یک کارشناس اقتصاد کشاورزی در گفت و گو با رکنا مطرح کرد
احیای قنوات و آبخوان ها راهکار خروج از خشکسالی/سالانه 12درصد منابع سدها تبخیر می شود/الگوی آب در کشور تعریف شود
اجتماعی رکنا: وضعیت سدهای پنج‌گانه تهران چندان مناسب نیست و اکنون ۲۶۰ میلیون متر مکعب آب دارد که برابر ۵ درصد از حجم این سدهاست. در خوزستان که پرآب‌ترین جلگه کشور است نیز «زنجیره کارون» بیش از هفت هزار و ۵۹۲ میلیون متر مکعب، «سد دز» ۱۰۲۸ میلیون متر مکعب، «سد کرخه» بیش از هزار و ۳۶۸ میلیون متر مکعب، «سد جره» ۱۰۸ و «سد مارون» ۳۸۱ میلیون متر مکعب آب دارد که در این بین بیشترین افزایش حجم مربوط به «سد کرخه» است که نسبت به سال گذشته ۷۴ درصد افزایش را ثبت کرده است.
رکنا،عبدالمجید شیخی کارشناس اقتصاد کشاورزی به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: خشکسالی در کشور بی‌سابقه و دور از انتظار نبوده و کشور ما همیشه در گیر آن بوده است. قریب به ۲۰ سال است که در دوره خشکسالی هستیم وپیش‌بینی در مورد اتمام آن نداریم. خشکسالی سنواتی همیشه در تاریخ کشور ما بوده و سابقه دارد. بنابراین سابق ایراینان در زمان‌های گذشته به فکر استخراج و ذخیره و حفظ منابع آبی بودند، در همین راستا ساخت قنوات داشتیم که به کشور‌های دیگر هم صادر شده.
شیخی با اشاره به دلیل اصلی خشکسالی و کاهش ظرفیت سدهای کشور گفت:سدسازی بر روی رود‌های بزرگ باعث خشک شدن رودخانه‌ها و تالاب‌ها شده و تأثیری در ذخیره و حفظ منابع آبی نداشته است. براساس آمار رسمی سالانه ۱۲ درصد از آب سدها تبخیر می‌شوند در حالی که این رقم در آبخوان‌ها و آبخیزداری کمتر از ۲ درصد است.
مسئولین عمران روستایی حذف شدند و احیای قنوات تعطیل شد
این استاد دانشگاه می‌گوید: حفظ قنوات و احیای مجدد آن می‌تواند گذر از بحران خشکسالی را آسانتر کند. احیای قنوات در برنامه جهاد کشاورزی بوده منتهی در دورانی مسئولین عمران روستایی را از نظام برنامه‌ریزی کشور حذف کردند و احیای قنوات تعطیل شد و رسیدگی به مناطق کم آب متوقف شد.
باید نظام برنامه‌ریزی منطقه‌ای شود
وی با اشاره به حلقه مفقوده نظام برنامه‌ریزی گفت: نظام برنامه‌ریزی کشور یک نظام برنامه‌ریزی بخشی است و خود یک آسیب است برای حل بحران‌های آبی باید نظام برنامه‌ریزی منطقه‌ای شود و جهاد سازندگی دوباره احیا شود تا این حفره‌های سرزمینی را پرکند آسیب‌های ناشی از کم توجهی به احیا، ذخیره‌سازی و مهار آب را تدبیر کند.
وی با اشاره به ترک فعل دولت‌ها در دوره‌های مختلف گفت: منحل کردن بخش عمران روستایی جهاد سازندگی وکاهش بودجه آبخیزداری و آبخوان‌ها و ساختن سدهای بزرگ باعث کاهش منابع و تحمیل خشکسالی بود.
در کنار «الگوی کشت»، «الگوی آب» باید در کشور تعریف شود
این کارشناس اقتصاد کشاورزی افزود: بودجه آبخیز داری یک هفتادم بودجه ساخت سدهای مخزنی و ذخیره رو سطحی آب بود. توجه بیش از اندازه به ذخیره روسطحی آب و ساخت سدهاس مخزنس اسن است که روش ذخیره‌سازی در طزح‌های آبخیزداری نرخ تبخیر آب است که به آن توجه نشده است. هرچه بیشتر سد می‌سازیم باعث تبخیر و هدر شدن آب می‌شویم.
وی با اشاره به ترک فعل دیگر دولت‌ها ادامه داد: در گذشته آبیاری کشاورزان غرقابی بود، تشویق کشاورزان به تجهیز آبیاری تحت فشار بوده که همین موضوع باعث خشک کردن سفره‌های زیرزمینی شده است.
شیخی باطرح پیشنهادی گفت: در کنار «الگوی کشت»، « الگوی آب » باید در کشور تعریف شود و در تأمین تولید و ذخیره‌سازی اّب برنامه‌هایی داشته باشیم و بر اساس آن طرح دراز مدت الگوی کشت طراحی و اجرا شود.
ارسال نظر