کشفی عجیب: کوچکترین مار دنیا شبیه نودل است!

پایان ۲۰ سال گمشده بودن مار نخ‌مانند

مار نخ‌مانند باربادوس با نام علمی Tetracheilostoma carlae از بین رفته بود و حدود ۲۰ سال جزو گونه‌های گمشده محسوب می‌شد. این گونه کوچک که تنها ۹ تا ۱۰ سانتی‌متر طول دارد، در یک پروژه زیست‌محیطی در ماه مارس در زیر یک سنگ در مرکز باربادوس یافت شد. این مار روی فهرست جهانی ۴۸۰۰ گونه گمشده قرار داشت و حالا پس از تلاش‌های فراوان وزارت محیط‌زیست و زیباسازی باربادوس، دوباره کشف شده است.

جالب است بدانید یکی از عوامل پیچیدگی در پیدا کردن این گونه، شباهت زیاد آن به یک گونه مهاجم به نام مار نابینای برهمنی بوده است. این شباهت موجب شده بود که تشخیص آن برای مدت‌ها دشوار باشد.

پیدا کردن یک مار کوچک‌تر از سوزن!

کانر بلیدز، افسر فنی پروژه در این رابطه توضیح داد: «یافتن حیوانات کوچک‌تر مانند مار نخ‌مانند باربادوس بسیار دشوار است؛ چرا که ابعاد کوچک آن‌ها باعث می‌شود به ‌سادگی از دید محققان و حتی مردم عادی پنهان شوند. این امر اغلب باعث می‌شود گم شدن آن‌ها به دلیل بی‌توجهی تلقی شود، نه انقراض واقعی.»

چالش‌های مطالعه روی مارهای مینیاتوری

به گفته بلیدز، اجرای مطالعات علمی روی چنین گونه‌هایی بدون آسیب رساندن به آن‌ها کاری بسیار دشوار است. او تأکید کرد که اطلاعات موجود درباره این مار هنوز محدود است و دانشمندان نتوانسته‌اند زیستگاه دقیق یا جمعیت آن را به‌درستی مشخص کنند. همچنین، وجود گونه‌های مشابه در منطقه مانند مار نابینای برهمنی، تشخیص این مار کوچک را دشوارتر ساخته و ضرورت وجود متخصصان برای شناسایی را افزایش داده است.

راز زندگی مار باربادوس

جاستین اسپرینگر، افسر برنامه کارائیب در این پروژه، پرده از یک ویژگی جذاب در زندگی این مار کوچک برداشت. او گفت: «این مارها در لانه‌های مورچه‌ها و موریانه‌ها زندگی می‌کنند و از آن‌ها تغذیه می‌کنند؛ همچنین با ترشحاتی که منتشر می‌کنند، جلوگیری می‌کنند تا موریانه‌ها به آن‌ها حمله نکنند. این رفتار جذابیت زیادی به این گونه بخشیده است.»

اسپرینگر افزود: «ترس از مارها در بین مردم کارائیب وجود دارد و متأسفانه، گونه بومی دیگر ما به نام مار مسابقه‌ای باربادوس از بین رفته است. کشف دوباره این مار کوچک می‌تواند اهمیت حفاظت از تنوع زیستی را برجسته کند و نشان دهد که حتی موجودات کوچک و بی‌آزار، ارزشمند هستند.»

تبار تکاملی کهن مار نخ‌مانند

مار نخ‌مانند باربادوس متعلق به شاخه‌ای ابتدایی از مارها به نام Scolecophidia است. بنا بر شواهد فسیلی، این گونه ممکن است در دوران ژوراسیک شکل گرفته باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که افراد این گروه زمانی در ابرقاره گندوانا حضور داشته‌اند و با شکافت این قاره، به مناطق مختلف پراکنده شده‌اند.

احتمالاً مار نخ‌مانند به طور طبیعی از بخشی دیگر از قاره آمریکا به منطقه باربادوس رسیده است. این یافته، یک گام مهم در بررسی ریشه‌ها و پراکندگی گونه‌های ماقبل تاریخ به شمار می‌رود.