مشاوره روانپزشکی چتی و صوتی در استارتاپ‌ها؛ پلی خطرناک به سمت درمان/ شریعت: وزارت بهداشت موظف به رصد است

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در سال‌های اخیر، برخی  استارتاپ‌ به تدریج بخش‌هایی را به خدمات روان‌درمانی اختصاص داده‌اند که شامل روانپزشکان هم  می‌شود. نکته‌ی قابل توجه در این بخش، ارائه خدمات مشاوره به شکل متنی و صوتی است؛ به این معنا که بیمار و روانپزشک بدون حضور فیزیکی و صرفاً از طریق پیام یا ارسال صوت، گفتگو می‌کنند. اما آیا چنین مشاوره‌ای می‌تواند به درمان واقعی و تجویز دارو منجر شود و آیا اساساً بعد از این نوع مشاوره، صدور نسخه امن و معتبر است؟

سید وحید شریعت، رئیس انجمن روانپزشکی ایران، در گفتگو با خبرنگار رکنا، به شدت نسبت به این نوع خدمات هشدار داد. او توضیح داد: «استفاده از مشاوره متنی به‌عنوان یک پل ارتباطی با بیمار، احتمالاً بهتر از هیچ است، اما هرگز جایگزین روش‌های استاندارد روان‌پزشکی و روانشناسی نمی‌شود. این روش می‌تواند در روانشناسی تا حدی قابل قبول باشد، اما وقتی پای تجویز دارو و نسخه می‌آید، اعتماد به این روش عملاً بی‌پایه است.»

او افزود: «وقتی پزشک از طریق متن با بیمار صحبت می‌کند، هیچ تضمینی وجود ندارد که بتواند وضعیت واقعی بیمار را درک کند یا داروی مناسب تجویز کند. احتمال خطا در این روش بسیار بالا است و از نظر علمی نیز تاکنون هیچ تاییدی برای این نوع فعالیت‌ها وجود ندارد.»

شریعت به ریسک‌های جدی چنین پلتفرم‌هایی اشاره کرد و گفت: «مسئله فقط سلامت بیمار نیست. این روش می‌تواند حتی وضعیت روانی بیمار را بدتر کند و به سلامت جامعه هم آسیب برساند.»

او ادامه داد: «حتی اطمینان از اینکه افراد پشت اکانت‌های پزشکان واقعاً پزشک هستند، بسیار دشوار است. ممکن است منشی یا فرد غیرمتخصص پاسخگو باشد. بارها اتفاق افتاده که نام یک پزشک واقعی برای فعالیت فردی دیگر استفاده شده است، یا حتی یکی از همکاران من متوجه شد که فردی در تهران از نام او بدون اجازه استفاده می‌کند. وقتی مشاوره ناشناس و بدون صدا ارائه می‌شود، شناسایی این افراد تقریباً غیرممکن است.»

رئیس انجمن روانپزشکی بر نقش نظارتی وزارت بهداشت و نظام پزشکی تاکید کرد: «کمترین اقدام این است که بررسی شود چه درصدی از افرادی که خدمات ارائه می‌دهند، واقعاً پزشک هستند و آیا صلاحیت قانونی و علمی لازم را دارند یا خیر. همچنین باید مشخص شود خدمات به شکل صحیح و استاندارد ارائه می‌شوند یا نه. قبل از راه‌اندازی هر پلتفرم، باید قوانین و سازوکار مشخصی تعریف شود تا از ایجاد هرج و مرج و خطر برای بیماران جلوگیری شود.»

شریعت در پایان گفت: «مشاوره متنی شاید در شرایطی که هیچ گزینه دیگری وجود ندارد، بهتر از عدم دسترسی به خدمات روانشناسی یا روانپزشکی باشد، اما به هیچ وجه نمی‌تواند جایگزین استانداردهای درمانی شود و نمی‌تواند تضمین کننده ایمنی بیمار باشد. در حال حاضر، این روش پرریسک است و به نظارت جدی و قانونمند از سوی وزارت بهداشت نیاز دارد.»