فیلم/ اتل متل توتوله: شعر 500 ساله یا فقط یک بازی کودکانه؟ / دکتر سوادکوهی پاسخ می‌دهد!

<«اتل متل توتوله»؛ یک شعر پوچ یا گنجینه‌ای فرهنگی؟این همان سوالی است که دکتر کیوان ملکی سوادکوهی به تازگی در پاسخ به اظهارات جنجالی علیمردانی درباره این شعر کودکانه مطرح کرده است. علیمردانی این شعر محبوب کودکان را «بی‌محتوا و بی‌اهمیت» توصیف کرده بود، اما دکتر سوادکوهی با لحنی قاطعانه و انتقادی، نظری کاملاً مخالف ارائه می‌دهد: این شعر نه تنها پوچ نیست، بلکه گنجینه‌ای ارزشمند با قدمتی بیش از<۵۰۰ سالاست که نسل‌به‌نسل منتقل شده.

«اتل متل توتوله»؛ پلی به میراث ادبی و فرهنگی ایران

دکتر سوادکوهی با تأکید بر اهمیت این اشعار کودکانه معتقد است که «اتل متل توتوله» فقط یک بازی ساده کودکی نیست، بلکه بخشی از <هویت ملی و فرهنگیماست. او می‌گوید: «این اشعار ساده در ظاهر، حامل پیام‌های عمیقی هستند که نقش چشمگیری در تقویت قدرت تخیل، خلاقیت و یادگیری زبان در کودکان دارند.»

او با اشاره به اینکه ادبیات کودکانه در بستر فرهنگ عامه شکل گرفته، اظهار داشت: «این آثار بازتابی از تجربه‌ها و خاطرات جمعی مردمان است و توانسته با زبانی ساده اما پرقدرت، مفاهیمی عمیق را منتقل کند. تجارب فرهنگی ما در این اشعار نهفته است که کودکان را با ریشه‌های فرهنگی خود پیوند می‌دهد.»

آیا معیارهای ادبی بزرگسالان، قصه کودکانه را می‌شکنند؟تحلیل دکتر سوادکوهی اما به همین جا ختم نمی‌شود. او به موضوعی جالب‌تر ورود می‌کند: «چرا باید از چهارچوب‌های تفکری بزرگسالانه برای بررسی شعر کودکانه استفاده کرد؟» او معتقد است معیارهای ادبی بزرگسالان، نمی‌توانند ارزش واقعی «اتل متل توتوله» یا سایر اشعار کودکانه را درک و ارزیابی کنند.

دکتر سوادکوهی با نگاهی روانشناسانه، این اشعار را عاملی برای شادی و ایجاد ارتباط عاطفی کودکان می‌داند و می‌افزاید: «نادیده گرفتن ارزش این اشعار به دلیل سادگی آن‌ها، چیزی جز بی‌اعتنایی به اهمیت عمیق ادبیات شفاهی و فرهنگ عامه نیست.»

بافتی از تاریخ، روانشناسی و فرهنگدر پایان، او به منتقدان هشدار می‌دهد که به جای ساده‌انگاری و کنار گذاشتن این اشعار، باید به بافت فرهنگی، تاریخی و روانشناختی آن‌ها توجه کنند. دکتر سوادکوهی می‌گوید: «فرهنگ عامه، همانند نخ نامرئی، همه جامعه را به هم متصل می‌کند. بی‌اعتنایی به این عناصر فرهنگی، خطی بر ارزش‌های ملی و تاریخی ما می‌کشد.»