بررسی تعطیلی مدارس تهران بخاطر آلودگی هوا
تعطیلی مدارس تهران بهدلیل آلودگی هوا، پیامدهای اقتصادی، آموزشی و روانی گستردهای برای خانوادهها دارد؛ از انتخاب بین کار و مراقبت از کودک گرفته تا چالشهای افت تحصیلی و فشارهای مالی که بحران را به خانهها منتقل میکند.
هر بار تعطیلی مدارس در تهران، به منزله یک روز استراحت نیست؛ بلکه زنجیرهای از تصمیمات حساس و چالشبرانگیز برای خانوادهها را به دنبال دارد: کودکان باید کجا سپری کنند؟ کدام والدین کار خود را رها کنند؟ و هزینههای ناشی از عقبماندگی آموزشی چگونه تامین شود؟ این وضعیت، در شهری که حتی هوای قابلتنفس هم یک امتیاز محسوب میشود، بدیهی است که تعطیلی مدارس صرفاً فشار بیشتری بر خانوادهها وارد میکند، بدون آنکه بحران را به طور اصولی حل کند.
هوای آلوده و خانههایی که آمادگی کافی ندارند
بامداد روزهای آلوده معمولاً با پیامهای گروههای مدرسهای همراه است که این خبر را میدهند: «مدارس تعطیل است.» عبارتی کوتاه که برخی خانوادهها آن را آغازگر چالش اقتصادی و اجتماعی خود میدانند. برای مادری شاغل که قرار بوده در یک جلسه کاری مهم شرکت کند، این پیام به معنی بازنگری کامل برنامههایش است.
همچنین، کودکی که به جای حضور در کلاس درس، اکنون در خانه مانده نیاز به مراقبت و کمک آموزشی دارد. این شرایط معمولاً هزینهزا است: از گرفتن مرخصی اضطراری گرفته تا استخدام پرستار یا همراه بردن کودک به محل کار. این مسئله فقط برای تعداد معدودی خانواده رخ نمیدهد، بلکه در شهری مانند تهران که در بخش عمدهای از سال هوایش «ناسالم» گزارش میشود، به یکی از معضلات رایج بدل شده است. هر تعطیلی مدارس برای والدین، نه یک وقفه آموزشی، بلکه موجی از نگرانیها و فشارهای روانی و اقتصادی را به دنبال دارد.
در سطح دیگری از ماجرا، تفاوتهای مالی خانوادهها نیز نمایان میشود. والدینی که توانایی مالی بیشتری دارند، ممکن است با آسانی بیشتری به استخدام پرستار، معلم خصوصی یا برنامه حمایتی بپردازند. در حالی که خانوادههای کمدرآمد با هر تعطیلی به بحرانی جدیتر نزدیک میشوند؛ بحرانی که انتخاب آنها میان کاهش درآمد و همراهی کودک در فضای کار است که هر دوی این گزینهها، آسیبهای خود را دارند. به این ترتیب میتوان گفت تعطیلی مدارس نه تنها برای سلامت کودکان راهحل مطمئنی نیست، بلکه بحران دیگری برای بخش زیادی از زندگی خانوادههاست.
تعطیلی مدارس؛ فشار مالی برای دولت و خانوادهها
در بسیاری از محاسبات، تعطیلی مدارس هزینه سنگینی برای کشور دارد. مسئولین حوزه آموزش و پرورش اعلام کردهاند که هر روز تعطیلی مدارس میتواند تا مبلغ ۱۰۰۰ میلیارد تومان هزینه در بر داشته باشد. این موضوع نشاندهنده آن است که حتی از دیدگاه دولتی نیز این تعطیلیها چندان یک راهحل اصولی نیست.
اما در این میان کمتر به هزینههای پنهانی که خانوادهها متحمل میشوند اشاره شده است؛ هزینههایی که از مرخصیهای بدون حقوق، استخدام پرستار، پرداخت هزینه کلاسهای جبرانی یا افت آموزشی تشکیل میشود. بسیاری از والدین در مشاغلی مشغول هستند که با کاهش ساعات حضور یا حتی مرخصی بدون حقوق مواجه میشوند؛ و این شرایط میتواند معیشت خانوادهها را دچار اختلال کند. تعطیلی مدارس در این نوع شرایط نه تنها فشار مالی بزرگی بر خانوادهها وارد میکند، بلکه جریان یادگیری کودکان را نیز مختل میسازد.
در مناطق کمتر برخوردار، تعطیلی مدارس ضربه جدیتری وارد میکند. آموزش آنلاین به دلیل نبود امکانات کافی مانند دستگاههای هوشمند یا اینترنت پایدار، عملاً برای بسیاری از خانوادهها قابل دسترس نیست. چنین کودکانی با تعطیلی مدارس از مسیر آموزشی عقب میافتند و هیچ راه جایگزینی در اختیار ندارند.
آموزش آنلاین؛ راهحل یا مشکل تازه
تصور اولیه این بود که آموزش آنلاین میتواند در روزهای تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا جایگزینی باشد؛ اما در عمل، برای بسیاری از خانوادهها این روش به مشکلی جدید تبدیل شده است. در خانههایی که چند کودک دارند و دستگاه کافی برای اتصال به کلاس آنلاین وجود ندارد، یا اینترنت ضعیف است، یا هماهنگی بین فعالیت والدین و کودکان به مشکل برخورد میکند، کیفیت آموزش دچار اختلال میشود.
مطالعات جهانی حاکی از آن است که آموزش آنلاین به خصوص برای کودکان، کیفیت پایینتری نسبت به آموزش حضوری دارد، و وقتی زیرساختها نیز کفایت نداشته باشد، چالشها دوچندان میشود. کودکانی که در کلاس آنلاین موفق به درک درس نمیشوند، به تدریج به دورههای جبرانی یا معلم خصوصی نیاز پیدا میکنند و خانوادهها هزینههای اضافی را باید متقبل شوند. در بسیاری از موارد، حتی خانوادههایی که توان مالی این جبرانی را ندارند، کودکی دارند که وارد چرخه افت آموزشی میشود؛ چرخهای که با هر تعطیلی تشدید میشود.
بر اساس تحقیقات، افزایش معضل آلودگی هوا میتواند مستقیماً بر روی نتایج تحصیلی کودکان تاثیر منفی بگذارد. در تهران، که اختلاف غلظت آلودگی بین روزهای آلوده و سالم بسیار زیاد است، این اثر به وضوح قابل مشاهده است.
تعطیلی مدارس؛ چالشهای گوناگون والدین و دانشآموزان
هر بار تعطیلی مدرسه اعلام میشود؛ واکنش والدین غالباً نه آرامش، بلکه نوعی آمادهباش مضطرب است؛ وضعیت جدیدی که باید برنامهریزیهای زندگی روزمره آنها را متناسب کند. بسیاری از والدین در چنین شرایطی باید تصمیمهای سختی بگیرند: آیا کارشان را رها کنند تا به کودک برسند یا آموزش فرزند را نادیده بگیرند؟
یکی از معلمان باسابقه در منطقه ۱۴ تهران توضیح میدهد: «با هر تعطیلی مدارس، تمرکز یادگیری از سوی بسیاری از دانشآموزان از دست میرود. بازگشت به کلاس، مانند شروعی دوباره است و شامل کار اضافی برای معلمان و فشار روانی برای دانشآموزان.» این وضعیت در خصوص کسانی که دسترسی به آموزش آنلاین ندارند، معضلات بیشتری را به همراه دارد.
هزینه جبران عقبماندگی آموزشی نیز بالا است. خانوادهها برای استفاده از معلم خصوصی یا دورههای جبرانی باید بودجه بیشتری اختصاص دهند. این شرایط فشار سنگینی بر بسیاری از خانوارها وارد میکند، به خصوص آنهایی که وضعیت مالی ضعیفی دارند.
تعطیلی؛ نه درمان، نه مسکنی مؤثر
تعطیلی مدارس در شهرهای آلوده راهحلی کوتاهمدت برای سلامت کودکان تلقی شده اما در واقعیت، مشکلات آن حتی بزرگتر از آنچه انتظار میرود است. بحران آلودگی هوا همچنان وجود دارد؛ فشارهای روانی والدین افزایش مییابد و یادگیری کودکان با موانع مواجه میشود.
این تصمیم، نه مشکل آلودگی را رفع میکند، نه کیفیت تحصیلی کودکان را حفظ میکند و نه فشار مالی خانوادهها را کاهش میدهد. تنها تغییر بار مشکل از کلاسهای مدرسه به محیط خانه میباشد.
شهرهایی مثل تهران به سیاستهای جامع و موثر برای مقابله با آلودگی هوا و حمایت از خانوادهها نیاز دارند. تا زمانی که این سیاستها اجرایی نشود، هر فصل آلوده همراه با همان پیام آشنا تکرار خواهد شد: «مدارس تعطیل است» و این چرخه بارها از نو آغاز خواهد شد.
ارسال نظر