نقش کلیدی آملیلاریجانی در تصویب CFT؛ جزئیات رایگیری مجمع
رکنا سیاسی: تصویب CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام با نقش کلیدی آیتالله آملیلاریجانی، نقطه عطفی در رفع موانع اقتصادی و تجاری ایران است؛ گامی مهم به سوی خروج از لیست سیاه FATF و بازگشت به تعاملات بینالمللی.

«سرانجام CFT در مجمع تشخیص تصویب شد.» چهارشنبه 9مهرماه بود که محسن دهنوی، سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام در حساب کاربری خود در توییتر از موافقت اعضای این مجمع با پیوستن ایران به CFT خبر داد. خبری که مهر پایانی بر 7سال سکوت و فضای تعلیقی زد که پیرامون این مصوبه شکل گرفته بود.
به گزارش اعتماد، درست 7سال قبل در مهرماه 97 بود که نمایندگان مجلس دهم، لایحه سیافتی را پس از تصویب لایحه پالرمو (بهمن 96) به تصویب رساندند. در آن برهه نمایندگان معتقد بودند برای ایستادگی در برابر ایده خروج از برجام ترامپ، کشور نیازمند توسعه روابط با شرکای منطقهای و بینالمللی خود است. برای این منظور دولت دوازدهم و مجلس دهم، این لوایح را تصویب کردند تا ایران همچنان در لیست سفید FATF باقی بماند و بتواند از منافع کشور دفاع کند. پس از کش و قوسهای فراوان لوایح راهی شورای نگهبان شدند؛ با ایرادات شورای نگهبان و اصرار نمایندگان موضوع به مجمع تشخیص ارسال شد. مجمع اما ترجیح داد، فعلا موضوع را از دستور کار خارج سازد و آن را نه رد و نه تایید کند! این پرونده اما با حضور مسعود پزشکیان در پاستور دوباره از بایگانی خارج شد و پس از درخواست رییسجمهور و تایید رهبر انقلاب، یکبار دیگر روی میز اعضای مجمع قرار گرفت. نهایتا پالرمو در اردیبهشت ماه و CFT هم 9مهر 1404 با تصویب مجمع در شمایل قانون درآمده و رسما برای اجرا به دولت ابلاغ شدند.
راه دشوار تصویب لوایح پالرمو و CFT
اما نکته قابل توجه در روند تصویب این لوایح؛ مخالفتهای دامنهدار برخی طیفهای تندرو در مجلس دوازدهم با این لوایح بود. مخالفتهای دامنهداری که فشار قابل توجهی را حول و حوش این لوایح ایجاد کرد و تصویب آن را دشوار ساخت. مخالفان تصویب CFT با این استدلال که لوایح دوگانه در زمان مجلس دهم تصویب شده و مجلس دوازدهم هیچ دخل و تصرفی در آن نداشته، خواستار از دستور کار خارج شدن این لوایح از برنامههای مجمع شدند. موافقان تصویب این لوایح در مجمع، اما با تکیه بر این اصل که قوانین موضوعی و مصوبات تقنینی در ایران از یک به هم پیوستگی حقوقی برخوردارند، اعلام کردند که عدم تصویب لوایح در مجلس دوازدهم به معنای بیاعتبار بودن این مصوبه نیست و مجلس دوازدهم اگر قصد دارد با این لوایح مخالفت کند باید در قالب یک مصوبه قانونی این موضوع را اعلام کند.
پیگیریها از مراحل مختلف رایگیری در مجمع تشخیص حاکی از آن است که آرای موافقان و مخالفان CFT در مجلس به هم نزدیک بوده و این مصوبه با تنها یک رای برتری توانسته از دالان تصمیمات مجمع عبور کند. برخی منابع آگاه در مجمع اعلام کردند: «همراهی و هماهنگیهای آیتالله آملیلاریجانی نقش برجستهای در تصویب CFT داشته است. پس از ابلاغ پالرمو و ابلاغ CFT طی روزهای آینده باید منتظر روند قرار گرفتن ایران در لیست خاکستریFATF و پس از آن لیست عادی FATF آغاز شده و ایران بهتر خواهد توانست برنامهریزیهای تجاری و اقتصادی خود را با شرکای منطقهای و بینالمللیاش ساماندهی کند.»
محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین دیروز در جریان یک نشست خبری به مهمترین پرسشهای مرتبط با تصویب CFT پاسخ داد.
باهنر در پاسخ به این پرسش که برخی نمایندگان مجلس به تصویب سیافتی و پالرمو اعتراض دارند، واکنش شما به این مخالفتها چیست؟ میگوید: «باید توجه داشت، اصولا مجمع در این مقولات زمانی وارد میشود که مجلس مصوبهای را گذرانده باشد، یعنی پس از تایید در مجلس، شورای نگهبان ایراد میگیرد، مجلس بر مصوبه خود اصرار میکند و نهایتا موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام میآید. اتفاقا این لایحه با مصوبه مجلس نهایی شده است. شورای نگهبان ایراد گرفته و به مجمع ارجاع شده است. البته بررسی موضوع در مجمع طولانی بود و حدود 8-7 سال طول کشید که در ادامه دلایل آن را میگویم. برخی مجلسیها اما امروز میگویند، این مصوبه ربطی به مجلس دوازدهم ندارد و مصوبه مجلس دهم بوده است!»
باهنر ادامه میدهد: «باید توجه داشت در ایران نظامات حقوقی نظامات پیوستهای است. نمیتوان مصوبهای را که مثلا دولت یازدهم داشته، دولت دوازدهم اجرایی نکند! دولت بعدی اگر قصد عدم اجرای مصوبه را داشته باشد یا باید مصوبه را رسما لغو کند یا قانونی ضد آن را تصویب کند. اینکه امروز مجلس دوازدهم بگوید مصوبات مجالس قبلی ربطی به ما ندارد، درست نیست. به نمایندگان مجلس دوازدهم و مجالس آینده میگویم که سکوت شما در خصوص هر مصوبهای که در مجالس پس از انقلاب تصویب شده، نشانه رضایت شماست. اگر مصوبهای را قبول ندارید، طرح بیاورید، لایحه بیاورید، قانون بیاورید و آن را لغو کنید. بنابراین این انتقادات از نظر حقوقی به هیچوجه وارد نیست.»
این عضو مجمع در ادامه در رابطه با اینکه تایید و تصویب CFT در شرایط فعلی آیا مصلحت بود یا نه؟ میگوید: «در یک جمله میگویم که این لایحه مقرراتی داشت و مفصل بود و مجمع با یک شرط اضافه آن را تصویب کرد. شرط اضافه این بود که اعلام شد احکام CFT مشروط به رعایت قانون اساسی و قوانین موضوعی کشور اجرایی میشود. یعنی بخشهایی از این قانونی اجرایی میشود که در چارچوب قوانین جاری کشور باشد. برخی ممکن است این ایراد را بگیرند که ممکن است کنوانسیون FATF این امر را نپذیرد. در این صورت مذاکره میکنیم، جر و بحث میکنیم و جدل میکنیم و کار را پیش میبریم.»
باهنر در بخش دیگری از صحبتهای خود در خصوص اینکه آیا این کار باید انجام میشد یا نه؟ و مخالفتهایی که درباره تصویب این لایحه صورت میگیرد، میگوید: «مخالفان پیوستن به CFT میگویند، در شرایط فعلی که اسنپبک اجرایی شده و ایران مورد هجمه شدید امریکا و اروپاست چه دلیلی برای اجرای این لوایح است؟ موافقان این مصوبه از جمله خود من استدلالهای متفاوتی دارند. برخی این پرسش را مطرح میکنند که اگر ما به CFT بپیوندیم، مساله تحریمها حل میشود؟ میگویم خیر. تحریمها مقوله دیگری هستند و این مصوبه مقوله دیگری. بحث این است که برخی کشورها که مراودات اقتصادی با ایران را به نفع خود و ایران میدانند، بارها و بارها به مسوولان ایرانی گفتهاند که کاری به تحریمهای امریکا ندارند، اما CFT و FATF و...جلوی ارتباطات اقتصادی ما با شما را میگیرد، بروید این را حل کنید! در واقع اگر این مشکل حل نشود، کسانی که قصد مراوده اقتصادی با ایران ر ا دارند، هزینههای بیشتری میپردازند، هزینههای ایران هم بالا میرود.»
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین میگوید: «زمانی که ایران تحریم هم بود، یک روز روند فروش نفت ایران متوقف نشده است، ایران نفت خود را فروخته است. اما این نفت را در زمان فروش با تخفیفهای بالاتری میفروشیم. اگر ایران تحریم نبود این تخفیفها را هم نمیداد یا کشتیهایی که قرار است بیمه شوند، هزینههای بیمه بیشتری پرداخت میکنند. من نمیخواهم عدد و رقم بدهم، ولی شاید به قیمت امروز 10الی 15 درصد از قیمت نفت جهانی، نفتمان را با هزینه بیشتر و درآمد کمتر میفروشیم.کشورهایی که میخواهند با ایران کار کنند، میگویند نپیوستن شما به CFT این هزینهها را هم برای شما و هم برای ایران بیشتر میکند.
کشورهایی چون روسیه، چین و برخی دیگر از کشورها رسما این صحبتها را مطرح کردهاند. آقای لاریجانی یکبار گفتند، آقای پوتین رسما اعلام کرده، به این لوایح بپیوندید و مشکل FATF را حل کنید تا ما (یعنی روسیه) راحتتر بتوانیم با شما کار کنیم.»
باهنر در بخش پایانی صحبتهایش در پاسخ به این پرسش که آیا فعالسازی اسنپبک باعث افزایش تحریم میشود؟ میگوید: «از نظر کمی، فعال شدن اسنپبک تحریمهای فعلی را افزایش نمیدهد. تحریمهای ناجوانمردانهای که امریکا به وجود آورده و با فشار و قدرت خود به باقی کشورها تحمیل کرده، بیشتر نمیشود. اسنپبک این تفاوت را دارد که تحریمها را ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد آورده و زمان آن را طولانیتر میکند. این هم خلاف همه کنوانسیونهای بینالمللی است. متاسفانه فعلا با حکومتهای زورگو و نظامات بینالمللی مواجهیم که جاده را یکطرفه میبینند. یکی از مهمترین وظایف آژانس بینالمللی این است که از درگیریهای نظامی پیشگیری کرده و اجازه ندهد کشورها به فناورهای هستهای حمله کنند. امریکا و اسراییل این جنایت را مرتکب شدند، اما آژانس هیچ واکنشی نشان نداد.»
باهنر در بخش دیگری از اظهاراتش به موضوع حجاب اجباری هم ورود کرد و گفت: اما سوال اساسی این است که حجاب اجباری نیست، اما تا چقدر برهنگی آزاد است؟ بالاخره تا یک حدی باید باشد. همه کشورها در پوشش عرف دارند باید حتما رعایت کنیم. اما اینکه اجباری این نوع حجاب باشد، اشتباه هست. هنوز هم عدهای دنبال حجاب اجباری هستند و جلوی مجلس تحصن میکردند. ما دنبال تکصدایی نیستیم. نمیگوییم همه دهنها را ببندیم. ما برخی روزنامهها را داریم که با مذاکراتی که آقای عراقچی با زحمت انجام میدهند، مخالف هستند. بحث ما تکصدایی نیست. بحث تصمیمات ملی نظام است. اکنون قانون حجاب اجباری در کشور لازم الاجرا نیست.
ارسال نظر