دلایل گرفتگی گوش + درمان

به گزارش رکنا، گرفتگی گوش (Ear congestion) حالتی است که لوله استاش مسدود شده یا درست عمل نمی‌کند. لوله استاش، مجرای کوچکی بین بینی و گوش میانی است که فشار داخل گوش میانی را تنظیم می‌کند. بسته شدن و گرفتن گوش‌ها به دلایل مختلفی مانند گرفتگی سینوس‌ها، تغییرات ارتفاعی، مشکلات گوش میانی، تجمع آلودگی و کثیفی داخل گوش ایجاد می‌شود. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا با گرفتگی گوش، علائم گرفتگی گوش، علت، روش‌های تشخیص و درمان گرفتگی گوش بیشتر آشنا شوید. البته بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که هر گونه گرفتگی طولانی‌مدت گوش را با متخصص گوش و حلق و بینی در میان بگذارید.

گرفتگی گوش چیست؟

گرفتگی گوش زمانی رخ می‌دهد که لوله استاش مسدود شده باشد یا به درستی عمل نمی‌کند. لوله استاش، کانال کوچکی بین بینی و گوش میانی است که به تنظیم فشار در گوش میانی کمک می‌کند. هنگامی که این لوله مسدود می‌شود، احساس پری و فشار در گوش خواهید داشت و همراه آن احساس گنگی و درد گوش را تجربه می‌کنید. احتقان و گرفتگی گوش اغلب ناشی از ناهمخوانی فشار اطراف پرده گوش یا مشکلات مربوط به کانال گوش است.

علت گرفتگی گوش چیست؟

گرفتگی گوش زمانی رخ می‌دهد که لوله استاش مسدود شده باشد یا به درستی عمل نکند.

علائم گرفتگی گوش (نشانه های گرفتگی گوش)

علائم گرفتگی گوش عبارتند از:

    احساس فشار یا درد گوش

    کاهش شنوایی

    صدای زنگ و سوت کشیدن گوش

    احساس پری در گوش

    سرگیجه و تعادل

    ترشح از گوش

۱. گرفتگی گوش و سرگیجه

اگر گرفتگی بینی شدید باشد و به اندازه کافی درمان نشود، باعث جمع شدن مخاط داخل گوش می‌شود و در برخی موارد نادر احتمال ایجاد گیجی و سرگیجه دارد.

    متن انگلیسی:

    Blocked ears may cause symptoms of imbalance and dizziness. Understandably, this feeling can be uncomfortable and can be potentially dangerous for people who experience it. It can also lead to people feeling nauseous and vomiting. There are many different causes of vertigo

    ترجمه متن:

    گرفتگی گوش ممکن است باعث علائم عدم تعادل و سرگیجه شود. قابل درک است که این احساس می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و برای افرادی که آن را تجربه می‌کنند می‌تواند به طور بالقوه خطرناک باشد. همچنین می‌تواند منجر به احساس تهوع و استفراغ در افراد شود. دلایل مختلفی برای سرگیجه وجود دارد.

۲. گرفتگی گوش و سردرد

گرفتگی گوش و فشاری که ایجاد می‌کند همراه با عفونت گوش است که باعث درد گوش و سردرد می‌شود. عفونت گوش باعث التهاب مجاری گوش میانی شده که نتیجه آن مسدود شدن مجرا و جمع شدن مخاط داخل گوش است که حس انسداد و گرفتگی ایجاد می‌کند. عفونت گوش باعث ایجاد سردرد، تب و علائم دیگری مانند ترشح از گوش و مشکلات شنیداری می‌شود.

۳. سنگینی سر و گرفتگی گوش

تغییر فشار در گوش میانی می‌تواند باعث حس سنگینی و فشار در ناحیه سر شود. عصب وستیبولار که کنترل تعادل و تحرک در بدن در گوش میانی را برعهده دارد، ممکن است در اثر گرفتگی گوش تحریک شده و احساس سرگیجه و سنگینی سر ایجاد کند. تجمع مواد مثل موم گوش یا مایعات در گوش میانی نیز می‌تواند باعث اختلال در تعادل و احساس سنگینی سر شود.

۴. گرفتگی گوش و سوت کشیدن

هنگامی که گوش میانی دچار مشکلات و گرفتگی می‌شود، افزایش فشار در این ناحیه می‌تواند باعث تحریک گیرنده‌های صوتی و ایجاد صدای سوت کشیدن گردد. این افزایش فشار می‌تواند ناشی از تجمع مایعات، موم گوش یا عفونت باشد. همچنین، در برخی موارد، گرفتگی گوش باعث ایجاد اختلال در عملکرد دریچه استاش می‌شود. این دریچه مسئول تنظیم فشار هوا بین گوش میانی و محیط است. اختلال در عملکرد این دریچه منجر به عدم تعادل فشار بین گوش میانی و محیط شده که خود علت سوت کشیدن گوش خواهد بود.

۵. گرفتگی گوش و گلو درد

هر گونه آلرژن و مواد محرک می‌تواند باعث التهاب غشا مخاطی بینی و گوش شده و درد گوش ایجاد کند. آلرژی باعث می‌شود که مخاط اضافی به سمت گلو رفته و باعث گلو درد شود.

علت گرفتگی گوش

گاهی بیماری های گوش ممکن است باعث گرفتگی آن شوند. برخی از مهم‌ترین علل گرفتگی گوش عبارتند از:

    تجمع موم گوش

    عفونت‌ گوش خارجی یا میانی

    واکنش‌های آلرژیک به مواد آلرژن‌زا مانند گرده گیاهان، گردو غبار و برخی داروها

    تغییرات فشار هوا حین پرواز یا غواصی

    ضربات مستقیم به سر یا ناحیه گوش

    تجمع مایعات در برخی شرایط مانند سرماخوردگی، آنفلوانزا یا آلرژی، مایعات می‌توانند در گوش میانی تجمع کرده و احساس گرفتگی گوش ایجاد کنند.

    اختلالات ساختاری سینوس‌ها مانند انحراف بینی یا غدد بزرگ‌شده آدنوئیدی

    ورم یا مسدود شدن لوله استاش که گوش میانی را به پشت حلق متصل می‌کند.

علت گرفتگی گوش    توضیحات

عفونت گوش میانی    شایع‌ترین علت، به ویژه در کودکان. این عفونت اغلب همراه با درد، تب و کاهش شنوایی است.

تجمع جرم گوش    تجمع بیش از حد جرم گوش می‌تواند کانال گوش را مسدود کرده و باعث کاهش شنوایی و احساس پری در گوش شود.

اختلال عملکرد شیپور استاش    این لوله کوچک که گوش میانی را به پشت بینی متصل می‌کند، در تنظیم فشار هوا نقش دارد. اختلال در عملکرد آن می‌تواند باعث گرفتگی گوش شود.

آلرژی    آلرژی می‌تواند باعث التهاب و تورم در بینی و گوش شود و در نتیجه به گرفتگی گوش منجر شود.

سرماخوردگی و سینوزیت    این بیماری‌ها می‌توانند باعث التهاب در مجاری بینی و گوش شوند و منجر به گرفتگی گوش شوند.

تغییر فشار هوا    تغییر سریع فشار هوا، مانند هنگام پرواز یا غواصی، می‌تواند باعث ایجاد اختلاف فشار در گوش میانی و در نتیجه گرفتگی گوش شود.

رشد استخوان در گوش    با افزایش سن، ممکن است استخوان‌هایی در گوش رشد کنند که کانال گوش را تنگ کرده و باعث کاهش شنوایی و گرفتگی شوند.

تومور    در موارد نادر، تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم می‌توانند باعث گرفتگی گوش شوند.

آسیب به سر یا گوش    ضربه به سر یا گوش می‌تواند باعث پارگی پرده گوش یا آسیب به استخوان‌های کوچک گوش شده و منجر به گرفتگی گوش شود.

استفاده از برخی داروها    برخی داروها مانند آسپرین و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می‌توانند باعث گرفتگی گوش شوند.

مقایسه علل گرفتگی گوش

۱. گرفتگی گوش در سرماخوردگی

یکی از نشانه‌های شایع سرماخوردگی، گرفتگی گوش و احساس فشار یا پری در گوش‌ها است. برخی افراد احساس درد در گوش، سرگیجه و مشکلات شنوایی دارند. افزایش ترشحات بینی و سینوس در اثر ورم غشاهای مخاطی، ممکن است به داخل لوله استاش جریان پیدا کرده و باعث مسدود شدن آن شود. عفونت ویروسی یا باکتریایی می‌تواند باعث التهاب و ورم این لوله شود که این التهاب مانع از عبور هوا و تنظیم فشار در گوش میانی می‌گردد. همچنین، در طول سرماخوردگی، ضعف عضلات گوش میانی ممکن است به کاهش تهویه و افزایش فشار در گوش میانی منجر شود.

۲. گرفتگی گوش بعد از پرواز

گرفتگی گوش بعد از پرواز که به آن ترومای بارومتریک گوش، باروتیت میانی یا آروتیت میانی نیز می‌گویند، اتفاق شایعی است که معمولا در پروازهای طولانی مدت اتفاق می‌افتد. اقدامات مراقبت از خود مانند خمیازه کشیدن یا جویدن آدامس می‌تواند تفاوت‌ فشار هوا را خنثی کرده و علائم گرفتگی گوش هنگام پرواز را بهبود ببخشد.

۳. گرفتگی گوش در اثر عفونت

عفونت گوش در اثر رشد عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی داخل گوش میانی ایجاد می‌شود که باعث التهاب و تجمع مایعات در لوله استاش می‌شود. تجمع این مایعات و مخاط داخل گوش نوعی حس پری یا گرفتگی در گوش ایجاد می‌کند که فرد راحت نمی‌تواند صداها را بشنود.

۴. گرفتگی گوش بعد از استخر و گرفتگی گوش بعد از حمام

وارد شدن آب بعد از استخر یا حمام داخل کانال گوش باعث عفونت گوش میانی شده و حس پری، بسته شدن، درد شدید گوش ایجاد کرده و گاهی با ترشح هم همراه است.

۵. گرفتگی گوش پس از شستشو

گاهی بعد از شستشو در طول حمام، دوش گرفتن یا شنا ممکن است آب وارد گوش شده و خارج نشود. این اتفاق روی گوش فشار آورده و احساس پری و گرفتگی گوش ایجاد می‌کند.

۶. گرفتگی گوش و فشار خون بالا

تپش قلب بالا یا فشار خون بالا در اثر اضطراب و استرس یا در افراد با بیماری قلبی ممکن است خیلی سریع روی گوش تاثیر بگذارند. افزایش هورمون‌های استرس داخل بدن ممکن است توازن ظریف مایعات داخل گوش را برهم بزند و باعث التهاب و ورم شود. نتیجه آن هم گرفتگی گوش و ایجاد حس پری در گوش خواهد بود.

۷. علت گرفتگی گوش در خواب

احتمالا تا به‌حال نمی‌دانستید که ممکن است بدن در طول خواب دچار کم آبی شود، به‌خصوص اگر دما و هوای اتاق خواب به‌شدت خشک باشد. کم آبی یا به اصطلاح دهیدراتاسیون باعث به هم خوردن مایع داخل سینوس‌ها و گوش شده و در مقابل باعث منجر به حس مسدودی و گرفتگی گوش ها می‌شود. استفاده از دستگاه‌های رطوبت‌ساز در اتاق و نوشیدن آب و مایعات کافی در طول روز می‌تواند از گرفتگی گوش در خواب جلوگیری کند.

۸. گرفتگی گوش در بارداری

آلرژی در دوران بارداری یکی از دلایل گرفتگی گوش در بارداری است که با مصرف مسکن‌های تجویز پزشک رفع می‌شود.  هورمون‌های بارداری حتی ممکن است روی لوله استاش گوش هم تاثیر بگذارند و باعث شوند که این لوله‌ها که به حلق متصل هستند بیشتر مستعد انسداد، گرفتگی و عفونت باشند. سیستم ایمنی ضعیف نیز ریسک ابتلا به عفونت گوش را افزایش می‌دهد.

تشخیص گرفتگی گوش

روش‌ های تشخیص گرفتگی گوش عبارتند از:

    معاینه پزشک و بررسی سابقه بالینی و علائم

    بررسی عوامل زمینه‌ای

    تست‌های تکمیلی شنوایی

    رادیوگرافی یا سی‌تی اسکن در موارد پیچیده

راه های درمان گرفتگی گوش

درمان گرفتگی گوش بسته به علت آن متفاوت است. اما به‌طورکلی روش‌های درمان گرفتگی گوش عبارتند از:

    درمان دارویی و استفاده از قطره‌های گوش حاوی داروهای ضد‌التهاب، ضد عفونی‌کننده یا آنتی بیوتیک

    داروهای خوراکی مانند دکونژستانت‌

    روش‌های غیردارویی و استفاده از قطره‌های روغنی

    بخور گرم

    استفاده از گوش‌گیر

    اقدامات جراحی و لوله گذاری در گوش میانی در صورت عفونت‌های مکرر

۱. درمان دارویی گرفتگی گوش

درمان دارویی گرفتگی گوش شامل استفاده از قطره‌های گوشی حاوی داروهای ضدالتهاب مانند هیدروکورتیزون برای کاهش التهاب و تورم در گوش میانی، آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های گوش میانی و داروهای ضد قارچ برای درمان عفونت‌های قارچی گوش، داروهای خوراکی مانند آنتی هیستامین‌ها برای درمان گرفتگی ناشی از آلرژی، دکونژستانت‌ها برای کاهش احساس گرفتگی گوش و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن برای کاهش التهاب می‌شود.

بهترین قطره برای گرفتگی گوش

بهترین قطره برای درمان گرفتگی گوش، بستگی به علت گرفتگی دارد. اما به طور کلی، قطره‌های گوشی حاوی ترکیبات زیر می‌توانند مفید باشند:

    قطره‌های حاوی داروهای ضدالتهاب مانند هیدروکورتیزون

    قطره‌های حاوی آنتی‌بیوتیک

    قطره‌های حاوی داروهای ضد قارچ

۲. درمان خانگی گرفتگی گوش

برای درمان خانگی گرفتگی گوش، از روش‌های زیر استفاده کنید:

    کمپرس گرم به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه چند بار در روز

    کمپرس سرد

    استفاده از قطره‌های روغنی مانند روغن بادام شیرین یا روغن زیتون

    ریختن چند قطره چای سرد در گوش

    قطره‌های گلیسیرین

درمان خانگی گرفتگی گوش با پیاز

برای درمان خانگی گرفتگی گوش با پیاز، ویاز پوست گرفته را خرد کنید و در پارچه تمیز بپیچید. پارچه یا پنبه محتوی پیاز را داخل گوش گرفته شده قرار دهید. اجازه بدهید به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه در گوش بماند. این کار به کاهش گرفتگی و التهاب گوش کمک می‌کند.

۳. درمان قطعی گرفتگی گوش

اولین و مهم‌ترین قدم برای درمان قطعی گرفتگی گوش مراجعه به پزشک است. پزشک می‌تواند علت گرفتگی را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. در بسیاری از موارد، پزشک برای از بین بردن گرفتگی قطره گوش تجویز می‌کند. این قطره‌ها به حل شدن موم موجود در گوش و خارج کردن آن کمک می‌کنند. در برخی موارد نیز، پزشک ممکن است شست‌و‌شوی گوش با آب و سرنگ را توصیه کند. این کار به خارج کردن موم اضافی و بازکردن کامل گوش کمک می‌کند.

عوارض گرفتگی گوش

عوارض گرفتگی گوش عبارتند از:

    کاهش شنوایی موقتی یا حتی دائمی

    عفونت گوش میانی یا خارجی

    آسیب به پرده صماخ

    سرگیجه و برهم خوردن تعادل

    درد و ناراحتی در ناحیه گوش

    افت کیفیت زندگی به دلیل کاهش شنوایی، سرگیجه و درد

    متن انگلیسی:

    With plugged ears, your eustachian tubes — which run between your middle ear and the back of your nose — become blocked. You may experience a feeling of fullness or pressure in your ears. You may also have ear pain, dizziness and muffled hearing

    ترجمه متن:

    با گرفتگی گوش، شیپور استاش شما (که بین گوش میانی و پشت بینی شما قرار دارد.) مسدود می‌شود. ممکن است احساس پری یا فشار در گوش خود داشته باشید. همچنین ممکن است گوش درد، سرگیجه و کاهش شنوایی داشته باشید.

گرفتگی گوش و کم شدن شنوایی

از دست دادن شنوایی ناشی از عفونت سینوس واقعی است، اما اغلب موقتی است. گرفتگی و فشار ناشی از عفونت‌های سینوس می‌تواند مانع از پردازش صحیح صدا شود. از دست دادن دائمی شنوایی پس از عفونت‌های سینوسی معمولا فقط در موارد شدید رخ می‌دهد.

راه های پیشگیری از گرفتگی گوش

با روش‌های زیر می‌توان از گرفتگی گوش پیشگیری کرد:

    تمیز نگه داشتن گوش‌ها و استفاده از گوش پاک‌کن‌های نرم و پنبه‌ای

    استفاده از گوش‌گیر محافظ در محیط‌های پر سر و صدا و محیط‌های صنعتی

    پرهیز از فرو کردن اشیا آلوده مانند قلم، کبریت، گیره یا هرچیز نوک تیز در گوش

    استحمام و شست‌و‌شوی مرتب گوش‌ها جهت جلوگیری تجمع آلودگی‌ها در گوش‌

    مراجعه به پزشک گوش و حلق و بینی برای معاینات دوره‌ای و درمان به موقع هرگونه مشکل گوش

با رعایت این نکات می‌توان از بروز گرفتگی گوش و عوارض آن جلوگیری کرد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

گرفتگی گوش در اثر عفونت، التهاب، سرماخوردگی، آلرژی یا سفرهای هوایی و شنا در استخر ایجاد می‌شود. بی‌توجهی به آن و درمان نامناسب می‌تواند خطرات جدی برای شنوایی داشته باشد و باعث افت شنوایی، درد در گوش، التهاب گلو، سردرد و سرگیجه شود. برای درمان گرفتگی گوش باید علت مشخص باشد اما معمولا با روش‌های درمان خانگی می‌توان گرفتگی گوش را برطرف نمود. البته در موارد شدید و جدی‌تری مانند عفونت حتما باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

منبع: دکترتو