راز عجیب سیاره‌ای با مدار غیرممکن: چرخش معکوس میان دو ستاره

منظومه‌ای متفاوت با مدارهای عجیب

این منظومه شامل دو ستاره است: یکی به مراتب پرنورتر و سنگین‌تر از خورشید با جرم حدود ۱.۶ برابر خورشید، و دیگری، ستاره‌ای بسیار کم‌نورتر که جرم آن تقریباً نصف خورشید است. فاصله این دو ستاره از یکدیگر بین دو تا سه واحد نجومی متغیر است. در مدار این ستارگان، سیاره‌ای با ویژگی‌های عجیب شناسایی شده که در فاصله‌ای مشابه فاصله زمین تا خورشید از ستاره مرکزی منظومه قرار دارد. این سیاره در جهت مخالف حرکت مداری ستاره کم‌نور، یا همان کوتوله سفید، می‌چرخد.

مشاهدات دقیق و یافته‌های جدید

پژوهشگران با استفاده از ابزار پیشرفته‌ای چون کاوشگر سیاره‌ها با دقت بالا از طریق سرعت شعاعی (HARPS) در شیلی موفق به شناسایی دقیق این سیاره شدند. مشاهدات نشان داد که سیاره در مدار پس‌رونده با انحراف حدود ۱۷ درجه نسبت به صفحه مداری دو ستاره قرار دارد. مدل‌سازی‌های عددی نشان دادند که در ۹۸ درصد موارد، مدارهای مشابه این سیاره در کمتر از ۵۰ میلیون سال ناپایدار می‌شوند. با این حال پژوهشگران موفق به ارائه مدلی شدند که در ۷۵ درصد موارد، سیاره‌ای با این پیکربندی برای بیش از ۵۰ میلیون سال پایدار باقی می‌ماند.

ساختار و گذشته پرابهام منظومه

یکی از نکات مهم درباره نو اکتانیس، کوتوله سفید بودن یکی از ستارگان آن است. این نوع ستاره از مرحله‌ای پیشرفته از عمر ستارگان به وجود می‌آید که در جریان آن، ماده قابل توجهی به شکل گاز و غبار از سطح ستاره جدا می‌شود. این فرآیند ممکن است در مراحل اولیه منظومه باعث شکل‌گیری دیسکی برای پیدایش سیاره‌ها شده باشد.

همچنین وجود تغییرات در توزیع جرم منظومه احتمال برهم‌کنش میان سیاره‌ها را تقویت می‌کند. این برهم‌کنش‌ها ممکن است یکی از سیاره‌ها را به بخش داخلی منظومه کشانده و در مدار پایدار و پس‌رونده فعلی قرار داده باشد.

چرایی نادر بودن این پیکربندی

محققان معتقدند که چنین منظومه‌هایی بسیار نادر بوده و مشاهده مورد مشابه در داده‌های موجود بعید است. منظومه دیگری به نام HD 59686 نیز به وجود سیاره‌ای مشابه اشاره دارد، اما اطلاعات آن به اندازه نو اکتانیس شفاف نیست. آن‌ها تأکید می‌کنند که برای درک بهتر چنین ساختارها، به داده‌های بیشتری نیاز داریم.