پشت پرده حذف یارانه ثروتمندان فاش شد / تغییر «بُعد خانوار» چه نقشی دارد؟

سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرد که ثبت اطلاعات در سامانه ثبت احوال کشور، پیش‌نیاز بررسی درخواست‌های جداسازی اعضای خانوار است.

بازنگری در آیین‌نامه اجرایی ماده ۹ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها

بر اساس گزارش‌ها، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اصلاح دستورالعمل اجرایی ماده ۹ آیین‌نامه ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، مصوب سال ۱۳۸۹، را به‌روزرسانی کرده است. این تغییرات که براساس ماده ۱۳ آیین‌نامه اجرایی ماده ۷ و آیین‌نامه شناسایی و تعیین خانوارهای ایرانی و اتباع خارجی مصوب ۱۴۰۰ اعمال شد، اکنون به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شده است.

دلایل بازنگری و اصلاح دستورالعمل

اهداف این اقدام شامل استانداردسازی فرایندهای جداسازی اعضای خانوار از سرپرست، یکپارچه‌سازی اطلاعات هویتی میان نهادهای اجرایی، هماهنگی با پایگاه داده ثبت احوال، بهبود دقت در شناسایی خانوارها، پایش درخواست‌های غیرواقعی و ارتقای نظام پرداخت یارانه‌ها است. اجرای این اصلاحیه از زمان ابلاغ الزامی است.

پیش‌شرط بررسی درخواست‌های جداسازی

مطابق دستورالعمل جدید، تمام درخواست‌ها برای جداسازی اعضای خانوار فقط در صورتی قابل رسیدگی است که تغییرات خانوار در سامانه ثبت احوال به آدرس ncr.ir ثبت و تأیید شود. پس از تنظیم و تأیید اطلاعات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به دهک‌بندی و بررسی وسع اقتصادی اقدام خواهد کرد.

جداسازی افراد بالای ۱۸ سال

برای افرادی که به دلیل ناسازگاری با سرپرست قصد جداسازی دارند، تصریح شده است که این اقدام تنها با حکم قطعی از مراجع قضایی امکان‌پذیر است. بدون حکم دادگاه و ثبت آن در سامانه ثبت احوال، هیچ تغییری در اطلاعات خانوار انجام نمی‌شود. پس از انجام اصلاحات بر مبنای حکم قضایی، اطلاعات برای دهک‌بندی به وزارت تعاون ارسال خواهد شد.

جداسازی اعضا پس از رفع قیمومیت

در مواردی که اعضای خانوار پس از خروج از قیمومیت درخواست جداسازی دارند، این اقدام تنها با ارائه حکم قانونی ممکن است. پس از تأیید حکم توسط مراجع مربوطه و ثبت تغییرات در سامانه ثبت احوال، فرآیند جداسازی انجام و یارانه‌ها به حساب سرپرست جدید واریز خواهد شد.

جداسازی براساس توان مالی

برای جداسازی اعضای بالای ۱۸ سال با درنظر گرفتن وسع اقتصادی، قوانین سخت‌گیرانه‌تری وجود دارد. متقاضی باید اطلاعات خود را در سامانه ثبت احوال ثبت کند و پس از بررسی وضعیت مالی توسط وزارت تعاون و تأیید نهایی، به عنوان خانوار مستقل شناخته شود. سپس، یارانه به‌حسب دهک‌بندی جدید به حساب خانوار واریز خواهد شد.

الزام ثبت اطلاعات در سامانه‌های ثبت احوال

اجرای تمام فرایندهای جداسازی منوط به ثبت و تأیید اطلاعات هویتی در سامانه ثبت احوال کشور است. همچنین انطباق داده‌ها با پایگاه رفاه ایرانیان و تعیین دهک اقتصادی باید به پایان برسد. تا زمان تکمیل این مراحل، تغییری در وضعیت پرداخت یارانه‌ها اعمال نخواهد شد.

نقش اصلاحیه در عدالت یارانه‌ای

اصلاحات جدید به شفافیت بیشتر در ساختار خانوارها، کاهش درخواست‌های غیرواقعی، افزایش دقت در دهک‌بندی و جلوگیری از توزیع نابرابر یارانه‌ها کمک خواهد کرد.