تصاویر چشم صحرا توسط آژانس فضایی اروپا منتشر شد

به گزارش رکنا، تصویری که توسط آژانس فضایی اروپا منتشر شده، نمای ویژه‌ای از پدیده زمین شناسی جذاب «چشم صحرا» را به نمایش گذاشته است.

ساختار ریشات؛ شگفتی در دل صحرای آفریقا

ماموریت «کوپرنیک سنتینل-۲»(Copernicus Sentinel-2) موفق به ثبت تصویری از یک شگفتی زمین‌شناسی دیدنی در صحرای بزرگ آفریقا شده است. این پدیده که «ساختار ریشات»(Richat Structure) یا «چشم صحرا»(Eye of the Sahara) نامیده می‌شود، در منطقه آدرار در شمال کشور موریتانی قرار دارد.

چشم صحرا؛ فرآیندی شگفت‌انگیز

طبق اطلاعات منتشر شده از وب‌سایت آژانس فضایی اروپا، این ساختار عظیم در میان دریایی از شن‌های طلایی در منطقه آدرار می‌درخشد. در ابتدا این نظریه مطرح بود که ریشات در نتیجه برخورد یک شهاب سنگ شکل گرفته، اما زمین‌شناسان اکنون بر این باورند که این ساختار حاصل بالا آمدن یک گنبد عظیم سنگی است که بعدها با تاثیر فرسایش باد، شن، ماسه و آب به شکل امروزی درآمده است. قدمت تخمینی این ساختار دست‌کم به ۱۰۰ میلیون سال پیش بازمی‌گردد.

تشکیل حلقه‌های خاص در دل صحرا

این ساختار، لایه‌لایه‌ای متشکل از حلقه‌های متحدالمرکز است که از نمای فضا شباهتی به چشم گاو نر دارد. به همین دلیل به آن «چشم آفریقا»(Eye of Africa) نیز گفته می‌شود. قطر این ساختار به حدود ۵۰ کیلومتر می‌رسد و از فضا بسیار راحت‌تر از روی زمین قابل مشاهده است، به‌گونه‌ای که از زمان ماموریت‌های ابتدایی فضانوردان ، ریشات به عنوان یک نقطه آشنا شناخته شده است.

مشاهده تصاویر با رنگ‌های مختلف

در تصاویر زیر، دو نمای متفاوت دیده می‌شود که در سپتامبر ۲۰۲۵ ثبت شده‌اند. تصویر سمت چپ با رنگ‌های طبیعی گرفته شده است، و تصویر سمت راست ترکیبی از رنگ‌های کاذب را نشان می‌دهد که قسمت‌های خاصی از ساختار را برجسته می‌کند.

جزییات لایه‌های سنگی ساختار

این پدیده با توجه به نوع سنگ‌ها و میزان مقاومت آنها در برابر فرسایش، جزئیات متفاوتی از سنگ‌های رسوبی را نمایان می‌کند. در تصویر سمت راست با رنگ‌های کاذب، ماسه‌سنگ‌های کوارتزیت که استحکام بیشتری دارند، در رنگ‌های قرمز و صورتی دیده می‌شوند. این سنگ‌ها حلقه‌های بیرونی و پشته‌های داخلی را تشکیل می‌دهند و در میان آنها دره‌هایی با سنگ‌های کمتر مقاوم به رنگ‌های تیره‌تر دیده می‌شوند. حلقه‌های مرکزی این ساختار حدود ۸۰ متر ارتفاع دارند و از سنگ‌های قدیمی‌تری نسبت به حلقه‌های بیرونی تشکیل شده‌اند.

نمای منطقه آدار و جزییات آن

در تصویر سمت چپ، ناحیه تاریک اطراف این ساختار را می‌توان بخشی از فلات آدار دانست که متشکل از سنگ‌های رسوبی بوده و حدود ۲۰۰ متر از سطح ماسه‌های بیابانی اطراف بالاتر است. این بخش از منطقه همچنین جزئی از «ارگ اوآرانه»(Erg Ouarane) است که پهنه‌ای گسترده از شن‌ها بوده و تا صدها کیلومتر به سمت مالی امتداد دارد.

پیشروی شن‌های صحرایی

حرکت شن و ماسه به سوی جنوب ساختار کاملاً مشهود است. در این منطقه، درختان و بوته‌ها به وضوح قابل مشاهده هستند که در تصویر با رنگ‌های کاذب با رنگ بنفش نمایش داده شده‌اند. این پوشش گیاهی، در امتداد یک بستر رودخانه‌ای خشک قرار گرفته است.