چرا نیش مار خدنگ را نمی‌کشد؟ / نبرد نفس‌گیر با مامبای سیاه

خدنگ (Mongoose) پستانداری گوشتخوار است که ۲۳ گونه از آن در جنوب اروپا، آفریقا و آسیا یافت می‌شود. گونه‌های مختلف این جانور بانمک با بدن کشیده، گوش‌های گرد کوچک و پاهای کوتاه بین ۳۵۰ گرم تا ۵ کیلوگرم وزن دارند.

این شکارچی کوچک از معدود پستانداران جهان است که با یک جهش ژنتیکی در گیرنده استیل‌کولین نیکوتین مقابل زهر فلج کننده عصبی مقاوم شده‌اند. گیرنده‌های استیل‌کولین در سیستم عصبی آن‌ها به گونه‌ای شکل گرفته که غیرممکن است زهرهای عصبی مارها به آن بچسبد.

ماجرای مصون بودن خدنگ‌ها مقابل نیش مار را از قدیم می‌دانستند و در برخی نقاط جهان معرکه‌گیران نبرد مار و خدنگ را ترتیب می‌دادند تا مردم را به تماشا بکشانند.

حالا در تصویری که به تازگی در فضای مجازی پربازدید شده است، حمله بی‌پروای خدنگ را به یک مار مامبای سیاه می‌بینیم که از زهرآگین‌ترین مارهای جهان است نامش تن هر جنبده‌ای را می‌لرزاند.

تنها یک گزیدگی توسط این مار می‌تواند موجب فلج شدن شخص و سپس از کار افتادن دستگاه تنفسی شود و حداکثر تا ٢٠ دقیقه فرد را به کام مرگ ببرد. البته خدنگ داستان دیگری دارد و آنطور که از عکس‌ها و البته روایت عکاس که راهنمای طبیعت‌گردی است، برمی‌آید در نهایت مشخص نشد که مار قربانی حمله خدنگ شد یا خیر.

در حدود نیم‌ساعتی که او شاهد این نبرد بود، خدنگ بارها به مار حمله کرد و بدنش را با دندان زخمی کرد. ناگفته نماند که مامبای سیاه مار بزرگ و سریعی است که به نظر نمی‌رسد خدنگ چندان تمایلی برای شکارش داشته باشد، شاید در پس این نبرد دلیل دیگری چون محافظت از لانه نهفته باشد.