انتقال تکنولوژی چیست؟

به گزارش رکنا، شاید بتوان گفت که تا پیش از قرن هجدهم انقلاب صنعتی تکنولوژی و صنعت اتکای بیشتر بر تجربه داشت و پس از آن هر چه رویدادها به عصر کنونی نزدیک می شود پویایی علم در عرصه تکنولوژی گسترده و عمیق تر می شود تا جایی که صنعت پیشرفته هسته یی امروز، صرفا با همت دانشمندان و محاسبات آنان عملی است.

به زبانی دیگر تکنولوژی و صنعت کاملا به علم وابسته است. هر تکنولوژی نو بر هم زننده نظم و سنت گذشته است. چنین روندی گسست یا تاخر فرهنگی را در جامعه ایجاد می کند که اگر چاره اندیشی نشود به عدم تعادل ها میدان داده می شود. گسست فرهنگی باعث می شود که انتقال فکر و تجربه از گذشته به حال و آینده دچار مشکل شود. چنین بریدگی فرهنگی مانع انتقال میراث ملی، سنن و آداب و رسوم نیک گذشتگان به نسل بعد می شود.

نسل امروز، ممکن است تصور کند که هیچ وقت چیزی برای گفتن نداشته و بایستی که از صفر شروع کند. تکرار این از صفر شروع کردن ها خود بحران های فردی و اجتماعی را دامن می زند و عدم تعادل ها را استمرار می بخشد. از نظر طبیعی برخورد تکنولوژی کهنه و نو، به جا افتادن یکی و انزوای دیگری تمایل دارد(صابری و امینی،1380).در دنیای فعلی، تکنولوژی، خمیرمایه توسعه انسانی در سازمان و جامعه است و محورهای اساسی توسعه منابع انسانی و ماهیت آن را نیز متناسب با نیاز جامعه و انسانها تعیین می کند. در توسعه منابع انسانی، همواره بایستی ظرفیتهای جدید انسانی را شناخت، تا توسعه قابلیتها و کیفیتهای انسانی به‌صورت یک فرآیند دائمی انجام شود. تحقق این امر در گرو بهره‌گیری از تکنولوژی است، چون در فرآیند تکنولوژی دائماً اطلاعات تولید، پردازش، توزیع و مدیریت می‌شود، بنابراین، تکنولوژی زمانی حلال مشکلات خواهد بود که در خدمت توسعه و پرورش انسانها قرار گرفته و قابلیتهای انسانی با هم تلفیق و به توسعه و بهره‌وری منجر شود.

بیان مساله با مطالعه سابقه توسعه کشورهای درحال توسعه، خصوصا کشورهای شرق آسیا ملاحظه می شود که آنها در مسیر توسعه خود برای تسریع در حل مشکلات بخش صنعت، بنیان تکنولوژی کشور خود را از طریق انتقال آن از سایر کشورهای توسعه یافته تقویت کرده و سپس با ایجاد زیربنای اقتصادی مناسب درصدد تقویت مراکز دانشگاهی و پژوهش خودبرآمده اند. اگر کشورهای درحال توسعه به عنوان یک راه حل دیگر قصد دارند که خود دانشهای علمی و فنی ضروری جهت توسعه اقتصادی را بدون بهره گیری از دانشهای موجود که نتیجه تحقیقات پژوهشگران و اندیشمندان جهان است کسب کنند، این نه تنها عملی بس مشکل است، بلکه باعث اتلاف غیرمنطقی نیروها می شود. به علاوه دستیابی به چنین راه حلی در مدت زمانی که کشورهای کم رشد جهت رسیدن به توسعه اقتصادی درنظر گرفته اند امکان پذیرنیست(اسلامی،1378).

اگر چنین تفکری در جهان مقبولیت یابد، پیشرفت فنی تمام کشورهای جهان ازجمله کشورهای صنعتی مختل خواهد شد. اگر تمام ملت ها در جریان انتقال تکنولوژی از پیشرفت های تکنولوژیکی بهره مند شوند اولا شکاف بین غنی و فقیر کمتر خواهد شد ثانیا تمام ملت ها اهم از غنی و فقر کارایی بیشتر را خواهند آموخت و در نتیجه در دنیای صنعتی منابع کمتر هدر خواهد رفت. استفاده بهتر از منابع ترقی سریع صنعتی پیامدهای محتمل انتقال تکنولوژی موفقیت آمیزی باشند. انتقال موفق تکنولوژی نیاز به شناخت اهداف صنعت، منابع تکنولوژی، نحوه ابداع و نحوه انتقال، روشهای انتقال، فاکتورهای تاثیرگذار، نحوه جذب و نحوه توسعه آن دارد و هریک از آن شناختها متکی به تخصص ویژه خود است. بدون استفاده از کارشناسان انتقال تکنولوژی و اصول مدیریت تکنولوژی، معمولاً عمل انتقال یا اصولاً صورت نمی‌گیرد و یا انتقال تکنولوژی مربوطه بصورت ناقص و نیم‌بند انجام می شود.

برای کاستن فاصله تکنولوژی بین کشورهای پیشرفته و کشورهای درحال توسعه انتقال تکنولوژی بهترین گزینه است. برای این کار بایستی به عناصر تشکیل دهنده تکنولوژی توجه کرد. با توجه به اهمیت انتقال تکنولوژی این پژوهش به دنبال پاسخ این سوال است که چگونه تکنولوژی انتقال می یابد؟ اهمیت و ضرورت با نگاهی به انتقال تکنولوژ ی های انجام شده در ایران در طول سالیان گذشته، مشاهده می شود که فرآیند انتقال تکنولوژی به شکلی بسیار ناقص انجام می پذیرد.

گاه متقاضیان تکنولوژی شناخت دقیق و درستی از آنچه می خواهند، ندارند و نیاز حقیقی و واقعی خود را نمی دانند، گاه به دنبال ایده آل هایشان حرکت می کنند یا تکنولوژ یهایی را می جویند که هنوز اختراع نشد ه اند یا بالعکس به تکنولوژ ی هایی دلخوش می کنند که عمر آنان به پایان رسیده و توجیه اقتصادی ندارند. در مرحله بعد، به جای انتخاب تکنولوژی مناسب، به دنبال گرانترین و مدرنترین تکنولوژیها می گردند که امکان جذب یا حتی کسب آن بسیار کم است. مهمترین بخش انتقال تکنولوژی، جذب و بومی سازی و نوآوری آن است که باید مورد تحلیل علمی و عمیق قرار گیردسطح تکنولوژیک کشورهای پیشرفته و جهان سوم فاصله محسوسی دارد. برای کاستن این فاصله، انتقال تکنولوژی یک لازمه انکارناپذیر است. انتقال تکنولوژی با رو شهای مختلف امکا ن پذیر است، عوامل مهم تعیین کننده روش انتقال تکنولوژی به مقدار زیادی شامل ترکیبی از تمایل انتقال دهنده تکنولوژی جهت عرضه تکنولوژی و دانش فنی و همچنین توانایی دریافت کننده تکنولوژی جهت کسب و جذب تکنولوژی است. در این بین، داشتن معیار و تعریفی که نشا ن دهنده انتقال اثربخش تکنولوژی باشد، بسیار مهم و حیاتی می باشد.

چه بسا هم انتقال دهنده تکنولوژی و هم گیرنده تکنولوژی نیت و قصد انتقال تکنولوژی به بهترین شکل ممکن را داشته باشند، ولی در عمل ممکن است روش انتقال تکنولوژی طوری انجام شودکه نتواند نتایج در نظر گرفته شده را برآورده سازد، در نتیجه در مرحله اکتساب تکنولوژی، دقت و کارکارشناسی در انتخاب بهترین روش انتقال تکنولوژی لازم و ضروری می باشد. موضوع دیگر انطباق و جذب تکنولوژی انتقال یافته است که باید آن تکنولوژی با شرایط و مشخصات محیطی گیرنده آن تطبیق داده شود و در نهایت مرحله نهایی که توسعه و انتشار تکنولوژی است، نیازمند عزم و همت جمعی و خودباوری ملی و البته ایجاد زیر ساختهای لازمه از طرف دولت می باشد.

در دنیای امروز رابطه ای مستقیم بین توسعه تکنولوژی و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی یک کشور برقرار است. بطوری که می توان گفت تکنولوژی عاملی اساسی برای ایجاد ثروت، توانایی و دانایی کشورهاست و وسیله ای قدرتمند در توسعه ملی تلقی می شود. بدین جهت است که در سطح بین المللی، جنگ اقتصادی تکنولوژیک جانشین جنگهای نظامی شده است. بنابراین اتخاذ استراتژی‌های توسعه تکنولوژی در بخشهای مختلف اقتصاد هر کشور جزو ضروریات بازسازی و توسعه اقتصادی آن کشور بوده و بدون آن دستیابی به اهدافی چون خودکفایی اقتصادی، توسعه ملی و بهبود استانداردهای زندگی غیرممکن است. تعریف تکنولوژی تکنولوژی ترکیبی است از دو واژه یونانی: تکنو به معنای هر آنچه که در طبیعت وجود نداشته باشد و لوژی به معنای هر آنچه که مبتنی بر عقل و منطق باشد. واژة تکنولوژی راهی بس طولانی را در طول تاریخ پیموده، تا امروز بدین شکل در ادبیات مدرن امروزی مطرح شده است.

در طول تاریخ واژة تکنولوژی را می‌توان به انحاء مختلف در زبان‌های گوناگون مشاهده نمود. در یونان معمولاً به معنای « هنر »، « صنعت » یا « مهارت » ترجمه شده است. ریشة این کلمه در زبان هند و اروپایی احتمالاً به معنای « کارِ چوبی » و یا « نجاری » بوده است. در طول تاریخ با تکیه بر دو رویکرد مختلف به تعریف تکنولوژی پرداخته شده است. این دو رویکرد عبارتند از : 1) درون‌گرایان و 2) برون‌گرایان . تعاریف درون‌گرایان از تکنولوژی، اغلب با تکیه بر معنی و مفهوم مهندسی آن بوده است، یعنی ساختن مصنوعات و استفاده کردن از آنها. برای مثال کرانزبرگ و پورسل تکنولوژی را چنین تعریف می‌کند : « تلاش انسان برای مواجه شدن با محیط فیزیکی و سعی برای رام کردن یا کنترل کردن محیط بوسیلة ابتکار و نبوغ خود در استفاده نمودن از تمامی منابع در دسترس(علی احمدی و توکلی،1379).

از سوی دیگر تعاریف ارائه شده توسط بیرونی‌گرایان از تکنولوژی، بر پایة اثراتی بوده که بر روی نهادهای اجتماعی نهاده است. از این‌رو اغلب صاحب‌نظران این دیدگاه را دانشمندان علوم اجتماعی تشکیل می‌دهند. برای مثال سینگر تکنولوژی را چنین تعریف می‌مند : « این‌که هر چیز به‌طور معمول چگونه انجام می‌شود یا ایجاد می‌شود و اینکه چقدر انجام می‌شود یا ایجاد می‌شود به هر حال میان تکنو یونانی و تکنولوژی امروزی تفاوتی بسیار وجود دارد. امروزه نیز تعاریف بسیاری از تکنولوژی ارائه می‌گردد. این تعاریف معمولاً تلفیقی از هر دو دیدگاه مهندسی و اجتماعی هستند. برخی از این تعاریف عبارتند از : v تکنولوژی عبارت است از ارزش بهسازی، برخورداری از دانش ایجاد کنندة بهبود و ارزش نهفته در محصولات و خدماتی که در بر دارندة مجموعه‌ای از دانش هستند.

v تکنولوژی روش انجام کار و ابزاری است که توسط آن به اهداف خود نائل می‌شویم. تکنولوژی کاربرد عملی دانش و ابزاری جهت کمک به تلاش انسان است v تکنولوژی معلوماتی است که روش انجام کارها را به ما می‌آموزد v مجموعه‌ای متشکل از اطلاعات، ابزارها و تکنیک‌هایی که از علم و تجربة عملی نشأت گرفته‌اند و در توسعه، طراحی، تولید و به‌کارگیری محصولات، فرآیندها، سیستم‌ها و خدمات مورد استفاده قرار می‌گیرند مبانی نظری مفهوم انتقال تکنولوژی تکنولوژی به منزله تمامی دانشها، محصولات، فرآیندها، ابزارها، روشها، و سیستم‌هایی است که در خلق کالاها یا ارائه خدمات مورداستفاده قرار می‌گیرد. یکی از زمینه‌های اعمال مدیریت تکنولوژی که مستلزم جامع نگری و درونگری است، انتقال تکنولوژی است. امروزه، صنعتی شدن بطور عمیقی به انتقال تکنولوژی وابسته است انتقال تکنولوژی عبارت است از بکارگیری و استفاده از تکنولوژی در مکانی بجز مکان اولیه ایجاد و خلق آن. به‌عبارتی دیگر فرایندی که باعث جریان یافتن تکنولوژی از منبع به دریافت کننده آن می‌شود، ‌انتقال تکنولوژی نامیده می شود. انتقال تکنولوژی فرایند پیچیده و دشواری است. خرید و انتقال تکنولوژی بدون مطالعه و بررسی لازم، نه تنها مفید نخواهد بود، بلکه ممکن است علاوه بر هدر رفتن سرمایه و زمان، به تضعیف تکنولوژی ملی هم بیانجامد. نگاه به انتقال باید به‌عنوان فرایندی باشد که از طریق آن تکنولوژی وارداتی به گونه‌ای کسب شود که نه تنها برای تولید محصول به‌کار گرفته شود، بلکه زمینه‌ای برای خلق تکنولوژی جدید باشد.

انتقال فناوری به دوگونه صورت می‌گیرد: انتقال عمودی و انتقال افقی. در انتقال عمودی یا انتقال تحقیق و توسعه‌، اطلاعات فنی و یافته های تحقیقات کاربردی به مرحله توسعه و طراحی مهندسی انتقال می‌یابد و سپس با تجاری شدن تکنولوژی به فرایند تولید وارد می شود. در انتقال افقی، تکنولوژی از یک سطح توانمندی در یک کشور به همان سطح توانمندی در محل دیگری منتقل می‌شود. در این حالت هرچه سطح گیرنده تکنولوژی بالاتر باشد هزینه انتقال تکنولوژی کاهش می یابد و جذب آن به صورت موثرتری انجام می شود. در جدول ماهیت و مفهوم انتقال تکنولوژی در هر سطح وهزینه آن در مقایسه با سطوح دیگر مشخص شده است. فرایند انتقال تکنولوژی انتقال تکنولوژی فرایند پیچیده و دشواری است و بدون مطالعه و بررسی لازم نه تنها مفید نیست بلکه ممکن است علاوه بر هدر رفتن سرمایه و زمان، به تضعیف تکنولوژی ملی هم بینجامد.

فرایند انتقال تکنولوژی را می توان به سه بخش عمده تقسیم کرد: 1) انتخاب و کسب تکنولوژی 2) انطباق، کاربرد و جذب تکنولوژی 3) توسعه و انتشار تکنولوژی. برخی از عوامل تاثیرگذار برنحوه انتقا - انگیزه، هدف، معیار و سود مورد توافق متقاضی و عرضه کننده تکنولوژی. - سطح تکنولوژی و قابلیتهای متقاضی در امر انتقال کامل آن. - استراتژی فروشنده برای فروش تکنولوژی. - منابع اطلاعاتی موجود وقدرت چانه‌زنی متقاضی. - سیاست کلی جاری و تکنولوژیکی کشور متقاضی. برای بیان دقیق مفهوم تکنولوژی باید به جنبه های انسانی و اجتماعی آن دقت داشته باشیم. بسیاری از مردم تکنولوژی را با جنبه فنی آن می شناسند، زیرا این جنبه است که با ماشین ها، فن ها، دانش ها و فعالیت اساسی به کار انداختن اشیا سروکار دارد. واژه ها و کلمات فن یا فنون مناسبات بیشتری برای کاربرد دارد. برخی از تعاریف تکنولوژی بین کاربرد کلمه در مفهوم وسیع و محدود آن در نوسان است.

گالبرایت، اقتصاددان امریکایی به معنی «کاربرد سیستماتیک دانش علمی یا دانش منظم دیگر برای امور عملی » تعریف کرده است. تکنولوژی به شکل دیگری نیز بیان شده و آن کاربرد دانش علمی و دانش منظم دیگری برای امور عملی به وسیله سیستم های مطمئنی است که شامل مردم، سازمان ها و اشیای زنده و ماشین ها می شود. چنین تعریفی باعث شده است که علم در درون تکنولوژی جای داده شود. تحول تکنولوژی محققان پیدایش چاپ گوتنبرگ در اواسط قرن پانزدهم را سرآغاز تمدن مکتوب که تغییرات اجتماعی را در پی داشت به حساب می آورند، در حالی که اساس این تمدن از قرن ها پیش با پیدایش خط نوشتار ریخته شده بود و در عصر پس از چاپ آن نوشتار دچار تحولی بزرگ شد و نهادآموزشی را از انحصار گروه و قشری خاص در آورد.

عمومی شدن نهاد آموزش و همگانی شدن آن، نظام زندگی اجتماع را متحول ساخت و ساختار آموزشی جامعه تکانی جدی خورد و باعث انقلابی در فرهنگ عامه و علوم شد. کشف ساعت در قرون دوازده و سیزده به عنوان نمونه و مظهری از ماشین بوده است. حتی امروز نیز هیچ ماشینی به اندازه آن، همه جاگیر نشده است. کشفیات هویگنس در زمینه پیدایش آونگ و فنر کوک در سال های ۷۵۱ـ۶۵۶ میلادی، انقلابی در کار ساعت سازی به وجود آورد. مراحل مذکور باعث شد که برخی محققان چون «ما مفورد» بیندیشند که ماشین اصلی دوران صنعتی امروز ساعت است و نه بخار. به باور برخی دیگر از پژوهشگران با پیدایش ابزارهای مذکور هنوز انقلاب صنعتی که تحولی عظیم در تکنولوژی به وجود آورده ، آغاز نشده و ظهور دوک نخ ریسی و ماشین بخار جیمزوات بود که طلیعه این انقلاب بزرگ را ظاهر ساخت.

در سال های پیش از دهه ۱۷۶۰ میلادی که تحولات صنعتی انگلستان نقطه عطفی را طی می کرد و تغییر کمی تکنولوژیک به کیفی بدل می شدند، سالانه بیش از ده اختراع به ثبت نمی رسید. از آن پس روند اختراعات در جامعه مذکور سیر صعودی به خود گرفت و نوآوری ها در قالب ها و در همه زمینه های زندگی مادی به وقوع پیوست، نیروی بخار ابتدا در نساجی، بعدها در راه آهن و کشتی نفوذ کرد و رقم اختراع را در پایان قرن هجدهم به حدود صد ارتقا داد و جامعه یی صنعتی، دینامیک و پرتحرک و متحول را به نمایش گذارد. حتی در کشاورزی زهکشی ها و امور دام و صنعت ریخته گری ها و مسائل فلزی و خدمات مولد و پیدایش شرکت ها نیز نوآوری هایی به وقوع پیوست. اثرات اجتماعی انقلاب صنعتی بیش از هر تکنیک و تکنولوژی قابل لمس بود. انقلاب صنعتی به جامعه پراکنده خانخانی و زمینداری خاتمه داد و جامعه صنعتی متمرکز امروزی را جانشین کرد. این تمرکز و تجمع انسانی مرهون این انقلاب بود. مقاله مفهوم و انتقال تکنولوژی مفهوم و انتقال تکنولوژی انتقال تکنولوژی عبارتست از بکارگیری و استفاده از تکنولوژی در مکانی بجز مکان اولیه ایجاد و خلق آن به عبارتی دیگر فرآیندی که باعث جریان یافتن تکنولوژی از منبع به دریافت کننده آن می شود، انتقال تکنولوژی نامیده می شود. با طی مراحلی که یک فناوری وارداتی طی می کند(انتخاب، کسب، تولید محصول، انطباق با بازار داخلی، اعمال تغییرات جزئی و بهبود کاربری و سرانجام صدور به بازار کشورهای در حال توسعه) و میزان تسلط بر این فناوری، یک کشور می تواند ادعای بومی شدن آن فناوری را داشته باشد. شدت تلاشهای بومی و فرایند یادگیری تکنولوژیک در سرعت بخشیدن به روند تسلط و احاطه یافتن بر فناوری وارداتی و بومی نمودن آن نقش دارند. تجارب کشورهای در حال توسعه بیانگر آن است که یادگیری تکنولوژیک عموماً از تکنولوژی های بالغ و جا افتاده شروع می شود. مراحل تاریخی یادگیری تکنولوژیک در کشورهایی که با تأخیر صنعتی مواجه می شوند، از سه مرحله مهندسی، توسعه و تحقیق می گذرد. این روال برعکس روال کشورهای صاحب فناوری است که به صورت تحقیق، توسعه و مهندسی می باشد.

میزان یادگیری تکنولوژیک وابسته به تواناییهای زیر است : الف – توانایی های سرمایه گذاری ب – توانایی های تولید ج – ساز و کارهای یادگیری (ساختارهایی که به ارتقاء سطح توانایی های تکنولوژیک کمک می کنند.) انتقال فناوری تا زمانی که جذب و بومی نشده است نمی تواند اثرات قابل توجهی در توسعه فناوری داخلی داشته باشد. فرآیند کسب فناوری خارجی زمانی با موفقیت پایان یافته است که از طریق هضم و جذب آن قابل تولید مجدد باشد. بنابراین انتقال فناوری تنها زمانی مؤثر خواهد بود که در چارچوب فرآیند و برنامه ای به تولید فناوری مستقل منتهی شود.

کانالهای انتقال تکنولوژی 1- کانالهای رسمی(خرید حق امتیاز، فرانشیز، سرمایه گذاری مشترک، پروژه های کلید در دست، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، کنسرسیوم فنی و پروژه تحقیقاتی مشترک) 2- کانالهای غیر رسمی(خرید تجهیزات و ماشین آلات و قطعات، برگزاری همایش های بین المللی مانند کنفرانس ها وسمینار، برگزاری نمایشگاه های بازرگانی و صنعتی، انتشار کتب و مقالات به صورت فیزیکی و یا به صورت دیجیتال) لذا صندوق توسعه فناوری های نوین ضمن آشنایی با تکنولوژی های جدید و بهره مندی از تجربیات تیم اجرایی حرفه ای انتقال تکنولوژی و نهاد های همکار از جمله شرکت های دانش بنیان و اساتید دانشگاهی و همچنین استفاده از امکانات و ارتباطات بین الملل و ابزارهای قانونی پارک فناوری پردیس ریاست جمهوری(شامل قوانین مناطق آزاد در خصوص روابط کار، معافیتهای مالیاتی و عوارض، سرمایه گذاری خارجی و مبادلات مالی بین المللی)از طریق طراحی و اجرای مدل ها و روش های مختلف انتقال تکنولوژی، اقدام به مطالعه، طراحی و شبیه سازی و تدوین دانش فنی انتقال تکنولوژی های جدید می نماید(اسلامی،1378). عوامل موفقیت انتقال تکنولوژی به کشورهای درحال توسعه به طورکلی کشورهای درحال توسعه می توانند درسهای پرارزشی از تجربه موفقیت آمیز بعضی از کشورهای صنعتی و تازه صنعتی شده بخصوص کشورهای واقع درشرق آسیا و آمریکای لاتین درامر توسعه تکنولوژی و صنعتی بگیرند.

تجربه موفقیت آمیزاین کشورها نشان داده است که فراگیری و انتقال گسترده تکنولوژی‌های مناسب و مدرن به این کشورها، آنها را قادر می سازد تا بر بهره وری خود بیفزایند و درنتیجه به توسعه سریع صنعتی این کشورها منجر شده است. بعنوان مثال، کشورهایی نظیر کره جنوبی ، تایوان، برزیل و مکزیک بیشتر ازطریق واردات و انتقال تکنولوژی خارجی به عنوان کشورهای تازه صنعتی شده در شرق آسیا و آمریکای لاتین مطرح شوند. بطورکلی عوامل موقعیت این کشورها را می توان به دوعامل درونی و بیرونی تقسیم کرد. در درون این کشورها، عزم ملی برای توسعه تکنولوژی سرلوحه همه برنامه ریزیها و اقدامات قرارگرفته و کلیه بسترها و ساختارهای لازم برای تحقق این امر آماده شده است.

در بیرون نیز، به دلیل اشباع شدن فضای سرمایه گذاری در کشورهای پیشرفته، سرمایه گذاران غربی و شرکتهای بین المللی به همکاری مشترک و سرمایه گذاری در این کشورها راغب بوده‌اند. اگرچه این کشورها را می توان بخاطر برخی خصوصیات و شاخصهای کلان اقتصادی نظیر درآمد سرانه‌، حجم اقتصادی ، منابع اولیه و روند صنعتی شدنشان از دیگر کشورها متمایز کرد، با وجود این بررسی عوامل موفقیت آنها می تواند برای کشورهای دیگری که درصدد پیروی از الگوی توسعه صنعتی مشابه آنها هستند، بسیار مفید باشد. بعضی با مدیریت کارا و موثر، همکاری نزدیک بین مراکز تحقیقاتی و صنایع، توجه به فعالیتهای تحقیق و توسعه و حمایت موثر دولت، می توان درصد احتمال شکست در انتقال فناوری را به حداقل رساند.

از مهمترین عوامل موثر در انتقال موفقیت آمیز تکنولوژی کشورهای تازه صنعتی شده عبارتند از: * مدیریت کارا و موثر. * همکاری نزدیک بین مراکز تحقیقاتی و صنایع. * توجه به فعالیتهای تحقیق وتوسعه. * دردسترس بودن بازار کافی. * قابلیت و ظرفیت جذب کشور گیرنده تکنولوژی. * حمایت موثر دولت. * تمایل انتقال دهنده و گیرنده تکنولوژی . * سیاست توسعه صادرات. نتیجه گیری انتقال تکنولوژی مقوله ای مهم و اساسی در ارتقای سطح تکنولوژی یک کشور و درنهایت حرکت به سمت توسعه پایدار است.

البته این امر مستلزم توجه به مراکز تحقیقاتی و حمایتهای اقتصادی و سیاسی از این‌گونه فعالیتها است. عوامل مهم تعیین کننده روش انتقال تکنولوژی به مقدار بسیاری شامل ترکیبی از تمایل انتقال دهندة تکنولوژی­ جهت عرضه تکنولوژی و دانش فنی و همچنین توانایی دریافت کنندة تکنولوژی جهت کسب و جذب تکنولوژی است. اهمیت انتخاب روشهای انتقال تکنولوژی بسیاری از کشورهای در حال توسعه را بر آن داشت که انواع مختلف روشهای اکتساب تکنولوژی را جهت انتخاب مناسبترین آنها آزمایش کنند.

با توجه به رشد سریع تکنولوژیهای نو و اهمیت آنها از لحاظ تأْمین امنیت ملی، رفاه عمومی و رشد اقتصادی، غفلت از آنها ممکن است ما را از قافلة تکنولوژی دور کند. بنابراین باید در جستجوی راههایی بود که دستیابی به این تکنولوژی ها را به سریع ترین وجه، ممکن سازد.