معرفی 5 خدای زرتشتی که جهان را لرزاندند

به گزارش رکنا،در پسِ پرده افسانه‌های ایران باستان ، خدایانی حضور دارند که با قدرت‌های بی‌مانند و حکایات دل‌چسب خود، قرن‌ها قلب‌ها و ذهن‌های ایرانیان را تحت تأثیر قرار داده‌اند.

آیین زرتشتی با قدمت چندین هزار سال، دنیایی از ایزدان و خدایانی را معرفی می‌کند که هریک نمادی از جنبه‌ای خاص از زندگی، طبیعت یا عدالت هستند. به لطف کتاب مقدس زرتشتیان، از داستان‌های جان‌فزای این خدایان الهام گرفته‌ایم. از قدرت ورثرغن، ایزد جنگ و پیروزی ، تا افتخارات تیریشتار، ایزد باران که زنده‌ نگهدارنده زمین است، این شخصیت‌ها تصویرگر بخشی از بافت فرهنگی و تاریخی ایران می‌باشند.

ورثرغن: نماد پیروزی و اقتدار در نبرد

*ورثرغن که در پارسی باستان با نام بهرام شناخته می‌شود، تجسم پیروزی و قدرت* در جنگ است. اوستا، این ایزد را همانند عقاب قدرتمند و گرازی جنگجو توصیف کرده است که در مواجهه با دشمنان، توانایی بی‌نظیری دارد. این ایزد هم محافظ مسافران و جنگجویان است و هم کمک‌کار کسانی که در برابر مشکلات ایستادگی می‌کنند.

در حکایت‌های اوستا ، ورثرغن زرتشت را در برابر نیروی اهریمنی یاری می‌دهد و خود را در اشکال مختلفی، مانند شیر غران و باد تند، به نمایش می‌گذارد. این نماد از مقاومت و پیروزی باعث شد پادشاهان ایران کهن مانند شاهان هخامنشی و ساسانی ، این ایزد را گرامی بدارند. حتی در امروز نیز نام بهرام در میان ما ایرانیان یادآور شجاعت و غلبه بر سختی‌هاست.

تیریشتار: مبارز آسمانی و باران‌آور

*تیریشتار، یا تیشتر، ایزد ستارگان و باران را می‌توان یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های دنیای زرتشتی دانست. او سمبل تلاش و مبارزه طبیعت برای زندگی است؛ چهره‌ای که در برابر دیو خشکسالی به نام اپوش ایستادگی کرده و پیروز شده است. نبرد حماسی تیریشتار و اپوش در دریای اساطیری وروکشه یکی از زیباترین روایت‌های دین زرتشتی* است.

این داستان شامل مبارزه‌ای میان اسب سفید درخشان، نماد تیریشتار، و اسب سیاه، نماد اپوش، است که در نهایت به کمک اهورامزدا ، تیریشتار پیروز می‌شود و باران شادابی‌بخش را به دنیا هدیه می‌دهد. جشن تیرگان به افتخار او برگزار شده و تا امروز نیز در برخی نواحی ایران مرسوم است. او نماد زندگی‌بخشی طبیعت همراه با روحیه‌ای مبارزانه است که مردم را الهام می‌بخشد.

آناهیتا: الهه ای که زندگی و زیبایی را به ارمغان می‌آورد

*آناهیتا، یا اردویسور آناهیتا، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های اسطوره‌ای زرتشتی است. وی الهه آب‌های روان، زندگی و خرد محسوب می‌شود. در روایت‌های اوستا، آناهیتا به عنوان زنی زیبا با جامه‌های درخشنده* و تاجی از ستاره‌ها توصیف شده است.

این الهه به جنگجویان و پادشاهان یاری می‌داد و زمین را با هدایت رودها و بارور کردن آن، زنده نگاه می‌داشت. معبدهایی باشکوه برای او توسط پادشاهانی مثل داریوش هخامنشی ساخته شد. آناهیتا نمایانگر قدرت و لطافت زنانه است؛ و همین ویژگی‌ها باعث شده که در اساطیر دیگر از جمله یونان و روم نیز تطابق‌هایی با الهه‌های شناخته‌شده‌شان داشته باشد.

میترا: ایزد نور و عدالت

*میترا* را به‌عنوان خدای نور و عدالت به یقین می‌توان یکی از شناخته‌شده‌ترین و پراهمیت‌ترین چهره‌های زرتشتی دانست. این ایزد نورانی در اوستا با چشمانی تیزبین، پیمان‌شکنان را مجازات می‌کند. حکایت قربانی گاو مقدس توسط میترا، تجسمی از تولد دوباره و بازگشت نظم کیهانی است.

از ویژگی‌های برجسته این ایزد، میانجیگری میان انسان و خداوند و استقرار عدالت بود. میدان نبرد او نه تنها بخشی از رزم‌های فیزیکی، بلکه مکانی برای صلح و هم‌زیستی انسان‌ها نیز بود. نفوذ او در فرهنگ دیگر کشورها، از جمله رم باستان و آیین میتراییسم، نشان‌دهنده قدرت تأثیرگذاری این شخصیت است.

اهورامزدا: خالق جهان و سرچشمه روشنایی

*اهورامزدا، خدای بزرگ جهان، نماد خیر و عدالت* است که در برابر نیروهای اهریمن ایستاده است. نبرد کیهانی بین او و اهریمن، یکی از جذاب‌ترین داستان‌های فلسفی زرتشتی شمرده می‌شود. وی نه تنها خالق جهان است، بلکه به یگانگی‌های خیر در پندار، گفتار و کردار تأکید دارد.

اهورامزدا از دیگر ایزدان زرتشتی مانند ورثرغن و تیریشتار برای مبارزه با شر یاری می‌گیرد و به انسان‌ها آموخته است که با انتخاب راستی ، می‌توانند نقشی موثر در مبارزه خیر و شر داشته باشند.

اساطیر جاودان از ایران باستان

همه این داستان‌ها بیانگر چیزی فراتر از افسانه صرف هستند؛ آن‌ها بازتابی از آرزوها، باورها و معناهای زندگی برای انسان‌های آن زمان و حتی امروزه‌اند. این اساطیر به ما یادآوری می‌کنند که زندگی مبارزه‌ای بی‌پایان برای حقیقت، عدالت و امید است. جشن‌ها و یادبودهای این ایزدان تا امروز باقی مانده است و یادآور زندگی پر جنب و جوش فرهنگ ایرانی می‌باشد.

اساطیر زرتشتی نه تنها بخشی از میراث تاریخی ایران، بلکه گواهی بر اتصال فرهنگ‌ها هستند. از تاثیر میترا در روم گرفته تا تاثیرات بازتاب‌های آناهیتا در اساطیر دیگر تمدن‌ها، این داستان‌ها همچنان زنده و پویا هستند و امروز نیز به نسل‌های جدید ایرانی و جهانی الهام می‌بخشند.

منبع: فرارو