چگونه علائم اولیه آلزایمر را تشخیص دهیم؟

به گزارش رکنا، یک متخصص بیماری‌های مغزی با تأکید بر علائم و مشخصه‌های بیماری آلزایمر و روند افزایشی آن به‌دلیل پیرتر شدن جمعیت کشور، اظهار کرد: گوشه‌گیری، کاهش تمایل به صحبت، مشکلات در حافظه نزدیک، گم کردن وسایل، تکرار پرسش‌های مشابه یا تغییر در روابط خانوادگی و اجتماعی می‌توانند از نشانه‌های اولیه این بیماری باشند.

عوامل مؤثر بر بروز بیماری آلزایمر

دکتر شبنم سهیل نادر توضیح داد که مهم‌ترین فاکتورهای ایجاد آلزایمر شامل مسائل ژنتیکی و افزایش سن است. او عنوان کرد: این بیماری از مهم‌ترین علل اختلالات جدی حافظه است و متأسفانه فرآیند برگشت‌پذیری ندارد.

او بیان کرد: در بیشتر موارد، این بیماری در افراد بالای ۶۰ سال بروز می‌کند؛ اگرچه در موارد نادری، نوع ژنتیکی آن ممکن است در سنین پایین‌تر یا حتی در دهه پنجم زندگی نیز مشاهده شود.

روند شیوع آلزایمر در کشور

دکتر سهیل نادر با اشاره به افزایش جمعیت سالمندان در کشور توضیح داد: از آنجا که این بیماری مختص به دوران سالمندی است، با بالا رفتن میانگین سنی جامعه، تعداد موارد ابتلا نیز روند افزایشی خواهد داشت. استان البرز نیز از این قاعده مستثنا نبوده و تأثیر افزایش سن جمعیت بر شیوع آلزایمر در آن مشهود است.

وی همچنین ذکر کرد که اطلاعات دقیقی درباره تعداد بیماران آلزایمر در استان البرز در دست نیست؛ با این حال امیدوار است که با کمک متخصصان و همکاری دانشگاه علوم پزشکی البرز، امکان ایجاد یک بانک اطلاعاتی جامع فراهم شود.

عوامل دخیل در اختلالات حافظه

این متخصص درباره دیگر عوامل مؤثر بر مشکلات حافظه توضیح داد که نارسایی‌های عروقی مغز یکی از اصلی‌ترین دلایل است. این مشکل در افرادی که از فشار خون بالا، چربی خون، سابقه خانوادگی بیماری‌های عروقی یا مصرف سیگار رنج می‌برند بیشتر دیده می‌شود.

وی افزود: سبک زندگی نامناسب، کم‌تحرکی، استرس‌های مداوم و تغذیه نادرست نیز می‌توانند منجر به بروز یا تشدید اختلالات حافظه و حتی دمانس عروقی شوند.

درمان و اهمیت تشخیص زودهنگام

دکتر سهیل نادر اظهار کرد که تمامی داروهای موجود در کشور برای کنترل آلزایمر در استان البرز نیز در دسترس هستند. او افزود: برخی از داروهای جدید که هنوز به کشور وارد نشده‌اند، عمدتاً در مرحله آزمایش‌های بالینی قرار دارند و در دسترس عموم نیستند. اما داروهایی که سازمان جهانی بهداشت تأیید کرده و وارد کشور شده‌اند، در استان نیز فراهم شده‌اند.

وی تأکید کرد که تشخیص زودهنگام بیماری اهمیت بسزایی دارد. هرچند آلزایمر قابل درمان نیست اما مداخله در مراحل ابتدایی می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کُند و بروز علائم حاد را به تأخیر بیندازد. شناسایی زودهنگام می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را برای چندین سال ارتقا بخشد.

نشانه‌های اولیه آلزایمر

به گفته این متخصص، اولین علائم آلزایمر ممکن است خیلی خفیف باشند. گوشه‌گیری، کاهش تمایل به صحبت، مشکلات حافظه اخیر، گم کردن وسایل، پرسیدن سؤال‌های مشابه یا تغییر در تعاملات اجتماعی از جمله این علائم هستند. او افزود: اگر مشکلات حافظه به حدی برسد که فعالیت‌های روزمره را مختل کند، بیماری وارد مراحل متوسط و شدید می‌شود. در چنین حالتی تشخیص و شروع درمان تحت نظر پزشک ضرورت دارد.

دکتر سهیل نادر همچنین توضیح داد که برخی مشکلات همچون افسردگی، کمبود ویتامین B۱۲، کم‌کاری تیروئید یا تغییرات ساختاری مغز می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند. اما این مشکلات قابل درمان هستند و نباید آن‌ها را با آلزایمر اشتباه گرفت.

نگهداری از بیماران در مراحل پیشرفته

این متخصص بیان کرد که در مراحل متوسط و شدید آلزایمر، بیماران به مراقبت‌های شبانه‌روزی نیاز دارند. ممکن است رفتارهای پرخطری نشان دهند؛ برای مثال گاز را خاموش نکنند یا از خانه خارج شوند و راه بازگشت را فراموش کنند.

وی تأکید کرد که ایجاد تغییر در محل زندگی یا وسایل شخصی بیمار می‌تواند توانمندی‌های شناختی او را به شدت کاهش دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود که تا حد امکان محیط زندگی بیمار ثابت باقی بماند.

هوشیاری در مراقبت از بیماران

وی هشدار داد که مسائل ساده‌ای مانند عفونت‌ها، تب، عفونت ادراری، یبوست، کم‌بودن مایعات یا حتی مصرف برخی داروها می‌توانند به‌طور ناگهانی علائم بیماری را شدید کنند و بیمار نیازمند بستری شود. به همین دلیل، اعضای خانواده باید بسیار مراقب چنین عواملی باشند.

نقش ژنتیک و اهمیت غربالگری

دکتر سهیل نادر با تأکید بر اثرات ژنتیکی در بروز این بیماری گفت: در خانواده‌هایی که سابقه آلزایمر وجود دارد، ضروری است که افراد میانسال و سالمند نسبت به علائم اولیه حساس باشند و در صورت مشاهده هرگونه نشانه به موقع به پزشک مراجعه کنند.

او در نهایت ابراز امیدواری کرد که در استان البرز مراکز تخصصی بیشتری برای تشخیص و درمان آلزایمر ایجاد شود تا خدمات به شکل بهتر و سریعتری به بیماران و خانواده‌های آن‌ها ارائه گردد.