گفت‌وگوهای ترامپ و شی می‌تواند پایان‌بخش ماه‌ها آشوب اقتصادی جهانی باشد
رکنا سیاسی: دیدار پیش‌روی دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ رئیس‌جمهور چین می‌تواند پایان‌بخش ماه‌ها تنش اقتصادی جهانی ناشی از جنگ تجاری میان آمریکا و چین باشد و فرصتی برای بازنشانی روابط و حل‌وفصل موضوعات حساس از جمله عناصر کمیاب و تعرفه‌ها فراهم کند.
به گزارش گروه ترجمه رکنا، به نقل از گاردین، در آستانه اولین دیدار حضوری مورد انتظار از زمان بازگشت دونالد ترامپ به ریاست جمهوری، او و شی جین‌پینگ در آستانه دستیابی به توافق تجاری قرار دارند که می‌تواند ماه‌ها آشوب اقتصادی جهانی را پایان دهد. مقامات واشنگتن و پکن به‌طور فشرده پشت صحنه در حال شکل‌دهی چارچوب توافقی هستند که شامل عناصر کمیاب و تعرفه‌ها خواهد بود و فرصتی نادر برای بازنشانی روابط میان آمریکا و چین فراهم می‌کند.
دو رهبر از سال ۲۰۱۹ تاکنون رو در رو ملاقات نکرده‌اند. طی این سال‌ها، جنگ اوکراین، افزایش نگرانی آمریکا از پیشرفت‌های فناوری چین و مسائل طولانی‌مدت مرتبط با توازن تجاری نابرابر، فشار زیادی بر روابط بین دو اقتصاد بزرگ جهان وارد کرده است.
دیدار پیش‌روی آنها که پنج‌شنبه در حاشیه اجلاس همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوس آرام در سئول برگزار می‌شود، فرصتی تازه برای بازتعریف روابط به شمار می‌رود.
ترامپ روز چهارشنبه از هواپیمای ریاست جمهوری، ضمن ابراز خوش‌بینی گفت: «فکر می‌کنم دیدار فوق‌العاده‌ای با رئیس‌جمهور شی چین خواهیم داشت و بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.» او همچنین اشاره کرد که موضوع حساس تایوان ممکن است در دستور کار اصلی قرار نگیرد: «نمی‌دانم اصلاً درباره تایوان صحبت خواهیم کرد یا نه. مطمئن نیستم. شاید او بخواهد سوالی مطرح کند. موضوع زیادی برای پرسش نیست. تایوان، تایوان است.»
پکن تایوان را بخشی از خاک خود می‌داند و بارها تأکید کرده که استفاده از نیروی نظامی برای تحقق «اتحاد مجدد» را رد نخواهد کرد، بر اساس اظهارات رسمی اخیر.
یکی از موضوعات اصلی در دستور کار، عناصر کمیاب است که چین بر آن تسلط جهانی دارد و تقریباً ۷۰ درصد معدن‌کاری و بیش از ۹۰ درصد ظرفیت فرآوری جهانی را کنترل می‌کند. این ماه، چین محدودیت‌های صادراتی خود بر عناصر کمیاب و فناوری‌های مرتبط را تشدید کرد و امنیت ملی را دلیل آن عنوان نمود—حرکتی که پس از تلاش‌های آمریکا برای گسترش کنترل صادرات فناوری نیمه‌هادی پیشرفته علیه چین صورت گرفت.
گفت‌وگوهای مقدماتی در کوالالامپور در آخر هفته نشان می‌دهد که توافق غیررسمی احتمالی، به تعویق یک‌ساله محدودیت‌های صادراتی چین در مقابل توقف محدودیت‌های جدید نیمه‌هادی آمریکا خواهد انجامید. چنین توافق متقابلی می‌تواند برد اقتصادی برای هر دو طرف داشته باشد، اما برای جریان‌های سخت‌گیر واشنگتن که کاهش محدودیت‌ها را تهدید امنیتی بلندمدت آمریکا می‌دانند، چالشی ایجاد می‌کند.
همزمان، ترامپ در تلاش است با تنوع‌بخشی به همکاری‌ها، ریسک‌ها را کاهش دهد. او روز سه‌شنبه به همراه نخست‌وزیر جدید ژاپن، سانائه تاکایچی، توافقی برای تضمین تأمین عناصر کمیاب و مواد معدنی حیاتی امضا کردند. ژاپن از معدود اقتصادهای بزرگ است که فعالانه وابستگی خود به چین در زمینه عناصر کمیاب را کاهش داده—از حدود ۹۰ درصد در ۲۰۱۰ به ۶۰ درصد کاهش یافته است.
چین نیز در تلاش است وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد. این کشور سه‌شنبه، توافقنامه تجارت آزاد خود با بلوک ASEAN را ارتقا داد، که به‌طور جمعی بزرگ‌ترین شریک تجاری چین محسوب می‌شوند. تجارت دو جانبه چین و ASEAN در سال گذشته حدود ۷۷۱ میلیارد دلار بوده، در حالی که تجارت آمریکا و چین ۶۵۹ میلیارد دلار برآورد شده است.
تهدید جنگ تجاری جهانی هنوز بر گفت‌وگوها سایه افکنده است. در آوریل، هر دو کشور تعرفه‌هایی اعمال یا تهدید کردند که در واقع سطح تحریم تجاری ایجاد می‌کرد. ترامپ تهدید کرده بود که از اول نوامبر ۱۰۰ درصد تعرفه بر کالاهای چینی وضع کند، اما به نظر می‌رسد این تعرفه‌ها اکنون متوقف شده‌اند.
با این حال، سرنوشت تعرفه‌های بالای دو طرف که در اوج جنگ تجاری اعمال شده بودند، هنوز نامشخص است؛ این تعرفه‌ها در حال حاضر تا مهلت ۱۰ نوامبر معلق شده‌اند. تا ۲۵ سپتامبر، میانگین تعرفه چین بر صادرات آمریکا ۳۲.۶ درصد و میانگین تعرفه آمریکا بر صادرات چین ۵۷.۶ درصد بوده است. در اوج اوایل سال جاری، تعرفه‌ها در هر دو طرف بیش از ۱۳۰ درصد بود.
«هر دو رهبر خود و کشورشان را در موقعیت بسیار قوی می‌بینند»، بانی گلیزر از صندوق مارشال آلمان گفت و افزود: «با این حال، هر دو می‌خواهند از بازگشت به تعرفه‌های بسیار بالا که اوایل سال جاری تهدید کرده بودند، اجتناب کنند.»
وانگ یی، وزیر خارجه چین، سه‌شنبه با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا تلفنی گفتگو کرد و به «عقب‌نشینی‌ها» در روابط تجاری چین و آمریکا اشاره نمود و از هر دو طرف خواست در گفت‌وگوهای آتی «روح برابری، احترام و منافع متقابل» را رعایت کنند.
علاوه بر مسائل تجاری، انتظار می‌رود ترامپ و شی درباره کنترل فنتانیل و نهایی کردن توافق تیک‌تاک نیز گفتگو کنند. با این حال، فراتر از جزئیات هر توافق، پیشرفت عمده این اجلاس می‌تواند نشان دهد که دو قدرتمندترین رهبر جهان قادر به گفت‌وگوی سازنده هستند. ترامپ لحنی نسبتاً مصالحه‌جویانه در پیش گرفته و شی نیز به نظر می‌رسد در مدیریت تعامل با آمریکا در این مقطع اطمینان دارد.
از دیدگاه آمریکا، پذیرش فزاینده‌ای شکل گرفته که «همزیستی متقابل و وابسته می‌تواند مفید باشد.» به این ترتیب، پارادایم آمریکا نسبت به چین به تدریج در حال تغییر است.
ارسال نظر