اگر یک میلیارد نهال هم بکاریم جای یک هکتار از جنگل های هیرکانی را نمی گیرد / سایه شوم آفت بر درختان

به گزارش رکنا به نقل از ایسنا، صادق رحمتی با اشاره به پیشینه بیماری شمشاد ها اظهار کرد: در سال ۱۳۹۲ بعد از بارش پیش از موعد و اولین برف در آبان‌ماه نمونه‌هایی از بیماری قارچی بلایت آتشک بر روی شمشاد هیرکانی به‌دلیل شکستگی گسترده تنه رزینوس و صمغ‌دار این درخت سایه پسند  آشکار شد و به تدریج ۷۰۰۰ هکتار از شمشادهای جنگل های هیرکانی به این بیماری دچار شدند که حالت جارویی و خشک چوب پنبه‌ای را به خود گرفتند، سپس در آغاز فصل گرم اردیبهشت‌ماه آفت بلایت شمشاد (قارچ آتشک) بسیار سریع در تمامی عرصه‌های جنگلی ورود پیدا کرد.

مسئول همیاران طبیعت غرب مازندران افزود: در آن زمان تشخیص نوع آفت یا بیماری و راهکار کنترل اپیدمی باید در تهران انجام می‌شد که ۳ الی ۶ ماه زمان نیاز داشت تا نتایج آزمایش‌ها مشخص شود و در این مدت آفت در حد وسیع‌تر رشد کرد. اگرچه کارگروه tcp با همکاری سازمان fao و سازمان منابع طبیعی در خصوص بلایت شمشاد و خشکیدگی بلوط شکل گرفت اما ناگهان با حمله بیوتروریسم و وارد کردن یک گونه مهاجم متاسفانه لارو سیدالیما پرس پکتالیس یا پهنک خوار برگ شمشاد از پارک بنفشه چالوس به تمام جنگل‌های خزری جلگه‌ای منتشر شد تا سرنوشت آن همچون ارس، نمدار، اوجا ملج، گیلاس وحشی، زربین و سرخدار و دیگر گونه‌های جنگل‌های شمالی در معرض خطر انقراض تبدیل شود؛ در آستانه آفت و بیماری بودن شمشاد همزمان با ممانعت از یک محلول پاشی قوی متأسفانه این سرطان شمشادکُش گسترش پیدا کرد.

رحمتی با بیان اینکه در سال ۹۴ آفت پهنک خوار برگ شمشاد حتی اجازه بذر دهی و تجدید حیات را به شمشاد نداد، تصریح کرد: اگر یک میلیارد نهال هم بکاریم جای یک هکتار جنگل‌های هیرکانی را که ۵۰ میلیون سال قدمت دارند، نمی‌گیرد لذا حفظ و ذخیره سازی گونه‌های هیرکانی بسیار مهم است.

مسئول خانه محیط زیست شهرستان چالوس بیان کرد: برای حفظ شمشادها با استفاده از ظرفیت  طبیعت برای طبیعت با شناسایی پریداتورها( شکارگرهای طبیعی) پاتوژن‌ها(بیمارگرهای طبیعی) محلول BT باسیلوس تروژنسیس را فن آوری و فرآوری کرده و در نقاط دیگر از سایپرمترین ماهر استفاده کردیم، سپس در سطح جنگل‌های شمشاد محلول پاشی انجام دادیم و توانستیم اندکی تجدید حیات شمشاد را فراهم و جنگل را احیا کنیم، اما متاسفانه جنگل‌های شمشاد را به دلیل دیر تشخیص دادن آفت و تجویز نوع تخصصی برخورد با عامل بیماری‌زا یا حشره شناسی به‌موقع از دست دادیم.

رحمتی با اشاره به اینکه شمشادها کولر طبیعی جنگل‌های هیرکانی بودند و تنها جاذب سرب هوا که البته بخشی از بیمار شدن آن هم می‌تواند از بین رفتن اشکوب نورپسند فوقانی تاج گستر بلوط باشد، بیان کرد: تشخیص زودهنگام آفت یا بیماری و مبارزه سریع خیلی مؤثر است، وقتی آفت به وجود می‌آید باید سریع وارد عمل شد.

این فعال محیط زیست بیان کرد: اکنون آفت به درختان زربین و کاج رسیده و ۷۴۰۰ هکتار از جنگل‌ها و ذخیره گاه کاج سیاه و سرو زربین که تنها گونه سرو خزان‌کننده و مقاوم به آهک بوده هم اکنون دچار بیماری بلایت شده است و باید کمیته‌های گیاه‌پزشکی و قارچ شناسی از سازمان منابع طبیعی و سازمان حفاظت محیط زیست سریع وارد عمل شده و نسخه بدهند و درمان کنند تا آفت و بیماری به سایر گونه‌ها به‌دلیل پلی فاژ بودن عامل بیماری سرایت نکند.

مسئول همیاران طبیعت غرب مازندران در خصوص راهکارها برای حفظ میراث هیرکانی، گفت: جنگل کاری سال ۱۳۳۱ گونه‌های زربین و کاج سیاه ذخیره‌گاه مرزن‌آباد کلا به‌صورت تک اشکوب بوده و برای رفع خطر و حفظ خاک و حفظ شیروانی‌های خاک می‌بایست گونه‌های سازگار و متعدد در آنجا مستقر شوند.

وی افزود: از محلول‌های ارگانیک و سموم معدنی مسی بوردو فیکس علیه بیماری بلایت زودرس آلترناریا به‌صورت مه پاشی از بالا حتی توسط چرخبال اطفای حریق استفاده شود؛ با آموزش و مشارکت‌دهی جوامع محلی از حضور آنها در رفع یا کاهش مخاطرات فعلی و آینده حذف زربین بهره‌مند شویم.

مسئول خانه محیط زیست شهرستان چالوس بیان کرد: بهره‌مندی از دانش کشت بافت و فن‌آوری نوین تولید و احیای گونه‌های در حال انقراض و همچنین استفاده از انسکتاریوم‌ها و مراکز تولید و تکثیر حشرات مفید همزمان با کاهش مصرف سموم و کود در عرصه از دیگر راهکارهای حفظ گونه‌های زربین است.