خودروسازان و مونتاژکاران قانون را دور می زنند و زهرشان را به مردم می ریزند / بازار خودرو برزخی شده است

به گزارش رکنا، رفع ممنوعیت واردات خودرو در حالی به یک سال نزدیک می شود که درهای واردات خودرو نیمه باز و محافظه کارانه باز شده است و هنوز با بهانه های مختلف تامین ارز مواجه است اما در آن سوی سکه بحث بسیار جدی و نگران کننده تر است. طرفی که سال ها از فرصت تحریم ها و ممنوعیت واردات سواستفاده کرد و خودروهای بعضا تولید داخل و مونتاژی چینی را به مردم قالب کرد. طرفی که حاضر نشد از منافع خود بگذرد و با جان و مال مردم دهه ها بازی کرد و این بازی ادامه خواهد داشت. طرفی که به خاطر منافع گروهی خود حاضر شد مردم و کشور در این سالها مستعمره خودروهای چینی بی کیفیت باشند، اما نه تنها از خودروهای اروپایی و آمریکایی بلکه ژاپنی و کره ای باکیفت هم استفاده نکنند. طرفی که ساز خود را می زند و دولت، وزارت صمت و شورای رقابت و دیگر مسئولان نیز زورشان به آنها نمی رسد زیرا در سرتاسر حاکمیت مهره دارند. طرفی که به تنها چیزی که می اندیشد رانت و گروه گرایی است.

در این خصوص گفتگوی رکنا با رامین نعمتی، کارشناس و فعال بازار خودرو را بخوانید:

مردم پا در هوا مانده اند!

رامین نعمتی در ابتدا درخصوص عدم تمکین خودروسازان به مصوبات شورای رقابت و سنگ اندازی مونتاژکاران، گفت: همچنان آرین موتور به قیمت ها پایبند نیست و متاسفانه خودروهای متقاضیانی که ابتدای اردیبهشت ماه تکمیل وجه کرده اند را تحویل نمی دهد. این در حالی است که آرین موتور مانند مدیران خودرو و کرمان موتور از مونتاژکاران بزرگ نیست و تازه کار است.

آرین موتور مبلغ اضافی که از متقاضیان لاماری ( یک میلیارد و 556 میلیون تومان) گرفته را عودت نمی دهد و مشتریان لاماری بحث شکایت را مطرح می کنند.

از سوی دیگر سامانه وزارت صمت برای ثبت نام باز نمی شود و مردم پا در هوا مانده اند. عده ای نگران از دست دادن سهمیه خود هستند. برخی از ترس سوختن سهمیه های خود با همان مبلغ یک میلیارد و 556 میلیون تومان تکمیل وجه کردند.

مونتاژکاران و خودروسازان هر کدام به شیوه ای قانون را دور می زنند و زهرشان را به مردم می ریزند

وی در پاسخ به این سوال که چرا زور شورای رقابت به خودروسازان نمی رسد، گفت: زیرا این شرکت ها یا غالبا خصولتی هستند و یا اینکه سودشان به نحوی به دولت وابسته است که شورای رقابت خیلی کوچکتر از آن است که بتواند با خودروسازان و مونتاژکاران در بیافتد. اینها در بسیاری از ارگانها و سازمانها نفوذ دارند و زیر بار قیمت های شورای رقابت نمی روند.

موتور تیگو 8 پرو مدیران خودرو با موتور اف ایکس پریمیوم یکی است و اتاق و شاسی آن هم با تیگو 8 پرومکس یکی است ، بنابراین مدیران خودرو ماشین را تبدیل به تیگو 8 پرومکس می کند و میفروشد و تیگو 8 پرو افراد ثبت نامی را تحویل نمی دهند و به متقاضیان می گویند یا اف ایکس پریمیوم بگیرید یا به تیگو 8 پرومکس تبدیل کنید و به این ترتیب  شرکت می تواند 400 الی 500 میلیون تومان دیگر از مردم اضافه بگیرد. یعنی هر خودروساز و مونتاژکار به شیوه ای قانون را دور می زند و به شیوه ای زهرش را به مردم می ریزد.

بازار خودرو برزخی شده است

این کارشناس خودرو با بیان اینکه واردات خودرو به کشور در حال انجام است، گفت: خودروهای وارداتی به گمرک شهریار و گمرک های اطراف تهران رسیده است. خودروهای کیا و هیوندا اکثرا در نسخه های Low option و تک دیفرانسیل وارد شده است. برای مثال خودروی کیاسونت یا خودروهای شاسی ‌بلند و کراس اورهایی که وارد شدند یا لوآپشن است یا میدل هستند. یعنی آپشن های ابتدایی، پایه و استاندارد است و حتی دو دیفرانسیل نیستند و اکثرا تک دیفرانسیل هستند.

واقعیت این است که واردات این خودروها به کشور در قیمت های بازار اثرگذار است اما دولت به صورت قطره چکانی خودرو وارد می کند و به صورت قطره چکانی ارز به این حوزه اختصاص می دهد. از سوی دیگر بازار برزخی شده است و در رکود به سر می برد.

مصرف کنندگان خودرو از ورود به بازار می ترسند

نعمتی با بیان اینکه قیمت ها در بازار پایین است اما این وضعیت دقیقا آن چیزی است که از بازار می خواهند، گفت: آنچه می خواهند این است که هم قیمت ها در بازار پایین باشد و از آن سو تقاضا برای ارز وجود نداشته باشد و ارزبری نداشته باشد. بنابراین به صورت فوق العاده و محدود مجوز واردات می دهند و همین خبر بازار را کاهشی و با رکود همراه می کند. بازار به یک آرامشی رسیده است اما بسیاری نمی توانند معامله کنند. بسیاری مصرف کننده هستند و از وارد شدن به بازار می ترسند.

بسیاری هم فروشنده نیستند. در حال حاضر لاماری هایی موجود است که خاک می خورند و صاحبان آنها حاضر به فروش نیستند، زیرا قیمت لاماری در بورس کالا 2 میلیارد و 200 میلیون تومان تمام شده است.

مدیران خودرو و کرمان موتور خارج از سامانه ثبت نام می کنند

در فروش قسطی پیش پرداخت قیمت واقعی خودرو است و مابقی سود!

این فعال بازار خودرو گفت: مدیران خودرو و کرمان موتور در حال حاضر خارج از سامانه ثبت نام می کنند، زیرا قیمت های کارخانه یا یکسان و یا بسیار نزدیک به بازار است و اختلاف قیمت ها کم شده است و مردم ترجیح می دهند از بازار خرید کنند و اختلاف قیمت ها حداکثر به 10 درصد رسیده است.

وی در پاسخ به این سوال که انصرافی ها از سامانه چه تاثیری در بازار داشته است، گفت: مدیران خودرو قیمت ها را تا حدودی کاهش داده است. برای مثال تیگو 7 پرو 150 تا 200 میلیون تومان با بازار اختلاف قیمت دارد. بنابراین در اکثر مواقع با مشتریان تماس می گیرند که حضورا خرید کنند و به صورت اقساط هم می دهد. به اندازه ای خودروها را بالا قیمت گذاری کرده اند که به این معنی است که پولی که مشتریان بابت پیش پرداخت می پردازند، اصل پول خودرو است و مابقی آن سودی است که اقساط می کنند.

در فروش اقساطی سود محاسبه شده اما بحث این است که این سود را مضاعف محاسبه می کنند. یعنی اصل قیمت خودرو را با پیش پرداخت از مشتریان گرفته اند. ماشین های چینی بازار بین 2 تا 3 برابر قیمت جهانی است و به همین دلیل مونتاژکاران طرح های اقساطی دارند. چون اصل پول خودرو را در پیش پرداخت، گرفته اند و مابقی سودی است که با منت به صورت اقساطی از مشتریان می گیرند.

منتظر کاهش بیشتر قیمت خودرو در بازار باشیم؟

نعمتی در پاسخ به این سوال که قیمت ها تا کجا پایین می آید، گفت: اگر دولت به روال گذشته درهای واردات را باز کند و ماشین وارد شود حتی با تعرفه 100 درصد، به سال های قبل 95 باز خواهیم گشت که خودروهای مدیران خودرو در بازار زیر قیمت کارخانه معامله می شد. برای مثال در حال حاضر خودرو-  KMC T8 - کرمان موتور زیر قیمت کارخانه معامله می شود و مشتری می تواند 250 میلیون تومان و حتی پایین تر از قیمت کارخانه در بازار خرید کند. قیمت این خودرو در کارخانه یک میلیارد و 650 میلیون تومان است و در بازار با یک میلیارد و 380 تا یک میلیارد و 390 میلیون تومان می توان خرید کرد.

اگر واردات به روال گذشته انجام شود، با اینکه همان زمان هم اصولی نبود - چون اخذ تعرفه گمرکی بالای 100 درصد دیدگاهی چپی است که بر بازار خودرو حاکم است - اما اگر به همان روال دست و پا شکسته قبل هم انجام گیرد، مطمئن باشید قیمت خودروهای مونتاژی به قیمت کارخانه و حتی به زیر قیمت کارخانه می رسند. برای مثال لاماری باید حداکثر یک میلیارد و 300 میلیون تومان تا یک میلیارد و 400 میلیون تومان و تیگو 8 پرو یک میلیارد و 400 معامله شود.

با خبر درمانی واردات خودروهای کارکرده، زمان می خرند

این کارشناس بازار خودرو در پاسخ به این سوال که چرا از آیین نامه واردات خودروهای کارکرده خبری نیست، گفت: این موضوع مصداق بارز خبردرمانی است. خبردرمانی یعنی اینکه قرار بود آئین نامه واردات خودروهای کارکرده منتشر شود اما باید کاری کنند که زمان بخرند. بنابراین آیین نامه واردات خودروهای سنگین را منتشر کردند.

این در حالی است که بحث واردات خودروهای سنگین مطرح نبود و این خودروها پیش از این هم وارد می شد. هر کسی می توانست خودروهای سنگین، کامیونت، کامیون و کشنده با 5 سال کارکرد وارد کند. لذا ابتدا آیین نامه واردات این خودروها را در دستور کار قرار دادند که زمان بخرند و بعد آیین نامه واردات خودروهای سبک کارکرده منتشر کنند.

تا مونتاژکاران، ایران خودرو و سایپا از دولت باج نگیرند، خودرو وارد نمی شود

نعمتی با بیان اینکه شک نکنید تا مونتاژکاران، ایران خودرو و سایپا از دولت باج نگیرند به آسانی خودرو وارد کشور نخواهد شد، گفت: زمانی واردات انجام می شود که ایران خودرو، سایپا، بهمن و دیگر مونتاژکاران واردات خود را داشته باشند، وقتی سهم خواهی ها و نا حق خواهی هایشان را انجام دادند آن موقع خودرو وارد کشور می شود. در حال حاضر اکثر خودروهای وارد شده چینی است و اگر قرار باشد قیمت خودروهای خارجی هم در بازار شکسته شود با همان تعداد کیا، هیوندا و تویوتا انجام می شود و ورود این خودروها تاثیر خاص خود را در بازار دارند. حتی اگر ورود این تعداد تامین کننده نیاز بازار نباشد هم اما بر قیمت ها تاثیر خواهند گذاشت.

چه زمانی وقت خرید و فروش خودرو است؟

این فعال بازار خودرو در پاسخ به این سوال که مردم چه زمانی خرید و فروش انجام دهند، گفت: امکان کاهش قیمت برای خودروهای مونتاژی 10 تا 20 درصد دیگر وجود دارد. نمی توان به طور قطعی توصیه کرد، زیرا 5 درصد بالا و پایین برای مصرف کننده واقعی تاثیری ندارد اما وقتی افزایش قیمت شروع شد، لاماری تا 2 میلیارد و 700 میلیون تومان و یا تیگو 8 پرومکس به 4 میلیارد و 300 میلیون تومان رسید.

بنابراین معتقد هستم مصرف کننده واقعی معامله خود را انجام دهد، چون اگر گران شود، خریدار قدرت خرید خود را از دست می دهد. لذا مصرف کننده های واقعی که به خودرو نیاز دارند معاملات خود را انجام دهند، زیرا فروشندگان هم با خریداران کنار می آیند و اگر می توانند خرید کنند. با اینکه معتقدم قیمت خودرو، خصوصا خودروهای مونتاژی، 10 الی 20 درصد دیگر جای ریزش دارد و برای خارجی ها این میزان بیشتر است.

5 سال دیگر با حجم وسیعی از خودروهای یک بار مصرف چینی مواجه خواهیم شد

نعمتی در پاسخ به وضعیت خدمات پس از فروش و معضل جدی کمبود قطعات در کشور، گفت: به تازگی از یک پارکینگ بازدید کردم که بالای 20 دستگاه خودروی کوپارویال همه به علت ایرادهای توربو و موتور فقط در یک گاراژ خوابیده است. با اطمینان می گویم که 5 سال دیگر به علت ایراد موتورهای خودروهای چینی گیر خواهیم کرد. شک نکنید بعد از 5 سال ما می مانیم و خودروهایی که باید آنها را "خودروهای یک بار مصرف" نامید.

همه خودروهای چینی با موتور 1500 سی سی با مشکل مواجه خواهند شد

نعمتی افزود: در حال حاضر خودروهای اروپایی و آمریکایی در کشور وجود دارند که 70 تا 80 سال قدمت دارند و همچنان قابلیت استفاده دارند و در خیابان ها هستند. خودروهای کلاسیکی که هر روز ارزشمندتر می شوند اما خودروهای چینی، خودروهای یک بار مصرف هستند. امروز شاهد این اتفاق در کوپارویال ها هستیم و با اطمینان می گویم به دلیل موتورهای 1500 سی سی که بر روی همه ماشین ها سوار کردند، قطعا گیر خواهیم کرد. صددرصد این خودروهای چینی با موتورهای 1500 سی سی، یک بار مصرف خواهند بود که ما را دچار معضل خواهد کرد و در این میان فقط مردم ضرر می کنند.

اغلب خودروهای چینی تا 5 سال دیگر غیرقابل استفاده خواهند شد

این فعال بازار خودرو درخصوص خودروهای چینی تاکید کرد: اگر دولت اجازه واردات می داد حتی اگر هزینه مالیات و گمرکی بالاتری از مردم اخذ می کرد، این ایرادات بوجود نمی آمد و مردم دچار مشکل نمی شدند. چون قطعات تویوتا، کیا، هیوندا و خودروهای ژاپنی و کره ای همیشه در شرق، غرب، شمال و جنوب کشور، سیستان و بلوچستان، کردستان و حتی روستاهای کشور موجود است. کسی نیست بگوید یک پمپ بنزین لندکروز مدل 2000 و 1980 پیدا نمی شود. حتی درب خودرو به صورت فابریک و رنگ شده پیدا می شود اما خودروهای چینی اینطور نیست. اکنون چراغ عقب اکثر خودروهای لاماری شکسته است اما خدمات ندارد که ارائه دهد. ایراد موتور دارند، ایراد برقی دارند و همه ایرادات هست و به راحتی برطرف نمی شوند.

مونتاژ 5 هزار دستگاه از یک خودرو در یک کشور 80 میلیونی مطمئن باشید مثل خودرو کوپال خواهد شد و جی ام سی و تیگارد و خودروهای فردا موتور خدمات ندارد و قطعات وجود ندارد و دوباره در حال مونتاژ خودروهای جدید است. تا 5 سال دیگر برای این خودروها نه معاملاتی انجام می شود و خدماتی هم برای آن وجود نخواهد داشت و ما می مانیم و یک سری خودروهای یک بار مصرف که همه گوشه پارکینگ ها افتاده است.

3 میلیارد دلار ارز بابت مونتاژ خودروهای چینی را از کجا تخصیص می دهید؟

خودروهای چینی 5 سال دیگر آهن پاره است و ضایعات می شوند

نعمتی با بیان اینکه مسئولین فکر می کنند هزینه این معضلات از جیب مردم بیرون می رود، گفت: در بعد کلان این سرمایه های ملی ایران و ایرانی است که نابود می شود. در ظاهر مردم خرید می کنند اما در واقع برای مونتاژ و واردات خودروهای چینی ارزهای کشور اختصاص یافته است. سالانه حداقل 3 میلیارد دلار ارز بابت مونتاژ خودروهای چینی اختصاص داده می شود.

این در حالی است که تنها بهانه ای که از سوی مسئولین برای انجام نشدن واردات خودرو می شنویم، مشکل تامین ارز است اما هیچ وقت پرسیده نمی شود که این 3 میلیارد دلار ارز که سالانه برای خودروهای چینی اختصاص داده می شود، از کجا تامین می شود؟ تمام پروسه واردات را در چرخه تامین ارز گرفتار کرده اند اما سالانه 3 میلیارد دلار ارز نیمایی و ارز سنا به شرکت های مونتاژکار اختصاص داده می شود. لاماری ها و خودروهایی که در بازار موجود است، حتی آخرین سری آن با دلارهای 37 تا 38 هزار تومانی بوده است.

از همان منبع ارز واردات خودروهای باکیفیت نه اروپایی بلکه آسیای شرق مثل کره و ژاپن را تامین کنید که با این وضعیت اقتصادی مردم بتوانند حداقل 30 سال از یک خودرو استفاده کنند نه اینکه 5 سال بعد در دردسر خودروهای چینی گیر کنند و همه تبدیل به آهن پاره و ضایعات شوند و بعد با کیلویی 20 تا 30 هزار تومان خرید و فروش کنند.

فوتبالیست ها بدون زحمت خودرو وارد می کنند و از 50 میلیارد تا 100 میلیارد سود می کنند

این کارشناس خودرو درخصوص واردات خودروهای فوتبالیست ها گفت: قیمت سازی های 80 تا 100 میلیاردی خودروهای این فوتبالیست ها مشخص است. خودروهای لندرور انگلیسی 5 میلیاردی و 6 میلیاردی وارد می کنند و متاسفانه با حمایت چند نمایشگاه دار معروف به قیمت 80 و 90 میلیارد تومان قیمت گذاری می کنند، گویا هیچ محدودیتی برای برخی وجود ندارد.

در حال حاضر دو تن از فوتبالیست ها در حال فروش حواله های خود هستند، هر حواله 50 میلیارد تومان ،چون با حواله می توانند یک خودروی 5 میلیاردی وارد کنند و حدود 100 میلیارد بفروشند بدون اینکه هیچ زحمتی کشیده باشند. به تمام افرادی که قول واردات داده شده، ارز تخصیص دادند و بعد از این باید منتظر باشیم چراغ خاموش انجام شود.

لندکروز و تویوتا هایلوکس که سال 2020 وارد کشور شد و تا اندازه ای چراغ خاموش معامله شد که کسی خبردار نشد. هایلوکس ها در نمایشگاه های سطح شهر 2016 بود اما در نمایشگاه های بزرگ 2020 وجود داشت و همه فکر می کردند بعد از 2013 لندکروز وارد نشده است اما برخی نهادها هایلوکس ها و سفارتی ها را وارد کردند و به صورت زیرزمینی فروختند.