آیا همه پروبیوتیک‌ ها برای بدن مفیدند؟ حقایقی که باید بدانید

پروبیوتیک‌‌ها که ترکیبی از باکتری‌های مفید هستند، معمولاً پس از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای بازسازی میکروبیوم روده استفاده می‌شوند. اما با توجه به تنوع بالای مکمل‌های پروبیوتیک موجود، آیا اثرات تمام آن‌ها یکسان است؟

محققان دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی (NC State) در پژوهشی، تاثیر دو سویه شناخته‌شده پروبیوتیک یعنی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس گاسری را بر موش‌هایی که تحت درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها قرار داشتند و سپس در معرض باکتری عامل اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها (کلستریدیوم دیفیسیل) بودند، بررسی کردند.

کیسی تریوت، استاد بیماری‌های عفونی از این دانشگاه و یکی از پژوهشگران این مطالعه، بیان می‌کند: توانایی مقاومت در برابر کلونیزه شدن عوامل بیماری‌زا وابسته به حضور یک میکروبیوم سالم است. این پژوهش بررسی می‌کند که چگونه دو سویه رایج پروبیوتیک می‌توانند بر بازیابی این مقاومت پس از مصرف آنتی‌بیوتیک تأثیرگذار باشند.

محققان مطالعه کردند که آیا این دو سویه پروبیوتیک تأثیر مثبت بر بازیابی روده دارند یا خیر و آیا می‌توانند جلوی عفونت را بگیرند. موش‌هایی که با آنتی‌بیوتیک وسیع‌الطیف درمان شده بودند به سه گروه تقسیم شدند؛ گروه اول اسیدوفیلوس مصرف کردند، گروه دوم گاسری را دریافت کردند و گروه سوم هیچ پروبیوتیک مصرف نکردند و به‌عنوان گروه کنترل بودند.

برای هر گروه، به مدت چهار هفته و به‌صورت هفتگی باکتری کلستریدیوم دیفیسیل تجویز شد و میکروبیوم آن‌ها برای اندازه‌گیری بار باکتریایی و مقاومت در برابر کلستریدیوم دیفیسیل مورد بررسی قرار گرفت.

موش‌هایی که اسیدوفیلوس دریافت کردند، سطح بالاتری از باکتری بی‌هوازی کلستریدیوم دیفیسیل نشان دادند، بهبود مقاومت در روده آن‌ها کندتر بود و سموم باکتریایی بیشتری تولید شد. برخلاف این، موش‌هایی که گاسری را مصرف کردند، بار باکتریایی کلستریدیوم دیفیسیل کمتری نشان دادند و بازیابی دفاع طبیعی روده آن‌ها سریع‌تر بود.

این پروبیوتیک همچنین یک آنتی بیوتیک طبیعی قوی تولید می‌کند که بطور مستقیم باکتری کلستریدیوم دیفیسیل را مهار می‌کند. نکته جالب اینجاست که به‌رغم حذف گاسری از روده موش‌ها، اثرات مثبت آن ادامه داشت.

از سوی دیگر، این سویه پروبیوتیک به رشد یک خانواده مفید از باکتری‌های روده به نام موری‌باکولاسیه (Muribaculaceae) کمک کرد که به‌نظر می‌رسد در تقویت مقاومت برابر کلستریدیوم دیفیسیل نقش غیرمستقیمی ایفا کند.

یکی از محققان برجسته پروبیوتیک‌ها می‌گوید: این مطالعه نشان می‌دهد که اثرات پروبیوتیک‌ها به شرایط میکروبیوم فرد، بیماری مرتبط و نوع سویه بستگی دارد و همیشه مفید نخواهند بود. نکته مهم دیگر این است که سویه گاسری اثر گذرا دارد و از طریق میکروبیوم بهبودی نسبی ایجاد می‌کند که در نهایت منجر به افزایش مقاومت در برابر کلستریدیوم دیفیسیل می‌شود.