تحلیل مفهوم «من مقصرم» / گامی به سوی اصلاحات مدیریتی در اقتصاد دولت

احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در همایشی به مناسبت هفته جهانی کارآفرینی اظهار داشت: «آنچه نسل نوین را از نسل‌های پیشین متمایز می‌کند، تغییر در ارزش‌های آنهاست. بسیاری از ارزش‌هایی که پیش‌تر گرامی داشته می‌شد، امروز یا زیر سؤال رفته‌اند و یا کاملاً نادیده گرفته می‌شوند و گاهی ارزش‌های جدید جایگزین آن‌ها شده‌اند.»

او افزود: «پرسش مهم این است که دولت نسل چهارم چگونه می‌تواند با این نسل ارتباط برقرار کند؟ و چه نقشی در ارتباط دولت با نسل حاضر باید ایفا شود؟»/

وی در ادامه گفت: «به اعتقاد من، دو موضوع مهم که توسط آقای دکتر پزشکیان به آن‌ها اشاره شده و قبلاً چندان مطرح نبوده‌اند، شایسته توجه‌اند. نگرش دینی و فکری ایشان به ما کمک می‌کند نسل متفاوت امروزی بتواند توانایی‌ها و واقعیت‌های خود را بهتر درک و آشکار کند. یکی از این مفاهیم تأکیدی بر این است که اگر بخواهیم تغییری حقیقی ایجاد کنیم، باید درباره آن صحبت کنیم، تحمل کنیم، بنویسیم و ابزارهایی برای انتقال این مفاهیم پیدا کنیم.»

میدری ادامه داد: «آقای دکتر پزشکیان با اعتقادی که دارند، می‌گویند «من مقصرم.» به این معنا که اگر شرایط نامناسبی مشاهده می‌کنیم، هر فرد باید مسئولیت را بپذیرد و بگوید که این مشکل ناشی از ضعف‌ها یا خلاءهایی در خود اوست. این طرز تفکر، یک ارزش محسوب می‌شود؛ به‌جای اینکه دیگری را متهم کنیم، باید نقص‌هایمان را بشناسیم. در مقابل، شرطی که وجود دارد این است که بپذیریم کامل و بی‌نقص نیستیم و تفاوت‌ها را مورد احترام قرار دهیم. این ایده که هر فردی خود را نقد کرده و از ضعف‌هایش آگاه شود، می‌تواند برای افراد دارای مسئولیت و اختیار یک نگرش روح‌بخش و تأثیرگذار باشد.»

توجه ویژه به محله‌محوری برای احیای تنوع اجتماعیمیدری با اشاره به اهمیت طرح محله‌محوری افزود: «محله‌محوری در این دوره از دولت مورد تأکید قرار گرفته است. قبلاً این موضوع را بیشتر به‌عنوان مفهومی از دست‌رفته می‌دانستیم، اما اکنون رئیس‌جمهور آن را به‌صورت منظم پیگیری می‌کنند. محله‌محوری به معنی پذیرش گروه‌های گوناگون و متنوع است؛ اینکه نمی‌توان از بالا به همه دستور داد و انتظار داشت که همه آن دستورات به‌درستی اجرا شوند.»

او ادامه داد: «اصل این مفهوم مبتنی بر پذیرفتن این است که هر فرد و هر گروه در جایگاه خود این امکان را داشته باشد تا جمعی حول علاقه‌مندی‌های مشترک تشکیل دهد. مهم این است که بستر مناسب برای ایجاد این گروه‌ها و مجامع فراهم شود؛ آنچه در نشست‌های مختلف نیز درباره آن صحبت شده است.»

او توضیح داد: «محله‌محوری رویکردی متفاوت از تمرکزگرایی است و اصل این رویکرد بر این مبناست که هر کوچه، روستا یا محله بتواند مشکلات خود را شناسایی کند. این مناطق دارای ظرفیت‌هایی هستند که نمی‌توان از بالا انتظارات و دستورات کلی صادر کرد و انتظار داشت که خودبه‌خود مشکلاتشان را حل کنند.»

وی در همین راستا افزود: «وظیفه ما این است که موانعی را که بر سر راه گردهمایی مردم برای تشکیل این گروه‌ها و مجامع وجود دارند، از میان برداریم تا هسته‌های متنوع و چندگانه در سطح اجتماعی شکل بگیرند و رشد کنند.»

استفاده از ظرفیت‌های نسل جدید در راستای کارآفرینیوزیر کار با تأکید بر اهمیت هویت محله‌ای در تاریخ اجتماعی ایران توضیح داد: «اگرچه این مفهوم اکنون برای ما تازه به نظر می‌رسد، اما در حقیقت احیای یک نهاد اجتماعی است که در گذشته در شهرهایمان وجود داشته و به‌مرور از بین رفته است. تنوع و تفاوت در مواردی مانند پوشش ایرانی، تولیدات فرش و ظروف ایرانی و مراسم‌ها از نقش مهم محله‌ها در هویت اجتماعی ناشی می‌شود؛ محله‌ها جایی بودند که افراد از آن هویت می‌گرفتند، از هویت خود دفاع می‌کردند و احساس تعلق پیدا می‌کردند.»

وی افزود: «نسل جدید آمده تا ارزش‌ها و ایده‌های تازه‌ای را مطرح کند. برخلاف دنیای مدرن که به‌دلیل ساختمان‌های یکسان و سبک‌های زندگی مشابه، به سمت یکسان‌سازی پیش رفته است، تاریخ ما همواره زمینه را برای رشد و شکوفایی نسل‌های مختلف فراهم کرده است.»

میدری اظهار داشت: «نگاه و دیدگاهی که رئیس‌جمهور پیگیری می‌کنند، در کمک به نسل جدید برای بروز تفاوت‌های خود در حوزه‌های مختلف از جمله کارآفرینی، مهارت، هنر و موسیقی بسیار تأثیرگذار است. هیچ نسلی کامل و بی‌خطا نبوده و نیست؛ اما انسان‌ها از طریق اشتباهاتشان یاد می‌گیرند و رشد می‌کنند.»

او همچنین گفت: «کارآفرینی این نسل، چه در طراحی بسته‌بندی، چه در تکنولوژی یا حتی سازماندهی، از دل همین تجربیات تازه آغاز می‌شود و باعث ظهور ظرفیت‌های جدید و کمک به رشد تولید می‌شود. همین امر است که این نسل را با مفهوم کارآفرینی هم‌پیوند کرده و مسیر تازه‌ای برای آن‌ها باز کرده است.»