تحولات تازه در بازار کار؛ رشد چشمگیر دستمزد کارگران ماهر
افزایش چشمگیر دستمزد کارگران ماهر در پروژه‌های نفتی و ساختمانی، تعادل سنتی بازار کار را برهم زده و درآمد آن‌ها را به چند برابر حقوق کارمندان باسابقه رسانده است.
این روزها در شرایطی که بسیاری از کارمندان باسابقه، همچنان با دریافتی‌های ثابت به روزگار خود ادامه می‌دهند، کارگران حرفه‌ای در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی به دستمزدی دست پیدا کرده‌اند که گاه چندین برابر حقوق مدیران میانی است. این موضوع به طور جدی باور سنتی درباره «امنیت و درآمد پایدار در کارمندی» را به چالش کشیده و چشم‌انداز جدیدی از برنده‌های بازار کار ایران ترسیم می‌کند.
در نگاه افراد زیادی، «کارمند بودن» مترادف با امنیت شغلی و درآمد با ثبات تلقی می‌شد. اما اکنون واقعیت در عرصه کار ایران نشان می‌دهد که کارگران حرفه‌ای نه تنها از امنیت نسبی برخوردارند، بلکه درآمد آن‌ها حتی از کارمندان با ۱۰ یا حتی ۲۰ سال سابقه نیز بیشتر است.
ساختار دستمزدی کارمندان
حقوق کارمندان در بخش‌های دولتی و خصوصی معمولاً به صورت ماهانه و بر پایه قوانین کار یا نظام پرداخت دولتی تعیین می‌شود. این حقوق اغلب با افزایشی سالانه همراه است که به طور معمول متناسب با نرخ رسمی تورم یا کمی بیشتر از آن در نظر گرفته می‌شود. مثلاً یک کارمند کارشناسی با ۱۰ سال سابقه، در سال ۱۴۰۴ میانگین ماهانه‌ای بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان دریافت می‌کند و حتی با مزایا و اضافه‌کاری، معمولاً دستمزد او از ۴۰ میلیون تومان تجاوز نمی‌کند.
حقوق چند برابر در حوزه‌های فنی
این در حالی است که کارگران متخصص در حرفه‌هایی نظیر جوشکاری، آرماتوربندی، قالب‌بندی و سایر مشاغل در پروژه‌های صنعت نفت و گاز ، دستمزدی بسیار بالاتر دریافت می‌کنند. برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که جوشکاران صنعتی در پروژه‌های نفتی می‌توانند ماهانه بین ۶۰ تا ۹۰ میلیون تومان درآمد داشته باشند. همین‌طور در پروژه‌های ساختمانی شهری، درآمد آرماتوربندان ماهر حتی از ۷۰ میلیون تومان نیز بالاتر است.
بررسی تصویری میانگین دریافتی‌ها (۱۴۰۴)
<
عوامل تفاوت در درآمد
در سال‌های اخیر جوانان ایرانی بیشتر به سوی تحصیلات دانشگاهی و کارهای اداری روی آورده‌اند و تمایل کمتری به مشاغل فنی داشته‌اند. این روند، منجر به کاهش تعداد نیروی کار متخصص در حوزه‌های فنی شده است. این در حالی است که پروژه‌های بزرگ کشور، مانند پروژه‌های عمرانی و صنعتی ، همچنان به شدت به این نیروها نیازمندند. انعطاف‌پذیری بازار کار فنی باعث شده است که کارگران متخصص بتوانند متناسب با مهارت خود و موقعیت پروژه دستمزد بالاتری طلب کنند. همچنین، سختی و ریسک بالای شغل‌هایی نظیر جوشکاری زیر آب یا فعالیت در ارتفاع، باعث افزایش طبیعی دریافتی این افراد شده است.
این اختلاف دستمزدی پیامدهای قابل توجه اجتماعی و اقتصادی داشته است. برخی خانواده‌ها به این باور رسیده‌اند که مشاغل فنی بازده مالی بیشتری نسبت به سال‌ها تحصیلات دانشگاهی دارند. این موضوع باعث شده که بسیاری از نیروهای حرفه‌ای به کشورهایی چون حوزه خلیج فارس و اروپا مهاجرت کنند، چرا که در این مناطق تقاضا برای کارگران ماهر ایرانی بالا است. در داخل کشور نیز این تفاوت درآمدها می‌تواند نارضایتی اجتماعی ایجاد کند و مسئولان را به بازنگری در ساختار حقوقی وادارد.
هرچند ممکن است در آینده فناوری و ربات‌های صنعتی جایگزین برخی از این مشاغل تخصصی شوند، اما دست‌کم در کوتاه‌مدت، بسیاری از مهارت‌های انسانی مانند جوشکاری دقیق یا آرماتوربندی پیشرفته همچنان جایگزین‌ناپذیر خواهند بود.
در پایان، شرایط فعلی اقتصاد ایران به وضوح نشان می‌دهد که کارگران فنی و متخصص در بسیاری از مواقع از کارمندان عمومی کشور درآمد بیشتری دارند. این وضعیت به طور مشخص، اهمیت مهارت‌های فنی را برجسته کرده و هشداری واضح برای نظام آموزشی و مدیران بازار کار کشور است. زیرا اگر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نادیده گرفته شوند، شکاف درآمدی و بی‌تعادلی در این حوزه بیشتر خواهد شد.
ارسال نظر