چگونه یک اَره جهان را تغییر داد؟

به گزارش رکنا، چارچوب‌هایی مختلف به عنوان «بزرگ‌ترین اختراع تاریخ» مطرح شده‌اند: از جمله چرخ، ماشین چاپ و موتور بخار. اما طبق یک کتاب تازه منتشر شده، این عنوان به اختراع کارخانه چوب‌بری مکانیزه‌ای که توسط کورنلیس کورنلیزون، مردی هلندی، در سال ۱۵۹۳ طراحی شد، تعلق می‌گیرد.

فناوری چوب‌بری مکانیزه تحولی چشمگیر ایجاد کرد. برای ساخت یک کشتی تجاری کوچک به روش سنتی، حدود ۱۰ اره‌کش به مدت سه ماه کار مداوم نیاز داشتند. اما به گفته جیمی داویلا در کتاب «فراموش‌شدگان»، با به‌کارگیری سیستم‌های چوب‌بری مبتنی بر نیروی بادی و آبی، همان مقدار الوار مورد نیاز در کمتر از یک هفته آماده می‌شد.

بر اساس گزارش گاردین، چوب‌بری مکانیزه‌ای که تنه‌ها را بدون نیاز به تلاش انسانی زیادی به تخته‌های چوب تبدیل می‌کرد، عاملی کلیدی بود که به هلندی‌ها امکان داد کشتی‌ها را سریع‌تر از رقبای خود بسازند. این پیشرفت، زمینه‌ساز یک قرن اقتدار هلند در حوزه‌های دریایی، اقتصادی و فرهنگی در اروپا و جهان شد.

اولین ماشین صنعتی تاریخ بشریت

داویلا از این دستگاه به عنوان «اولین ماشین صنعتی حقیقی تاریخ» یاد می‌کند. اصول کار این کارخانه مکانیزه چنین بود: نیروی یک آسیاب بادی چرخ اصلی را به حرکت درمی‌آورد. این حرکت دورانی به حرکت بالا و پایین برای تیغه اره و بخشی دیگر به حرکت پهلوبه‌پهلو تبدیل می‌شد. همچنین، یک سیستم دنده‌ای توانایی تنظیم حرکت تنه با دقت بالا در هر چرخه را فراهم می‌کرد.

نبوغ کورنلیزون در هماهنگی اجزا

هر کدام از این عناصر به طور جداگانه ساده و معمولی به نظر می‌رسیدند. اما آنچه نبوغ کورنلیزون را نشان می‌دهد، ترکیب این اجزا به گونه‌ای بود که در یک سیستم کاملاً هماهنگ و کنترل‌شده عمل می‌کردند. این هماهنگی باعث می‌شد که برش‌ها با دقت بالا و کاملاً ایمن انجام شوند. این اختراع نمونه‌ای شگفت‌آور از استفاده هوشمندانه از فناوری‌های ساده بود.