حدود 10درصد دانش آموزان زاهدان مبتلا به اگزما هستند/حضور مایت خانگی راجدی بگیرید/ آمار اگزما در ایران بالاتر از میانگین جهانی

به گزارش خبرنگار سلامت رکنا، اگزما یا درماتیت یکی از انواع بیماری های پوستی خارش دار است و به صورت التهاب، قرمزی، پوسته پوسته شدن و... خود را نشان می دهد. درماتیت آتوپیک و درماتیت سبوره(شوره سر و صورت) در ایران بسیار شایع است.

آشنایی با انواع اگزماهای پوستی، علت ایجاد و علائم آن به افراد کمک می کند علاوه بر جلوگیری از ابتلا به این بیماری در صورت بروز، سریع تر برای مشکلات پوستی خود به پزشک مراجعه و تحت درمان قرار گیرند.

دکتر علی مرادی متخصص پوست و مو ، در گفت و گو با رکنا، با اشاره به این موضوع که اگزما یا درماتیت شایع ترین بیماری پوستی در ایران و جهان است، گفت: اگزما یک بیماری چند عاملی است که شامل عوامل ژنتیکی و محیطی می شود. معمولا این بیماری به صورت خارش، قرمزی، تورم و پوسته ریزی بروز پیدا می کند و در زنان شایع تر است. اگزما یا درماتیت یک اصطلاح کلی است که شش مورد از شایع ترین آنها شامل اگزمای آتوپیک، تماسی، سکه ای، شوره سر، عصبی و زمستانه است.

این متخصص در توضیح اگزمای آتوپیک به عنوان مشکلی که ژنتیک نقش مهمی در بروز آن دارد و معمولا از دوران کودکی شروع می شود، گفت: بروز این نوع اگزما به صورت خشکی پوست و ضایعات پوستی صورت، دست و پا است. ایران از جمله کشورهایی است که شیوع درماتیت آتوپیک در آن نسبت به میانگین جهانی از سایر کشورها بیشتر است. طبق آمار موجود در ایران حدود 9 درصد دختران و 8 درصد پسران به این بیماری مبتلا هستند. شایع ترین اگزما در ایران اگزمای تماسی است که  شامل دو نوع تحریکی و آلرژِیک می شود. این بیماری به علت تماس مستقیم با ماده محرک(آلرژن) به وجود می آید و تنها زمانی از بین میرود که تماس با ماده محرک قطع شود. مهم ترین دلیل ایجاد درماتیت تماسی تحریکی، آب و شوینده های صابونی (مایع ظرفشویی، سفیدکننده ها، مواد شیمیایی و...) است. این بیماری در زنان خانه دار و مشاغلی مثل مکانیکی که تماس زیادی با آب و مواد صابونی دارند، بیشتر دیده می شود. از علائم بروز این اگزما خشکی پوست، قرمزی، پوسته پوسته شدن، افزایش ضخامت پوست و گاهی تاول و زخم است. درماتیت تماسی از نوع آلرژیک معمولا در خانم ها دیده می شود و از عوامل شایع ایجاد آن جواهرات(مخصوصا طلای سفید)، بدلیجات، پیرسینگ، لوازم آرایشی، عطرها، رنگ مو و لباس های با الیاف مصنوعی است.

او با توضیح اگزمای سکه ای به عنوان بیماری که به شکل سکه با یک مرز مشخص از پوست اطراف خود جدا شده و با خارش همراه است، افزود: از علائم آن تورم، قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست است. نوع بعدی اگزما که شیوع بالایی دارد و در آقایان شایع تر است درماتیت سبوره یا همان شوره ی سر است. این اگزما توسط یک مخمر به نام مالاسزیا که روی پوست سر و صورت زندگی می کند، ایجاد می شود. از علائم آن می توان به قرمزی، پوسته ریزی و گاهی بوی بد سر و صورت اشاره کرد. گاهی این درماتیت حتی در هفته های اول زندگی نوزاد ایجاد شده که در موارد شدید موجب پوسته چرب و ضخیم و بی قراری نوزاد می شود و نیازمند درمان است. درمان و کنترل این نوع اگزما به علت وجود همیشگی مالاسزیا روی پوست دشوار است.اگزمای بعدی از نوع درماتیت عصبی یا ناشی از خاراندن است. مسئله ای که در انواع اگزما باید رعایت شود این است که خاراندن یا دستکاری پوست باعث تشدید بیماری و  افزایش احساس خارش می شود. اگزمای زمستانه آخرین نوع اگزما از میان شایع ترین آن ها است. این اگزما معمولا در فصول سرد و خشک ایجاد می شود و به صورت درگیری ساق پا، خشکی، خارش و پوسته پوسته شدن دیده می شود. تشخیص این بیماری بیشتر به صورت بالینی است و با معاینه مشخص می شود. در مواردی ممکن است اگزما شبیه به قارچ های پوستی باشد در این صورت نیاز به نمونه گیری یا انجام ازمایش های قارچ شناسی است.

ملینا جعفری, [26/03/1403 02:44 ب.ظ]

او در خصوص درمان این بیماری و لزوم پیشگیری با استفاده ازعدم یا کاهش تماس با مواد آلرژی، استرس، ادویه جات، استفاده از لباس های نخی و حمام های کوتاه، گفت: همانطور که گفته شد یکی از دلایل ایجاد اگزما یا پیشرفت این بیماری استفاده متعدد از آب و مواد صابونی است. توصیه می شود حمام مخصوصا حمام های روزانه بیشتر از 10 الی 15 دقیقه نباشد؛ همچنین بعد از حمام از مرطوب کننده های مناسب برای چرب کردن پوست استفاده شود. آب حمام حتما ولرم باشد و از دوش های با اب خیلی گرم خودداری کنید. ترجیحا افراد مسن یا کسانی که دچار پوست های خیلی خشک هستند از شامپوهای ملایم یا بچه برای استحمام استفاده کنند. معمولا با افزایش سن غددی که مواد چربی رو ترشح می کنند کم می شوند. در نتیجه استحمام فرد باید کاهش پیدا کند مثلا اگر فردی در 30 سالگی 15 دقیقه استحمام می کند، نباید در 70 سالگی هم به همین میزان حمام کند؛ چرا که باعث خشکی بیشتر پوست می شود. تهویه مناسب حمام جهت کاهش قارچ هایی که در حمام زندگی می کنند بسیار مهم است. طبق تحقیقات انجام شده مکمل های تغذیه ای هیچ تاثیری در پیشگری یا درمان اگزما ندارند. یکی از علل های شایع اگزما، طبق تحقیقی که در سال 1392 انجام شد، موجودی به نام مایت خانگی یا هیره است که معمولا بر روی وسایل نخی مثل فرش، روبالشتی و.. زندگی می کند و از پوست بدن ما و قارچ ها تغذیه می کند. به علت اینکه این جانور تکثیر می شود، توصیه می شود، افراد به صورت هفتگی روبالشتی و ملاحفه های خود را با آب داغ بشورند.

مرادی با تاکید بر اینکه استفاده از داروهای موجود در عطاری طبق تحقیقات متعدد به هیچ عنوان توصیه نمی شود، گفت: طبق تحقیقی در انگلیس حدود 60 درصد این داروها حاوی کورتون های بسیار قوی هستند که به پوست آسیب زیادی (نازک شدن پوست، کاهش سطح ایمنی و...) میزند. از طرفی گرده های گیاهی خود یکی از عوامل مهم ایجاد حساسیت های پوستی است. شایع ترین مواد غذایی ایجاد یا تشدید کننده اگزما های پوستی  شامل تخم مرغ، شیر، بادام، سویا، غذاهای دریایی و... است. از جمله استانهایی که بیشترین آمار درگیری اگزماهای پوستی را دارند  می توان به تهران، یزد، بوشهر، فارس، گرگان، مازندران و کردستان اشاره کرد. طبق تحقیقات صورت گرفته (در سال 1398) 10 درصد دانش آموزان زاهدان دچار اگزما هستند. تحقیقات نشان داده است اگر مادر در زمان بارداری دچار کمبود ویتامین دی باشد خطر ابتلا به اگزمای اتوپیک در نوزاد  بالا می رود در نتیجه توصیه می شود مادران باردار حتما سطح ویتامین دی خود را چک کنند و حدالقل تا 6 ماه از شیر خود برای تغذیه کودک استفاده کنند؛ چرا که شیر خشک یکی از عوامل بروز اگزما در کودکان است. مادران کودکان خود را خیلی در محیط استریل پرورش ندهند چرا که در سنین بالاتر احتمال بروز برخی از بیماری ها مثل اگزما های پوستی در این کودکان بیشتر می شود.