داستان دختری که هر لحظه گذشته را به خاطر دارد
رکنا: دختری 17 ساله با توانایی خارقالعاده «هایپرتایمزیا» قادر است همه لحظات زندگی خود را با جزئیات کامل به خاطر بیاورد؛ این پدیده نادر رازهای شگفتانگیز حافظه انسان و نقش آن در شکلگیری هویت را آشکار میکند.

به گزارش رکنا، تصور کنید که هر لحظه از زندگیتان را میتوانید با جزئیات دقیق به یاد آورید؛ از شادیهای کوچک گرفته تا روزهایی که زندگیتان را متحول کردهاند. این توانایی نادر، که به آن «هایپرتایمزیا» یا توانایی فراحافظهای میگویند، حقیقتهای شگفتنگیز حافظه انسان را آشکار میکند و نشان میدهد چگونه خاطرات میتوانند هویت ما را شکل دهند.
یک دختر نوجوان ۱۷ ساله با حافظهای خارقالعاده قادر است تمام خاطرات خود را با جزئیات کامل به یاد آورد. این تحقیق به خوبی نشانگر ظرفیتهای بینظیر مغز انسان است.
درک پدیده بیشیادآوری
بیشیادآوری، توانایی عجیبی است که به فرد امکان میدهد حتی جزئیترین لحظات شخصی خود را که از کودکی ثبت شدهاند، به یاد بیاورد. این قابلیت در بازآوری نامها، تاریخها و مکانها به نحوی عمل میکند که گویی مغز یک حافظه تصویری زنده است.
دکتر والنتینا لاکورت از دانشگاه پاریس سیته میگوید: «افرادی که به هایپرتایمزیا مبتلا هستند، خاطرات خود را به شیوهای منحصر به فرد و ساختاریافته ثبت کرده و میتوانند دو باره آنها را همراه با احساسات و جزئیات زنده مرور کنند.»
ساختار ذهنی خاص برای خاطرات
والنتینا لاکورت و لوران کوهن از موسسه مغز پاریس دختر جوانی به نام TL را مورد مطالعه قرار دادند که میتواند تمام خاطراتش را بازخوانی کند. TL خاطراتش را به دو بخش مجزا تقسیم کرده است: یکی مربوط به دانش علمی و آموزشی و دیگری مربوط به زندگی شخصی. او از «قصر حافظه» ذهنی خود برای سازماندهی این خاطرات کمک میگیرد.
در این قصر حافظه، خاطرات زندگی TL به صورت دقیق در «اتاق سفید» ذهن او دستهبندی شدهاند. او میتواند در هر لحظه خاطراتی مثل دوران کودکیاش یا ماجراهای خانوادگی را به خاطر بیاورد و حتی برخی از آنها را به صورت پیامکها یا تصاویر ذهنی بازسازی کند.
نکته جالب این است که TL از ابزارهای ذهنی خاصی برای مدیریت احساسات منفی استفاده میکند؛ مثل صندوقی برای به یاد آوردن مرگ پدربزرگش یا یک اتاق یخی برای آرام کردن خشم. همچنین، بخشهای دیگری در ذهن او به تحلیل مشکلات یا خاطرات مربوط به جدایی والدینش اختصاص داده شدهاند.
تصویری نمادین از قصر ذهنی TL که نشان میدهد چگونه او خاطرات خود را ساماندهی میکند.
روشهای علمی برای بررسی حافظهبرای ارزیابی صحت خاطرات TL، پژوهشگران از آزمونهایی استفاده کردند که توانایی افراد را در بازسازی گذشته و ساختن آینده ذهنی میسنجند. در این آزمایشها، TL توانست حتی ریزترین جزئیات مربوط به خاطراتش را به یاد بیاورد و درک کاملی از مکان، احساسات و زمان ارائه دهد.
پتانسیلهای بیشتر برای تحقیقات آینده
دکتر لوران کوهن معتقد است که ممکن است هایپرتایمزیا با پدیدهای به نام سینستزیا (تجربه همزمان حسها) مرتبط باشد. او میگوید: «TL خود مبتلا به سینستزیا نیست، اما تعدادی از اعضای خانوادهاش این خصوصیت را دارند. تحقیقات بیشتر در این زمینه میتواند اطلاعات جالبی فراهم کند.»
مطالعات جدید نشان دادهاند که افراد مبتلا به هایپرتایمزیا ممکن است فعالیت بالای شبکههای حافظهای مغزشان را همراه با بخشهایی از دیداری تجربه کنند. با این حال، هنوز محققان نتوانستهاند به تفاوتهای ساختاری دقیق مغز این افراد پی ببرند.
والنتینا لاکورت میگوید: «در حال حاضر شواهد کمی درباره هایپرتایمزیا داریم، اما سوالات زیادی باقی ماندهاند: آیا پیری میتواند حافظه این افراد را تحت تأثیر قرار دهد؟ آیا توانایی بازسازی خاطرات میتواند با سن تغییر کند؟ و آیا راهی وجود دارد که دیگران هم بتوانند حافظهشان را تقویت کنند؟ این یک مسیر پژوهشی فوقالعاده هیجانانگیز است.»
ارسال نظر