ذوالجودی: امیدوار به احیای دریاچه ارومیه تا 6 سال آینده هستیم/ دولت حساسیت ویژه ای نسبت به مساله تالاب ها دارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در روزهای قبل اولین طوفان نمک از دریاچه ارومیه برخاست و این اولین زنگ هشدار برای مسوولانی بود که این دریاچه را محلی برای مناقشات سیاسی قرار دادند در حالیکه طبیعت مانند همیشه قواعد خود را بر زیستمندانش دیکته می کند و توجهی به ما ندارد. اما در صورت مرگ دریاچه ارومیه این مساله شبیه به هیچ کدام از ندانم کاری های سیاستمداران کشور نخواهد بود. این زیست بوم استثنایی توانایی این را دارد که در صورت عدم احیاء تا ده سال آینده نه تنها کشاورزی را در شمالغرب ایران ناممکن سازد بلکه پرتراکم ترین نقطه ایران به لحاظ جمعیتی را به صورت کامل خالی از سکنه خواهد کرد و تمامی برنامه های توسعه ای و آرمان های ملی و مذهبی کشور را به باد هوا خواهد سپرد.

در این باره مجتبی ذوالجودی، معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا در تشریح وضعیت زیستگاه های آبی در کشور بیان داشت: مجموعه ای از عوامل در طی چند دهه اخیر باعث شده است اکوسیستم های آبی ما در کشور دچار مشکلات عدیده ای شوند.

وی افزود: اکنون مهم ترین بحثی که در حفاظت از تالاب ها و دریاچه ها و زیستگاه های آبی داخل کشور مطرح است این است که چگونه باید منابع آب را در حوزه کشاورزی مدیریت کرد زیرا محصولات آن قابل توجیه نیست به دلیل اینکه بالاترین میزان مصرف آب را در تولید محصولاتی با کمترین ارزش افزوده دارد.

سد سازی ها کشور را دچار بحران کرده است

معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها تصریح کرد: سدسازی ها در برخی از حوزه ها در کشور متاسفانه کشور را دچار یک بحرانی کرده که اکنون ما را با مشکلات زیستی روبه رو کرده است.

ذوالجودی ادامه داد: مجموعه ای از عوامل مانند سدسازی های بی رویه، برداشت آب از چاه های مجاز و غیرمجاز، کشاورزی سنتی در اطراف حوزه های آبخیز تالاب ها و دریاچه ها به همراه چندین سال خشکسالی در سالهای اخیر باعث شده است تا ما با وضعیت فعلی رو به رو شویم.

دولت حساسیت ویژه ای نسبت به مساله تالاب ها دارد

وی اضافه کرد: تمامی این عوامل به همراه مدیریت نادرست منابع آب در سالهای اخیر این وضعیت را تشدید کرد اما بعد از اینکه اطلاع رسانی و آگاهی در این حوزه افزایش یافت اقدامات مدیریتی عمده ای انجام گرفت و ما اکنون در دولت شاهد حساسیت ویژه ای نسبت به مساله تالاب ها هستیم.

معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها گفت: ما در حال مذاکره هستیم تا حداقل حق آبه رودخانه ها و تالاب ها را بعد از تامین آب شرب به دست بیاوریم و بعد از آن برای تامین آب کشاورزی و صنایع اختصاص آب داشته باشیم.

ذوالجودی عنوان کرد: ما در مورد دریاچه ارومیه شرایط سختی داریم اما باید در نظر داشته باشیم که به چه شکلی می توانیم این فضا را به سمت مطلوب حرکت دهیم و این مساله در دولت نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است.

معاون سازمان محیط زیست یادآور شد: ما هنوز به آنچه که می خواهیم نرسیدیم چون پیش از این قول حق آبه صنایع و کشاورزی در برخی نقاط داده شده است و این یک تعهدی ایجاد کرده است اما باید سعی کنیم از طریق تعامل با سایر دستگاه ها حتما حق آبه محیط زیست را مورد مطالبه جدی قرار دهیم.

وی در ادامه توضیح داد: دریاچه ارومیه می تواند در کوتاه مدت منشاء گرد و غبار باشد اما در همین مدت می توان آن را مدیریت کرد اما در این مورد در برخی موارد بزرگنمایی می شود هرچند این مساله حقیقتا یک شرایطی را ایجاد نمود که مدیریت آن را سخت کرده است اما ما برای احیاء آن امیدوار هستیم.

ذوالجودی با اشاره به اینکه مردم و کشاورزان نیز باید در این خصوص همکاری بکنند، تاکید کرد: ما باید معیشت جایگزین در این خصوص برای مردم در نظر بگیریم تا بتوانیم حق آبه دریاچه را تامین کنیم.

با همکاری UNDP و ژاپن 200 روستا در کشور 27 درصد صرفه جویی آبی داشتند

معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها افزود: ما هم اکنون تحت یک پروژه ای که با همکاری دولت ژاپن و برنامه عمران ملل متحد UNDP در حال انجام هستیم، سعی داریم با همراه کردن جوامع محلی از جمله 200 روستا که بیش از 100 مورد آن در اطراف حوزه آبخیز دریاچه ارومیه قرار دارد با ایجاد اشتغال های جدید، آب را در این مناطق مدیریت کنیم.

وی اضافه کرد: در این مناطق سعی داریم با تقویت اشتغال هایی مانند صنایع دستی و یا کشاورزی با آبیاری تحت فشار استفاده از آب را بهبود ببخشیم و تاکنون توانستیم در عمده این مناطق نزدیک به 27 درصد آب را صرفه جویی کنیم.

ذوالجودی ادامه داد: نتایج این مساله قابل ارایه است و گزارش آن برای ارایه در دولت نیز آماده شده است که شامل فرآیند هایی از اقناع مردم محلی برای تغییر شغل و حتی مراجعه به شغل های جایگزین که درآمدهای بیشتری برای آنها دارد توانسته تاکنون موفق عمل کند.

معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها تاکید کرد: انتقال آب از سد کانی سیب از جمله اقدامات فیزیکی بود که سعی کردیم از این طریق وضعیت دریاچه در شرایط پایداری بماند و بدتر از شرایط کنونی نباشد.

وی گفت: برخی از کارشناسان معتقدند می توانستیم با بودجه انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه بسیاری از چاه های اطراف این منطقه را تعطیل کنیم یا با اختصاص کمک های بلاعوض یا وام های بدون بهره به مردم این شرایط را بهتر از وضعیت فعلی مدیریت کرد اما اکنون هم این اقدام نتایج بدی در پی نداشته است.

ذوالجودی عنوان کرد: ما امیدواریم در یک شرایط مناسب و مطلوب دریاچه ارومیه تا 6 الی 8 سال آینده احیا شود و این مستلزم شرایطی است که همکاری مردم محلی و وزارت خانه های نیرو و کشاورزی به شکل مطلوبی پیش رود.

معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها با اشاره به اینکه امیدواریم در سالهای آینده بارندگی در این حوزه آبخیز افزایش یابد، افزود: این دور از ذهن نیست که وضعیت دریاچه تا دو ماه آینده به شرایط بی سابقه ای در طی یک قرن اخیر برسد.

خبرنگار: مسعود لاهوت