هزینه ماهانه ۸ میلیون تومانی دارو برای هر کودک مبتلا به HIV / جامعه دندان‌پزشکی همچنان از آگاهی کافی نسبت به HIV و ایدز برخوردار نیست

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، امروز ۱۷ اردیبهشت، روز جهانی کودک یتیم ایدز است. منظور از کودک یتیم ایدز، فرزندی است که یکی یا هر دو والد خود را به دلیل ابتلا به بیماری ایدز از دست داده باشد.

در این خصوص، زهرا حاجی‌زاده، مدیرعامل انجمن احیای ارزش‌ها (حامی زنان و کودکان متاثر از HIV و ایدز)، در گفت‌وگو با رکنا بیان کرد: «برخی از افرادی که با ویروس HIV زندگی می‌کردند، به دلایلی شناسایی و درمان نشده و در نهایت وارد مرحله ایدز شده بودند. این افراد بعدها صاحب فرزند شدند و پس از فوت‌شان، کودکانشان یتیم شده‌اند. ما با کودکانی مواجهیم که یا هر دو والد خود را از دست داده‌اند یا یکی از آنها.»

او افزود: «برخی از این کودکان خودشان سالم هستند و برخی دیگر با ویروس HIV زندگی می‌کنند. معمولاً این بچه‌ها نزد پدربزرگ، مادربزرگ یا بستگان زندگی می‌کنند. آمار دقیقی از تعداد این کودکان در کشور نداریم، اما در انجمن احیای ارزش‌ها، ۴۲ کودک یتیم ایدز تحت پوشش داریم، از کودک یک ساله گرفته تا نوجوانان ۱۶ ساله.»

در پاسخ به این پرسش که آیا سازمان بهزیستی از این کودکان حمایت می‌کند یا خیر، حاجی‌زاده تأکید کرد: «هیچ نهادی حمایتی از این بچه‌ها ندارد و انجمن احیای ارزش‌ها تنها نهادی است که حامی زنان و کودکان متاثر از HIV است. یکی از مراکز بهزیستی را می‌شناسیم که سال‌ها دو کودک مبتلا به HIV را از تخت پایین نیاورده بود تا مبادا به دیگر کودکان آسیبی برسد.»

او در مورد وضعیت آموزش این کودکان نیز گفت: «در سال‌های گذشته، این بچه‌ها برای تحصیل با مشکلات جدی مواجه بودند، چرا که کادر مدارس از نحوه تعامل با آن‌ها آگاه نبودند. اما خوشبختانه پس از الزام آموزش‌وپرورش به پذیرش این دانش‌آموزان، شرایط بهبود یافته است. مثلاً کودکی در انجمن ما بود که ترک تحصیل کرده و متاسفانه فوت شده است. آن زمان، مدیر مدرسه او را اخراج کرده بود. شاید اگر آگاهی بیشتری وجود داشت و این اتفاق نمی‌افتاد، آن کودک حالا به تحصیل ادامه می‌داد. اکنون، برادر همان کودک و مادرش در همان مدرسه مشغول به کار و تحصیل هستند و این نشان‌دهنده تغییر مثبت در نگاه و فرهنگ جامعه است.»

مدیرعامل انجمن تأکید کرد: «این کودکان کاملاً مانند سایر افراد عادی زندگی می‌کنند. داروهای خود را به‌موقع مصرف می‌کنند، تغذیه سالم دارند و مشکلی برای زندگی روزمره‌شان وجود ندارد. با این حال، با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی، شرایط مالی این خانواده‌ها بسیار سخت است. تأمین دارو و درمان هم با مشکلاتی همراه است. اگرچه خیرانی داریم که از آن‌ها حمایت می‌کنند و مکمل‌های غذایی می‌فرستند، اما هزینه ماهانه داروهای این کودکان بیش از ۸ میلیون تومان است.»

او ادامه داد: «در این سال‌ها، انجمن با تحت پوشش قرار دادن این کودکان، دوره‌های نیازسنجی و گروه‌درمانی برگزار کرده است؛ هم برای کودکان و هم برای مادرانشان. اکنون بسیاری از این خانواده‌ها به ثبات رسیده‌اند. مادری را تصور کنید که ۲۵ سال پیش به انجمن مراجعه کرده بود؛ حالا او فردی توانمند، مستقل، دارای همسر سالم و زندگی مناسب است.»

حاجی‌زاده در ادامه با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی گفت: «سال‌هاست که انجمن تمرکز خود را بر فرهنگ‌سازی گذاشته است. مثلاً در روز جهانی کودک یتیم ایدز، تلاش می‌کنیم تا واژه "یتیم" حذف شود و بگوییم "کودکان متاثر از اچ‌آی‌وی". یکی از دغدغه‌ها این است که آیا این کودکان از وضعیت سلامتی خود آگاه هستند یا خیر. بنابراین، با کمک روانشناسان و متخصصان، به این نتیجه رسیدیم که باید متناسب با سن هر کودک، آموزش‌هایی به او داده شود تا بداند این ویروس چیست و چرا باید دارو مصرف کند.»

او اضافه کرد: «آموزش را از مادران آغاز می‌کنیم و کارگاه‌هایی مانند تربیت جنسی، بلوغ زودرس و آشنایی با ویروس برگزار می‌شود. همچنین، برای تغذیه این کودکان برنامه‌ریزی شده است. وقتی کودکی وارد سن بلوغ می‌شود – چه دختر و چه پسر – به دلیل وجود ویروس در خون و ترشحات بدن، باید داروها را منظم مصرف کنند تا بار ویروسی به صفر برسد و همچنین دچار استرس نشوند. همه این اقدامات با کمک کارشناسان داوطلب در حوزه تغذیه، روان‌شناسی، سلامت جنسی و اجتماعی انجام می‌شود.»

وی تاکید کرد: «باید از همان ابتدا، به‌ویژه هنگام ورود کودکان به مدرسه، آگاهی‌های لازم وجود داشته باشد. مدیران مدارس باید بدانند اگر کودکی در مدرسه آسیب دید یا زخمی شد، باید اصول بهداشتی را رعایت کنند تا هیچ خطری دیگران را تهدید نکند و حداقل استانداردهای بهداشت جهانی رعایت شود.»

حاجی‌زاده گفت: «یکی از مشکلات اصلی ما خدمات دندانپزشکی است. هرچند دندانپزشکانی به‌صورت داوطلبانه بچه‌ها را ویزیت می‌کنند، اما هنوز نتوانسته‌ایم به‌صورت گسترده در این حوزه اقدام کنیم و همچنان این جامعه از آگاهی کافی نسبت به ایدز و اچ آی وی برخوردار نیست. ما حتی از علم جامعه‌شناسی پزشکی و جامعه‌شناسی درمان نیز استفاده می‌کنیم تا بتوانیم اطلاع‌رسانی دقیق و موثری برای این گروه از کودکان انجام دهیم تا بدون استرس، انگ و تبعیض، زندگی‌ای آرام و همراه با درک و پذیرش اجتماعی داشته باشند.»

در پایان، حاجی‌زاده گفت: «در حال حاضر، انجمن ۱۲۰ نفر را تحت پوشش دارد؛ شامل ۴۲ کودک و ۴۲ مادر که همگی فعال‌اند و از خدمات انجمن بهره می‌برند. برخی دیگر نیز که به‌دلیل مسافت، امکان حضور مرتب را ندارند، به صورت غیرمستقیم خدمات دریافت می‌کنند.»