فراماسون چیست؟

به گزارش رکنا،  فراماسون ها اعضای یک سازمان خیریه و برادری جهانی هستند که هدف اصلی آن‌ها ارتقاء اخلاق، بشردوستی و کمک به دیگران است. این سازمان در قالب گروه‌های محلی به نام "لژ" فعالیت می‌کند و اصولی چون برابری، آزادی و همبستگی را دنبال می‌کند.

فراماسونی یک سازمان برادری و خیریه جهانی است که دارای تاریخچه‌ای طولانی و پیچیده است. این سازمان که امروزه در سراسر جهان حضور دارد، در ابتدا به عنوان یک انجمن حرفه‌ای برای معماران و سازندگان در قرون وسطی آغاز به کار کرد و در گذر زمان به سازمانی فلسفی، اجتماعی و معنوی تبدیل شد.

آغاز فراماسون‌ها: از انجمن‌های سازندگان در قرون وسطی

ریشه‌های فراماسونی به قرون وسطی بازمی‌گردد، زمانی که در اروپا انجمن‌های مختلفی برای سازندگان و معماران بناهای بزرگ مانند کلیساها و قلعه‌ها وجود داشت. این انجمن‌ها به منظور تبادل دانش و مهارت‌های معماری تشکیل شده بودند. در این دوره، اعضای انجمن‌ها به عنوان "مردان آزاد" شناخته می‌شدند، زیرا آن‌ها از سلطه سیستماتیک فئودالیسم آزاد بودند و به عنوان کارگران ماهر شناخته می‌شدند.

تبدیل به یک سازمان فلسفی: قرن 17 و 18

در قرن 17 میلادی، فراماسونی از یک انجمن حرفه‌ای به یک سازمان فلسفی و معنوی تبدیل شد. این تغییر در ساختار و اهداف فراماسونی در پی ظهور جنبش‌های روشنگری و توجه به آزادی فردی، عقلانیت و حقوق بشر شکل گرفت. در این دوران، فراماسون‌ها شروع به استفاده از نمادهای خاصی مانند گونیا، پرگار و چشم در حال تماشای کردند که بیشتر جنبه فلسفی و اخلاقی داشتند تا جنبه‌های حرفه‌ای و فنی.

در قرن 18، به‌ویژه در انگلستان، فراماسون‌ها به‌طور رسمی به عنوان یک سازمان جهانی آغاز به کار کردند. اولین "لژ" رسمی فراماسونی در سال 1717 در لندن تأسیس شد و از آن زمان به تدریج به دیگر کشورها گسترش یافت. بسیاری از شخصیت‌های مشهور تاریخی، از جمله فیلسوفان، سیاستمداران و هنرمندان، به فراماسونی پیوستند و این سازمان نقش مهمی در گسترش افکار روشن‌فکری و بشردوستی ایفا کرد.

فراماسونی در دوران انقلاب و سیاست

در دوران انقلاب‌های بزرگ مانند انقلاب فرانسه و انقلاب آمریکا، فراماسونی تأثیرگذار بود و اعضای آن نقش‌های کلیدی در شکل‌گیری تحولات سیاسی ایفا کردند. این سازمان‌ها به‌ویژه در گسترش اصول آزادی، برابری و برادری مشارکت داشتند، اصولی که امروزه در بسیاری از دموکراسی‌های جهان پذیرفته شده است.

دوره‌های چالش‌برانگیز و انتقادات

در قرن 19 و 20، فراماسونی با چالش‌ها و انتقادات زیادی روبه‌رو شد. به دلیل ماهیت خاص و گاهی محرمانه فعالیت‌هایش، شایعات زیادی در مورد فراماسونی و نقش آن در سیاست و اقتصاد جهانی منتشر شد. بسیاری از مخالفان ادعا کردند که فراماسونی یک سازمان پنهانی است که در پشت پرده به کنترل دولت‌ها و امور جهانی می‌پردازد. این تئوری‌های توطئه در طول تاریخ باعث شد تا فراماسونی در برخی از کشورها با محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها روبه‌رو شود.

فراماسونی در دنیای معاصر

امروزه فراماسونی به‌عنوان یک سازمان فرهنگی، اجتماعی و معنوی در بسیاری از کشورها فعال است. با وجود تغییرات اجتماعی و فرهنگی، اصول اخلاقی و فلسفی فراماسونی هنوز هم در هسته این سازمان قرار دارد و در جلسات و آیین‌های مختلف به‌کار می‌رود. این سازمان بیشتر به‌عنوان یک شبکه حمایتی برای اعضای خود شناخته می‌شود و به فعالیت‌های خیریه و اجتماعی توجه ویژه‌ای دارد.

فراماسونی و تاثیرات آن در دنیای امروز

فراماسونی همچنان یکی از سازمان‌های پرنفوذ و با تاریخچه غنی در جهان است. این سازمان به‌طور رسمی در بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته شده است و فعالیت‌های اجتماعی و خیریه خود را در راستای ارتقاء اخلاق، کمک به دیگران و تحقق عدالت انجام می‌دهد. بسیاری از شخصیت‌های برجسته امروزی نیز به عضویت این سازمان در آمده‌اند و در این راستا از اصول فراماسونی بهره‌برداری می‌کنند.

تاریخچه فراماسونی نشان‌دهنده تغییرات مهمی در تفکر انسانی و فلسفه‌های اخلاقی در طول تاریخ است. این سازمان همچنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین گروه‌های اجتماعی، فرهنگی و معنوی در جهان شناخته می‌شود.

ساختار سازمانی فراماسون

فراماسونی یک سازمان برادری جهانی است که دارای ساختار و سلسله مراتب خاصی است. این ساختار برای حفظ نظم، انسجام و اطمینان از رعایت اصول و آیین‌های فراماسونی طراحی شده است. این سازمان دارای لژها (Lodges) و درجات مختلفی است که اعضا از طریق آنها به سطوح مختلف می‌رسند. ساختار سازمانی فراماسون به‌طور کلی شامل بخش‌های زیر است:

1. لژ (Lodge)

لژها واحدهای اصلی فراماسونی هستند که در سطح محلی فعالیت می‌کنند. هر لژ به‌طور مستقل فعالیت می‌کند و تحت نظارت یک "گراند لژ" (Grand Lodge) قرار دارد که مسئول نظارت بر لژهای مختلف در یک کشور یا منطقه است. اعضای لژها معمولاً در جلسات هفتگی یا ماهانه شرکت می‌کنند و در آنجا به انجام آیین‌ها، بحث‌های فلسفی، خیریه و فعالیت‌های اجتماعی می‌پردازند.

2. درجات فراماسونی

فراماسونی بر اساس یک سیستم درجه‌بندی کار می‌کند که هر عضو برای پیشرفت در سازمان باید از مراحل مختلفی عبور کند. درجات اصلی در فراماسونی عبارتند از:

• آبی یا درجه‌ پایه (Blue or Craft Degrees): این درجات پایه‌ترین و ابتدایی‌ترین سطوح فراماسونی هستند که اعضا از آن شروع می‌کنند. این درجات معمولاً شامل سه درجه اصلی هستند:

  • شاگرد (Apprentice): اولین درجه فراماسونی است که اعضا پس از پذیرش در لژ دریافت می‌کنند. اعضای این درجه آموزش‌های ابتدایی فراماسونی را می‌بینند و با اصول و آیین‌ها آشنا می‌شوند.

  • مساعد (Fellowcraft): در این درجه اعضا به‌طور عمیق‌تری با فلسفه فراماسونی آشنا می‌شوند و به‌عنوان یک عضو فعال در لژ شناخته می‌شوند.

  • استاد (Master Mason): این درجه بالاترین درجه در سیستم آبی است که به اعضا اجازه می‌دهد تا به‌عنوان اعضای کامل و اصلی فراماسونی شناخته شوند و وارد دیگر سطوح بالاتر شوند.

• درجات بالاتر (Scottish Rite, York Rite): پس از رسیدن به درجه استاد ماسون، اعضا می‌توانند در درجات بالاتر مانند "اسکاتیش رایت" (Scottish Rite) یا "یورک رایت" (York Rite) پیشرفت کنند. این درجات شامل مجموعه‌ای از درجه‌های مختلف هستند که به‌طور معمول از 4 تا 33 درجه متغیر است.

3. گراند لژ (Grand Lodge)

گراند لژ بالاترین مقام نظارتی و رهبری در یک کشور یا منطقه است. هر کشور یا منطقه ممکن است یک گراند لژ مرکزی داشته باشد که بر تمام لژهای آن کشور نظارت می‌کند. این گراند لژ مسئول تعیین قوانین، نظارت بر لژها و ارزیابی فعالیت‌های فراماسونی در سطح ملی یا منطقه‌ای است.

4. هیئت رئیسه و مقامات اجرایی

در هر لژ، مقامات اجرایی به‌طور معمول در قالب هیئت رئیسه مشغول به کار هستند. این مقامات شامل:

• گراند مستر (Grand Master): بالاترین مقام اجرایی در گراند لژ است که مسئول هدایت و نظارت بر تمامی لژها و تصمیمات اجرایی است.

• مستر ماسون (Master Mason): هر لژ یک مستر ماسون دارد که وظیفه هدایت جلسات، آیین‌ها و تصمیم‌گیری‌های روزمره لژ را بر عهده دارد.

• رؤسای درجه‌ها: در داخل لژ، مقامات مختلفی برای هر یک از درجات وجود دارند که به آموزش و پیشرفت اعضا در این درجات کمک می‌کنند.

5. کمیته‌ها و انجمن‌ها

فراماسون‌ها برای انجام امور مختلف، کمیته‌ها و انجمن‌های گوناگونی را تشکیل می‌دهند که به اهداف خاص مانند خیریه، امور مالی، مسائل اجتماعی، یا فعالیت‌های آموزشی پرداخته و نقش‌های مختلفی دارند. این کمیته‌ها و انجمن‌ها در سطح لژها یا حتی در سطح گراند لژها فعالیت می‌کنند.

6. آیین‌ها و فعالیت‌های اجتماعی

یکی از ارکان ساختار فراماسونی، آیین‌ها و مراسم مختلف است که به‌طور معمول در جلسات لژها انجام می‌شود. این آیین‌ها نه‌تنها برای تربیت اخلاقی و معنوی اعضا طراحی شده بلکه به تقویت ارتباط میان اعضا و ایجاد بستری برای فعالیت‌های اجتماعی و خیریه نیز کمک می‌کند.

7. اعضای فراماسونی

اعضا یا "ماسون‌ها" کسانی هستند که به سازمان پیوسته و در درجه‌های مختلف فعالیت می‌کنند. عضویت در فراماسونی معمولاً از طریق معرفی اعضای فعلی و پذیرش در فرایند ویژه‌ای صورت می‌گیرد. اعضای فراماسونی بر اساس اصول برادری، احترام متقابل، و تعهد به خیرخواهی و عدالت زندگی می‌کنند.

نمادها و آیین‌های فراماسون‌ها

فراماسونی به‌عنوان یک سازمان برادری با ریشه‌های تاریخی عمیق، نمادها و آیین‌های خاصی دارد که هرکدام بار معنایی خاص خود را به همراه دارند. این نمادها و آیین‌ها در طول قرن‌ها به‌عنوان نشانه‌هایی از آموزش‌های معنوی، اخلاقی و فلسفی فراماسون‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در اینجا به برخی از مهم‌ترین نمادها و آیین‌های فراماسون‌ها پرداخته می‌شود.

1. نمادها

1.1 مثلث و ستاره (Star and Triangle)

مثلث، یکی از اصلی‌ترین نمادهای فراماسون‌هاست که به‌طور کلی نمایانگر تعادل، حقیقت و روشنایی است. معمولاً در ترکیب با ستاره شش‌پر (که به آن "ستاره داوود" نیز گفته می‌شود) به‌کار می‌رود. این ترکیب به‌عنوان نمادی از وحدت، هماهنگی و تعادل در عالم هستی در نظر گرفته می‌شود.

1.2 گیره و شاقول (Square and Compass)

این نماد، که شامل یک گیره و شاقول است، شناخته‌شده‌ترین نماد فراماسونی محسوب می‌شود. گیره (Square) نماد عقلانیت و شاقول (Compass) نماد قلب یا معنویت است. این ترکیب به‌طور کلی به مفهوم "زندگی با نظم و عقل و در عین حال با توجه به اصول اخلاقی" اشاره دارد. گیره و شاقول به‌طور سنتی در آیین‌ها و مراسم فراماسون‌ها نشان‌دهنده رفتار درست در زندگی است.

1.3 چکش و مالج (Hammer and Mallet)

چکش و مالج از ابزارهای معمول در کارهای ساختمانی هستند و نمادهای فراماسونی نیز به همین مفهوم مرتبط هستند. این نمادها نشان‌دهنده ساختن شخصیت فرد و تلاش برای دستیابی به کمال و اتمام کار هستند. همچنین نماد ساخت و ساز روحی و فکری در نظر گرفته می‌شود.

1.4 چشم مراقب (All-Seeing Eye)

چشم مراقب، نمادی است که اغلب در بالای یک مثلث قرار دارد و نماد خداوند یا "خداوند همه‌جانبه" است که همه چیز را می‌بیند. این نماد به مفهوم دانش الهی، بصیرت و درک کامل از حقیقت اشاره دارد. در بسیاری از نمادها و اسناد فراماسونی، چشم مراقب به‌عنوان نشانه‌ای از رهنمودهای الهی و مراقبت‌های روحانی قرار می‌گیرد.

1.5 قفل و کلید (Lock and Key)

قفل و کلید به‌عنوان نمادی از ورود به دنیای درونی و دانش‌های پنهان در نظر گرفته می‌شود. این نماد همچنین به‌شکلی در اشاره به اسرار درونی و فراماسونی است که فقط برای کسانی که به درجات خاصی رسیده‌اند، فاش می‌شود.

1.6 عدد 3

عدد سه در فراماسونی بسیار مهم است و به‌طور متداول در بسیاری از نمادها و آیین‌ها دیده می‌شود. این عدد به‌عنوان نمادی از توازن و هارمونی در نظر گرفته می‌شود و به مفهوم "تثلیث" در مسیحیت نیز اشاره دارد. در برخی از نمادها نیز از آن برای نمایش سه اصل پایه در فراماسونی استفاده می‌شود: خرد، زیبایی و قدرت.

2. آیین‌ها و مراسم

2.1 آیین پذیرش (Initiation Ceremony)

آیین پذیرش، اولین مراسمی است که یک فرد برای ورود به سازمان فراماسونی باید از آن عبور کند. در این آیین، فرد جدید به‌طور نمادین از دنیای خارج به دنیای فراماسونی منتقل می‌شود و برای اولین بار در برابر نمادهای مختلف و معانی آنها قرار می‌گیرد. در این مراسم، افراد جدید به درجات پایه‌ای مانند "شاگرد" (Apprentice) معرفی می‌شوند.

2.2 آیین‌های درجه‌دهی (Degree Rituals)

فراماسونی به یک سیستم درجه‌ای عمل می‌کند که از طریق آن اعضا به سطوح بالاتر ترقی می‌کنند. هر درجه دارای مراسم خاصی است که در آن فرد باید از آزمایش‌ها، نمادها و آموزه‌های مختلف عبور کند. این مراسم شامل خواندن سوگند، درک عمیق‌تر از معانی نمادها و گاهی مواجهه با آزمایش‌های فیزیکی یا معنوی است.

2.3 آیین‌های مرگ و تولد (Death and Rebirth Rituals)

این آیین‌ها که در بالاترین درجات فراماسونی رخ می‌دهند، نمادهایی از مرگ و تولد دوباره در زندگی معنوی اعضا هستند. در این مراسم، فرد احساس می‌کند که از دنیای مادی جدا شده و وارد مرحله‌ای جدید از کمال و آگاهی می‌شود.

2.4 آیین‌های خیریه و خیرخواهی (Charity Rituals)

فراماسون‌ها تاکید زیادی بر کارهای خیرخواهانه و خیریه دارند. یکی از اصول مهم فراماسونی این است که اعضا باید در کارهای اجتماعی و کمک به نیازمندان مشارکت کنند. در مراسم‌های مختلف فراماسونی، از اعضا خواسته می‌شود که در فعالیت‌های خیریه و کمک به دیگران شرکت کنند.

2.5 آیین‌های یادبود (Memorial Rituals)

فراماسونی همچنین به برگزاری آیین‌های یادبود و تجلیل از افرادی که به سازمان کمک کرده‌اند، اهمیت می‌دهد. این آیین‌ها می‌تواند شامل ذکر نام‌های افراد مهم، اهدای نشان‌ها یا جوایز، یا برگزاری مراسم یادبود به‌منظور تجلیل از افرادی باشد که خدمت بزرگی به سازمان یا جامعه کرده‌اند.

3. نتیجه‌گیری

نمادها و آیین‌های فراماسونی، عمیقاً با فلسفه، اخلاق و معنویت این سازمان مرتبط هستند. این نمادها نه‌تنها به اعضا آموزش می‌دهند که چگونه در زندگی شخصی خود رفتار کنند، بلکه به‌عنوان ابزاری برای ایجاد ارتباطات معنوی و معنای عمیق‌تر در زندگی هر فرد عمل می‌کنند. آیین‌ها و مراسم نیز بخش جدایی‌ناپذیر از فراماسونی هستند که به اعضا کمک می‌کنند تا به‌طور مستمر در مسیر رشد روحی و اخلاقی خود پیشرفت کنند.