ایران دارد از تشنگی می میرد /97درصد کشور دچار خشکسالی است/ بحران آب نیازمند مدیریت منظم و نوآورانه

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، یک چهارم جمعیت جهان یعنی دو میلیارد نفر از آب آشامیدنی ناسالم استفاده می کنند. بر اساس گزارش یونیسف، روزانه بیش از 1000 کودک به دلیل بیماری های مرتبط با آب ناسالم جان خود را از دست می دهند. جوامع روستایی بیشتری رنج می برند.

در این میان ایران نمونه بارز کشوری است که از بحران ریشه ای آب رنج می برد.  ایران با دریای خزر، خلیج فارس و خلیج عمان همسایه است اما برنامه‌ریزی ناکارآمد زیست‌محیطی ایران کشور را به  «ورشکستگی آب» رسانده است. 17.6 درصد از جمعیت مناطق روستایی ایران هنوز به آب آشامیدنی دسترسی ندارند و  97 درصد کشور با درجات مختلف خشکسالی درگیرند.

در این میان ایران تشنه است و بحران آب در ایران افزایش یافته است. بحران آب در کشور  به دلیل عوامل مختلفی از جمله کاهش بارش‌های طولانی مدت، تغییر الگوی بارش‌ها، بالا رفتن دما و تبخیر، کاهش منابع آب شیرین به دلیل بی‌توجهی به حفظ منابع آبی و استفاده بیش از حد از آن‌ها، کاهش سطح آب زیرزمینی به دلیل مصرف بی‌رحمانه آب زیرزمینی، عدم اصلاح الگوی مصرف آب در کشاورزی و صنعت و نهایتاً افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی نیز به دلیل تقاضای بیشتر برای آب، موجب شده است. این عوامل با هم تاثیرات پیچیده‌ای بر روی مدیریت آب کشور گذاشته  و بحران آب را تشدید کرده اند.

از سوی دیگر  تغییرات اقلیمی نیز مزید بر علت شده است.. در حال حاضر، برخی از مناطق کشور با کمبود آب جدی روبرو هستند و برای حل این مشکل، نیاز به پیدا کردن راه‌حل‌های مستدام و شایسته دارند.

راهکاریی که هزاران مرتبه گفته شد، اما کو گوش شنوا!

کاهش بحران آب ایران به دلیل تنوع و پیچیدگی علل، نیازمند برنامه ریزی  چندسویه در صنعت، کشاورزی و مدیریت شهری و شهروندی است. برنامه ریزی اول را باید دولت انجام دهد.    توسعه سامانه های روش های نوین آبیاری ، راه حلی است که سالها است که کارشناسان ایرانی و خارجی برای مواجه نشدن و حال برای برون رفت از ابر بحران آب در کشور مطرح کرده اند اما همچنان مورد بی توجهی است و اما  روش های نوین آبیاری  استفاده از فناوری های جدید مانند آبیاری قطره‌ای و آبیاری زیرسطحی می تواند به کاهش مصرف آب در کشاورزی و شهری کمک کند.

راه حل دومی که باز سالهای متمادی است کارشناسان برای دور ماندن ایران از بحران آب مطرح کرده اند ،حفظ منابع آب از طریق برنامه‌ریزی صحیح برای مدیریت منابع آب، بهبود کیفیت آب و محافظت از منابع آب با هدف کاهش اتلاف آب است. اما این راهکار نیز مورد کم توجهی است.

توسعه صنایع بازیافت و استفاده مجدد از آب در بسیاری از کشورهای جهان مدنظر قرار گرفته است. فناوری های جدید برای بازیافت آب و استفاده مجدد آب در صنایع مختلف نظیر کشاورزی، شهری و صنعتی باید در دستور کار قرار گیرد.

راهکار دیگر توسعه سامانه های جمع آوری داده برای مانیتوریگ حرکت و مصرف آب ، اجرای برنامه‌های طرح حفاظت منابع آب، و بهینه‌سازی مدیریت منابع آب در سیستم‌های کشاورزی و شهری می تواند راهکار دولتی مناسبی برای مدیریت هوشمند آب در شرایطی باشد که هر قطره آب ارزش حیاتی برای ایران و ایرانی دارد.

 گام آخر بعد از اینکه مردم مشاهده کردند که دولت در حال برنامه ریزی دلسوزانه برای عبور از بحران آب است، ترویج فرهنگ صرفه جویی در مصرف آب می تواند باشد. آموزش و ترویج فرهنگ صرفه جویی در مصرف آب، به کاهش مصرف آب توسط مردم و بهبود بیشتر شرایط محیط زیست کمک می کند.

البته که این راهکارها با مدیریت جزیره ای و نبرد بین وزارتخانه ها و جنگ های سیاسی احزاب سیاسی راهی به جایی نمی برد .چنین راه‌حل‌هایی نیازمند هماهنگی بین سازمان‌ها، مردم، صنعتگران و دولت است . برای کاهش بحران آب در ایران، لازم است که تفکری با نظم و نظام و نوآورانه متمرکز بر پایداری با درگیری همه نهادها و مردم به شکل جدی پیش برود.