نظر پیشگام هوش مصنوعی: این فناوری به این زودی‌ ها جایگزین انسان‌ نمی شود

به گزارش گروه ترجمه رکنا به نقل از ان بی سی، اندرو انگ، از چهره‌های برجسته حوزه هوش مصنوعی، این فناوری را انقلابی در حال شکل‌گیری می‌داند و با وجود جنجال‌ها و ادعاهای مربوط به حباب، پیش‌بینی می‌کند روند پیشرفت آن ادامه یابد. او ضمن هشدار درباره بزرگ‌نمایی‌ها بر شفافیت به‌جای مقررات سخت‌گیرانه تأکید می‌کند.

وقتی اندرو انگ درباره هوش مصنوعی صحبت می‌کند، افراد گوش می‌دهند — چه در کلاس‌های درس، چه در اتاق‌های هیئت‌مدیره و چه در سیلیکون‌ولی.

این پژوهشگر که به آموزگار و سپس سرمایه‌گذار تبدیل شده، به نوعی به یک «دولتمرد هوش مصنوعی» بدل شده است؛ او از بنیان‌گذاران Google Brain بوده که بعدها به بخشی از واحد پرچم‌دار DeepMind گوگل تبدیل شد؛ بخشی که اکنون برخی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های هوش مصنوعی جهان را تولید می‌کند. او همچنین سابقه فعالیت به‌عنوان دانشمند ارشد شرکت فناوری چینی بایدو را در کارنامه دارد.

در فضای اطلاعاتی امروز که به‌شدت تحت تأثیر اینفلوئنسرهاست، شاید بزرگ‌ترین شهرت انگ به عنوان یکی از «صداهای برتر» لینکدین باشد؛ عنوانی که این پلتفرم به تعداد محدودی از کارشناسان منتخب اعطا می‌کند. او بیش از ۲.۳ میلیون دنبال‌کننده دارد.

انگ با تکیه بر دهه‌ها تجربه در حوزه هوش مصنوعی می‌گوید نگاه واقع‌بینانه‌ای به توانایی‌های این فناوری دارد. او در گفت‌وگویی با NBC News در حاشیه کنفرانس توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی خود در ماه نوامبر گفت: «نکته پیچیده درباره هوش مصنوعی این است که هم شگفت‌انگیز است و هم به‌شدت محدود. درک این تعادل میان میزان شگفت‌انگیزی و میزان محدودیت آن، کار دشواری است.»

در چند سال گذشته، هوش مصنوعی مولد صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری را به خود جذب کرده و تقریباً تمام شرکت‌های بزرگ فناوری به سمت این داغ‌ترین موضوع صنعت حرکت کرده‌اند. اما در ماه‌های اخیر، بسیاری این پرسش را مطرح کرده‌اند که آیا این حجم عظیم سرمایه‌گذاری به ایجاد حبابی منجر شده که اکنون به دلیل مشکلاتی همچون «توهم» در خروجی‌های هوش مصنوعی، نقش آن در بحران‌های سلامت روان و افزایش نظارت‌های مقرراتی، در معرض ترکیدن قرار دارد یا نه.

انگ به‌طور کلی نسبت به مسیر رو به رشد هوش مصنوعی خوش‌بین است، اما به‌سرعت نسبت به توانایی این سامانه‌ها برای جایگزینی گسترده انسان‌ها در آینده نزدیک تردید نشان می‌دهد. او بارها استدلال کرده که هوش مصنوعی عمومی یا AGI — که به‌طور تقریبی به سامانه‌هایی اطلاق می‌شود که می‌توانند در تمامی وظایف معنادار با عملکرد انسان برابری کنند — همچنان چشم‌اندازی دوردست است؛ برخلاف دیدگاه برخی دیگر از چهره‌های سرشناس هوش مصنوعی که ظهور AGI را در چند سال آینده محتمل می‌دانند.

او گفت: «وقتی به پیچیدگی دستورالعمل‌های آموزشی نگاه می‌کنم و می‌بینم آموزش و توسعه هوش مصنوعی امروز تا چه اندازه دستی و پرزحمت است، هیچ راهی وجود ندارد که این روند به‌تنهایی ما را به AGI برساند.»

انگ افزود: «وقتی کسی از هوش مصنوعی استفاده می‌کند و سامانه یک زبان را می‌داند، برای آماده‌سازی داده‌ها، آموزش سیستم و یادگیری آن مجموعه مهارت‌ها، زحمتی بسیار بیشتر از آنچه عموم تصور می‌کنند صرف شده است.»

انگ همچنین در حوزه آموزش از اعتبار بالایی برخوردار است. افزون بر فعالیت به‌عنوان استاد علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد، او بنیان‌گذار کورسرا — یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های آموزش آنلاین جهان — است و نظارت بر یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های آموزشی متمرکز بر هوش مصنوعی، یعنی DeepLearning.AI، را نیز بر عهده دارد.

با بیش از یک دهه موفقیت در پیوند میان هوش مصنوعی و آموزش، انگ رویکردی شبیه به فلسفه «هر کسی می‌تواند آشپزی کند» در فیلم راتاتویی را در پیش گرفته و به‌ویژه درباره برنامه‌نویسی معتقد است که با پیشرفت ابزارهای کدنویسی، همه افراد باید کدنویسی بیاموزند.

او گفت: «برخی مدیران ارشد کسب‌وکار اخیراً به دیگران توصیه کرده‌اند که کدنویسی یاد نگیرند، با این استدلال که هوش مصنوعی آن را خودکار خواهد کرد. در آینده به این توصیه به‌عنوان یکی از بدترین نصیحت‌های شغلی تاریخ نگاه خواهیم کرد. چون هرچه کدنویسی آسان‌تر می‌شود — همان‌طور که طی دهه‌ها با پیشرفت فناوری چنین بوده — افراد بیشتری باید کدنویسی کنند، نه کمتر.»

بسیاری از کارشناسان اخیراً گفته‌اند که کدنویسی «کانون اصلی پیشرفت هوش مصنوعی» است و توانایی‌های خیره‌کننده این فناوری زمانی آشکار می‌شود که افراد از ابزارهای هوش مصنوعی برای نوشتن کد استفاده می‌کنند. این تحولات برخی را به این نتیجه رسانده که مشاغل صرفاً مبتنی بر کدنویسی با رشد هوش مصنوعی رو به افول خواهند رفت؛ ادعایی که شواهد اولیه از آن پشتیبانی می‌کند.

انگ گفت: «درست است که دیگر دوست ندارم کد را دستی بنویسم؛ ترجیح می‌دهم هوش مصنوعی این کار را برایم انجام دهد. اما هرچه موانع کمتر می‌شوند، افراد بیشتری باید وارد این حوزه شوند. مثلاً بهترین استخدام‌کنندگان من رزومه‌ها را دستی بررسی نمی‌کنند؛ آن‌ها پرامپت می‌نویسند یا کد می‌نویسند تا رزومه‌ها را غربال کنند.»

او افزود: «افرادی که از هوش مصنوعی برای نوشتن کد استفاده می‌کنند، بهره‌وری بیشتری خواهند داشت و فکر می‌کنم از کارشان هم لذت بیشتری می‌برند. یک تغییر اجتماعی بزرگ به سمت افرادی که کدنویسی می‌کنند در راه است.»

با قدرتمندتر شدن سامانه‌های هوش مصنوعی، انگ از ظهور پیامدهای منفی واقعی آگاه است، اما معتقد است خطرات فعلی در مقایسه با منافع بالقوه این فناوری ناچیزند.

او گفت: «به‌نظر من، برای بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی، منافع آن به‌مراتب بیشتر از آسیب‌هایش است.»

انگ با اشاره به خودکشی‌های اخیر که allegedly با استفاده از هوش مصنوعی مرتبط بوده‌اند، افزود: «مرگ هر فردی به‌طور مطلق تراژدی است. اما در عین حال نگرانم که یک یا دو روایت موردی منجر به مقررات خفه‌کننده شود. این یعنی شاید نتواند جان ۱۰ نفر را نجات دهد. محاسبه این موضوع بسیار دشوار است، به‌ویژه وقتی می‌بینیم چه تعداد از افراد از این سامانه‌ها حمایت‌های مؤثر در حوزه سلامت روان دریافت می‌کنند.»

به‌جای آنچه او «مقررات خفه‌کننده» می‌نامد، انگ از قوانین مبتنی بر شفافیت برای شرکت‌های بزرگ هوش مصنوعی حمایت می‌کند؛ مانند قانون SB 53 در کالیفرنیا و قانون RAISE در نیویورک که به‌تازگی تصویب شده‌اند.

او گفت: «اگر اختیار با من بود و قانون‌گذار بودم، شفافیت پلتفرم‌های بزرگ را در اولویت قرار می‌دادم، چون این کار به ما امکان می‌دهد مشکلات احتمالی را واضح‌تر ببینیم و سپس برای حل آن‌ها اقدام کنیم.»

انگ ارتباط نزدیکی با بسیاری از رهبران کنونی هوش مصنوعی در بخش خصوصی دارد. او زمانی که داریو آمودئی، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت Anthropic، در بایدو فعالیت می‌کرد، سرپرست او بود؛ برای مدت کوتاهی سم آلتمن، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل OpenAI، را در استنفورد تدریس کرده و مشاور فوق‌دکتری ایلیا سوتسکِوِر، یکی دیگر از هم‌بنیان‌گذاران OpenAI، بوده است؛ فردی که بعدها این شرکت را ترک کرد تا سازمان نوپایی به نام Safe Superintelligence را راه‌اندازی کند.

با وجود ارتباطش با این حلقه از چهره‌های سیلیکون‌ولی که از سرمایه‌گذاری‌های تریلیون‌دلاری در زیرساخت‌های هوش مصنوعی سخن گفته‌اند، انگ سریعاً تأکید می‌کند که بخشی از فضای کنونی هوش مصنوعی شبیه به یک حباب است.

او گفت مراحل اولیه ساخت مدل‌های هوش مصنوعی — که به «آموزش» یا «پیش‌آموزش» معروف است — جایی است که پرسش‌های اساسی مطرح می‌شوند: «این‌که بازده هزینه‌های سرمایه‌ای عظیمی که صرف این آموزش می‌شود چه زمانی محقق خواهد شد.»

تاثیر هوش مصنوعی بر کسب و کارها

او افزود: «هر اتفاقی که بیفتد برای صنعت خوب خواهد بود، اما ممکن است برخی کسب‌وکارها عملکرد ضعیفی داشته باشند»، اشاره‌ای به احتمال ترکیدن حباب.

در مقابل، انگ تقاضای پایدار و رو به رشد برای مراحل بعدی محاسبات هوش مصنوعی موسوم به «استنتاج» را بسیار محتمل می‌داند؛ مرحله‌ای که کاربران با سامانه‌های از پیش آموزش‌دیده تعامل می‌کنند. او گفت: «تقاضا برای استنتاج بسیار عظیم است و من کاملاً مطمئنم این تقاضا به رشد خود ادامه خواهد داد.»

او افزود: «برای پاسخ‌گویی به این تقاضا، به ساخت مراکز داده بسیار بیشتری نیاز داریم.»

انگ از نخستین حامیان رویکرد غالب امروز برای ساخت پیشرفته‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی بوده است؛ رویکردی که در آن شرکت‌ها از سخت‌افزارهای قدرتمندی به نام واحدهای پردازش گرافیکی یا GPU استفاده می‌کنند که زمانی عمدتاً در میان علاقه‌مندان به بازی‌های ویدیویی رواج داشت. جایگاه انویدیا به‌عنوان باارزش‌ترین شرکت جهان تقریباً به‌طور کامل به GPUهای پیشرو آن بازمی‌گردد که اکنون قلب بسیاری از مراکز داده بزرگ جهان هستند.

او در نگاه به آینده گفت توجه عمومی باید بیش از پیش به هوش مصنوعی صوتی معطوف شود. «فکر می‌کنم مردم دست‌کم می‌گیرند که هوش مصنوعی صوتی چقدر بزرگ خواهد شد. اگر به فیلم‌های پیشتازان فضا نگاه کنید، هیچ‌کس تصور نمی‌کرد همه پشت کیبورد تایپ کنند.»

رشد هوش مصنوعی عامل‌محور

انگ همچنین پیش‌بینی کرد که حوزه «هوش مصنوعی عامل‌محور» یا agentic AI — اصطلاحی که خودش به رواج آن کمک کرده و به سامانه‌هایی اشاره دارد که می‌توانند به‌طور خودکار مجموعه‌ای از اقدامات را انجام دهند — به‌سرعت رشد خواهد کرد.

او گفت: «تابستان سال گذشته، گروهی از بازاریابان اصطلاح هوش مصنوعی عامل‌محور را برداشتند و مثل برچسب روی هر چیزی چسباندند و همین باعث شد موج هیجان به‌سرعت اوج بگیرد.»

او افزود: «من کاملاً مطمئنم که ارزش واقعی تجاری هوش مصنوعی عامل‌محور به رشد خود ادامه خواهد داد. این‌که هیجان بازار چه می‌کند، قابل پیش‌بینی نیست، اما ارزش واقعی آن به‌سرعت افزایش خواهد یافت.»