر را فراهم کرد.

جدول تفصیلی پروتز دندانی

توضیحات تکمیلی هزینه‌ها:

• پروتز ثابت (ایمپلنت، بریج): هزینه ایمپلنت دندانی معمولاً بالاتر است، زیرا علاوه بر پروتز، جراحی ایمپلنت نیز انجام می‌شود. این هزینه‌ها به نوع ایمپلنت، تخصص جراح و سطح تکنولوژی استفاده شده بستگی دارند.

• پروتز متحرک: هزینه پروتزهای متحرک به نسبت ارزان‌تر است. پروتز کامل می‌تواند برای افرادی که تمام دندان‌هایشان را از دست داده‌اند مناسب باشد، در حالی که پروتز جزئی برای جایگزینی یک یا چند دندان مناسب است.

• تعمیرات و تنظیمات: پروتزها ممکن است پس از مدتی نیاز به تعمیرات یا تنظیمات داشته باشند که این هزینه‌ها معمولا به صورت جداگانه محاسبه می‌شوند.

نکات مهم:

• هزینه‌ها بسته به کشور و منطقه متفاوت است. همچنین، تجهیزات و مواد استفاده‌شده نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت داشته باشد.

• در برخی کشورها و مراکز دندان‌پزشکی، پوشش‌های بیمه‌ای ممکن است هزینه‌ها را کاهش دهند.