گنجینه 1400 ساله: رازهای جواهرات شکسته روی یک تپه
رکنا: کشف مجموعهای بینظیر از آویزهای طلایی و گارنتی آنگلوساکسونی در شمال انگلستان، که قدمتی 1400 ساله دارد و احتمالا بهصورت آیینی شکسته و دفن شدهاند، رازهای تازهای از تاریخ سده هفتم میلادی را فاش میکند.
به گزارش رکنا، فلزیابها در انگلستان توانستهاند مجموعهای از آویزهای طلا و گارنت متعلق به دوره آنگلوساکسون را کشف کنند که احتمالاً حدود ۱۴۰۰ سال پیش، به دلیل اهدافی نظیر نذر شکسته و دفن شدهاند.
یافتن جواهرات در دامنه تپه
در بهار ۲۰۲۳، دو دستگاه فلزیاب توانستند مجموعهای شامل چهار آویز طلایی و قطعهای از یک سنجاقسینه طلایی را در دامنه تپهای در روستای «دونینگتون آن بین»، واقع در ۲۰۰ کیلومتری شمال لندن پیدا کنند. پس از این کشف، آنها یافته خود را به «طرح آثار باستانی قابلحمل» بریتانیا گزارش دادند. سپس لیزا براندل، باستانشناس و افسر رابط یافتهها در شهرستان لینکلنشایر، این جواهرات کمنظیر را مورد بررسی قرار داد.
مطالعات براندل که در ۲۴ نوامبر منتشر شد، نشان داد که این آویزها به عنوان بخشی از یک گردنبند منحصربهفرد و نامعمول طراحی شدهاند.
تفاوتهای بیسابقه در مکان یافتن
در حالی که آویزهای طلا و گارنت در قرن هفتم میلادی زیورآلاتی معمول برای زنان متمول انگلستان بودند، یافته این مجموعه به شکل گروهی در دامنه یک تپه، به جای دفینههای مرسوم در گورها، بسیار غیرمعمول به شمار میآید. همچنین، شواهد نشان میدهد که این آویزها فرسودگی و تغییراتی را از سر گذراندهاند و احتمالاً دستکم ۶۰ سال قبل از دفن قدمت داشتهاند.
شواهد آیینی یا نگهداری؟
در کنار این جواهرات هیچ نشانی از اشیای دیگر یا بقایای انسانی پیدا نشد. طبق نظر براندل، احتمال داده میشود شخصی این آویزها را با هدف حفاظت یا در قالب یک عمل آیینی دفن کرده باشد.
سنگینترین شیء این مجموعه، یک آویز با شکل D و وزنی حدود ۶.۷ گرم بوده و یک گارنت بزرگ در میان آن در محفظهای طلایی به شکل صدف جای داده شده است. براندل اشاره کرده که شکل صدف در این دوره از نظر نمادین اهمیت ویژهای داشته و اغلب مفاهیمی مانند باروری یا ارتباطات مسیحی به آن نسبت داده میشده است.
مشخصات آویزها و کاربردهای خاص
چهار شیء دیگر این مجموعه، همگی به شکل دایره بوده و طرحهای ستارهای و مهرهدوزیشده داشتند. سه مورد آن آویز بوده و یکی دیگر، بخش گنبدیشکل یک سنجاقسینه بود که به منظور استفاده مجدد از آن جدا شده بود. به گفته براندل، این نوع بازیافت جواهرات، بهویژه گنبد مرکزی سنجاقسینهها، موردی کمیاب و جالب توجه بهشمار میرود.
احتمال منشأ گنجینه
براندل احتمال میدهد که این مجموعه نه بخشی از گردنبند زنی آنگلوساکسون، بلکه گنجینهای جداگانه باشد؛ چرا که هیچ مهره یا فاصلهدهندهای که دال بر پیوند همه قطعات باشد، یافت نشده است. همچنین ممکن است این مجموعه توسط یک آهنگر یا غارتگر گورها جمعآوری شده باشد.
در قرن هفتم میلادی، منابع گارنت کمیاب بودند و بعضی زرگران برای تبدیل جواهرات قدیمی به زیورآلات نو، ممکن بود چنین قطعات کهنهای را گردآوری کنند. اما چگونگی گردآوری این اشیاء همچنان محل اختلاف است، چرا که برخی شواهد از هدفمند بودن این کار حکایت دارند.
نقش تاریخی دفینههای پنهان
براندل همچنین تفسیر دیگری را مطرح میکند: این قطعات ممکن است نشاندهنده اموال گرانبهای گروهی از خویشاوندان یا انجمنهای اجتماعی باشند که در دوران بیثباتی یا تحولهای اجتماعی پنهان شدهاند. در سدههای ششم و هفتم، ورود مسیحیت تغییرات عمدهای در جامعه انگلستان به وجود آورد. در آن دوران، منطقه لینکلنشایر به سه بخش تقسیم شده بود و گنجینه مذکور در منطقه «لیندزی» پیدا شد که تحت تأثیر پادشاهیهای نورثامبریا و مرسیا قرار داشت.
براندل تأکید دارد که تحقیقات باستانشناسی عمیقتر میتواند به فهم بهتر از ماهیت این منطقه و اهمیت تاریخی آن کمک کند، بهویژه در زمینه بررسی تحولات اجتماعی و سیاسی انگلستان در قرن هفتم.
این مجموعه نهایتاً در سال ۲۰۲۵ توسط موزه لینکلن خریداری شد.
ارسال نظر