کبوترخانه‌ معروف در اصفهان + عکس

کبوترخانه‌ ها یا کفترخانه‌ ها، که با نام کبوترخان نیز شناخته می ‌شود ساختمان ‌هایی کهن هستند که معمولا به شکل استوانه ساخته می ‌شدند و برای گردآوری کود کبوترها و دیگر پرندگان، جهت مصارف کشاورزی ساخته می‌ شده ‌است.

به گزارش رکنا ، در گوشه و کنار استان اصفهان برج ‌ها و کبوتر خانه ‌هایی مخروطی شکل دیده می ‌شود و افراد ناآشنا، گاه به اشتباه این برج ها را دژهای قدیمی و مستحکم قدیمی شهر اصفهان می پندارند.

زراعت گسترده در دشت های وسیع منطقه اصفهان شاید دلیل مهم ایجاد کبوترخانه ها بود. کشاورزان فضله کبوتر را با خاکستر و خاک مخلوط کرده، برای کشت و زرع به کار می بردند علاوه بر کشاورزی، کود کبوتر در گذشته استفاده‌ های بسیاری در صنعت داشته، از جمله صنعت دباغی در چرم سازی و ساخت باروت، به همین دلیل در زمان شاه عباس صفوی مالیات نسبتا سنگینی از کبوترخانه‌ ها گرفته می ‌شد.

ساخت برج کبوترخانه در اصفهان و یزد

ساخت برج کبوترخانه، در حوالی اصفهان و یزد بیشتر رواج داشته ‌است. کبوترخانه‌های کوچک و بزرگ ایران بر حسب اندازه میان هزار تا ۴۰ هزار کبوتر را در خود جای می ‌دهند و نحوه ساخت این کبوترخانه به گونه ای بوده که امنیت همراه با آرامش و آسایش کبوتران را تأمین می ‌کرده است. قطر سوراخ ‌های ورودی کبوتران به داخل برج ‌ها به اندازه ‌ای ساخته شده است که تنها کبوتران می‌ توانستند وارد آن شوند و پرندگان مهاجم قادر به ورود به داخل آن نبودند. از جمله تمهیداتی که ایرانیان در دفع دشمنان کبوترخانه‌ ها انجام می ‌دادند عبارت بود از استفاده از بوی برخی از جانوران مانند گرگ و کفتار و بوی برخی از گیاهان مانند کندر و سراب برای محافظت از کبوتران.

اهمیت کبوترخانه ایرانی برای توریست ها

کبوترخانه ایرانی مورد توجه بسیاری از سیاحان و گردشگران خارجی بوده است. ابن بطوطه مراکشی ظاهرا اولین سفرنامه‌نویسی بوده که درباره کبوترخانه ایرانی سخن گفته است. این کبوترخانه‌ها را بین راه قریه فیلان و اصفهان دیده است: «فیلان قریه بزرگی است که بر روی رودخانه عظیمی ساخته شده و در کنار آن مسجد زییایی وجود دارد. آن روز تیر از وسط باغ‌ها و آب‌ها و روستاهای زیبا که برج‌های کبوتر زیادی داشت به مسیر خود ادامه دادیم و پسین روز به اصفهان رسیدیم...»

حدود دو قرن بعد، شاردن فرانسوی، با دقت فراوانی به موضوع کبوترخانه‌های ایرانی می‌پردازد. او درباره کبوترخانه‌های ایران می‌نویسد:‌ «من عقیده دارم که ایران مملکتی است که بهترین کبوترخانه‌های جهان در آنجا ساخته می‌شود. همه این‌ها برای به دست آوردن کود ساخته شده است و نه برای پرورش و تغذیه کبوتران».

توماس هربرت درباره اصفهان و کبوترخانه‌های آن می‌نویسد: «اگر چه خانه‌های ایرانیان نظیف بود، ولی به هیچ وجه قابل قیاس با خانه کبوترانشان (برج‌های کبوتر) که ظاهری عجیب دارند، نبود». اوژن فلاندن می‌نویسد: «مابین جلفا و خرابه‌ها، چندین برج کبوتر یافت می‌شود. این برج‌ها انسان را به خود جلب می‌کند... خیلی بزرگ، محکم و قشنگ‌اند.»

در ضلع شمال غربی ارگ قورتان و در حاشیه رودخانه زاینده رود ، کبوترخانه ای خودنمایی می کندکه معماری آن با معماری کبوترخانه های دیگر بسیار تفاوت دارد و چگونگی ساخت این بنا هنوز مشخص نشده و در دست بررسی محققان است.

نمای بیرونی این کبوتر خانه بر خلاف سایر کبوترخانه ها که صاف است و فشار کمتری را تحمل می کند ، دارای 12 سیلوی هلالی شکل است که هرکدام از این سیلوها کار یک پایه را برای این بنا انجام می دهد . ارتفاع کبوترخانه 15 متر و قطر آن 12 متر است . این برج را به صورت حفره حفره درست کرده اند تا کبوتران بتوانند درآن لانه گزینند و این امر را می توان به این دلیل دانست که از فضله های آنان جهت مصارف کشاورزی استفاده کنند.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.

کدخبر: 659207 ویرایش خبر
لینک کپی شد
آیا این خبر مفید بود؟